Krizdeki Venezuela, yeni bir tehditle karşı karşıya. Doç. Dr. Flores Macias, “ABD’nin Venezuela’nın enerji sektörüne yaptırım uygulaması çok önemli etkilere neden olacak. Şu anda vatandaşın tek derdi evine biraz yemek götürebilmek” dedi.
New York’taki Cornell Üniversitesi Siyaset Bilimi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gustavo Flores Macias, Venezuela’da anayasanın yeniden yazılması için oluşturulacak kurucu meclis temsilcilerinin belirlenmesine yönelik seçimin ardından yaşanan gelişmeleri değerlendirdi. Venezuela’da geçen pazar gerçekleştirilen seçimin muhalefet tarafından protesto edildiğini hatırlatan Macias, söz konusu seçim sonrası muhalefetin, elindeki tek koz olan yasamayı da kaybedeceğini söyledi.
Macias, bu olası durumun muhalefete siyaset sahasında hiçbir alan bırakmayacağını vurgulayarak, “Yasama organını yöneten millet meclisinin yerine, yeni bir kurucu meclisin getirilmesi düşünülüyor. Hükümet yargıyı denetleme hakkına zaten sahip. Böylece yasama yetkisi de kaybedilecek. Son olarak iki muhalif lider Leopoldo Lopez ve Antonio Ledezma’nın gece yarısı evlerinden alındığı söylendi. Bu ülkede biraz demokrasi olsaydı, zaten bu olaylar da o az demokrasinin sonunu getirirdi” değerlendirmesinde bulundu. Macias, ABD’nin de Venezuela Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro’nun dahil olduğu üst düzey yetkililere yaptırım uygulama kararı aldığına dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Venezuela’da ekonomik durum korkunç.
ABD’nin Venezuela’nın enerji sektörüne yaptırım uygulaması durumunda bunun Venezuela ekonomisi üzerine çok önemli etkileri olacaktır. Şu anda ortalama bir vatandaşın tek derdi evine biraz yemek götürebilmek. Eğer yaptırımlar uygulanırsa, ortalama bir Venezuela vatandaşı için zararlı bir durum olur orası kesin. Ancak söz konusu krize barışçıl bir çözüm olur mu orası soru işareti. Çünkü, bu bir numaralı problemi evine yemek götürmek olan halk için iyi bir gelişme olmaz. Yeni kurucu meclis şekil alır ve yeni bir anayasa hazırlanırsa şu anda geçerli ekonomik modelin esasları, temeli değiştirilmediği takdirde ekonomik durumun iyileştirilmesi pek olası değil.” Venezuela’da hükümet ile muhalefet arasında şiddetli çatışmaların devam ettiğini hatırlatan Macias, seçimin Arjantin, Peru, Kolombiya ve Panama tarafından tanınmayacağını da vurguladı.
ABD ÜRETİMİ DURDURABİLİR
Uluslararası medyaya göre ham petrol ticaretinin yanı sıra gündeme gelen önemli bir diğer yaptırım konusu da ABD’nin Venezuela’ya sattığı hafif petrol olabilir. Venezuela’nın en büyük petrol şirketi PDVSA, ABD’den satın alınan bu ürün ile ham petrolünü petrol rafinelerine satmadan önce seyreltiyor. Eğer sadece beş günlük gemi yolculuğu sonrası ABD ile gerçekleşen bu ticaret sona ererse PDVSA Libya, Cezayir ve Nijerya gibi daha uzaktaki ülkeler yönelmek zorunda kalabilir. ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkların Hazine Kontrol Bürosundan geçtiğimiz gün yapılan yazılı açıklamada, Maduro’ya ülkesinde otoriter bir rejim kurmaya yönelik girişimleri nedeniyle yaptırım uygulanacağı bildirilmişti.
YEMEK BULAMAYAN HALK KİLO VERDİ
Dünyanın en büyük petrol rezervlerinden birine sahip olmasına karşın yoksulluğun arttığı ülkede dövizin sınırlı olması nedeniyle ithalat da yapılamıyor. Ülkenin parası bolivar kara borsada dolar karşısında 11.185 seviyesine kadar indi. Resmi olarak ise dolar 2.757 bolivar civarında. Dövizdeki sıkıntının etkisiyle hammadde ithalatı gerçekleştiremeyen fabrikalar kapılarına kilit vurunca ülkede gıda kıtlığı da başladı. Yapılan araştırmalar son bir yılda kişi başına gelirin yüzde 22 azaldığı ülkede halkın yüzde 75’inin kıtlık nedeniyle istem dışı olarak tehlikeli boyutlarda kilo verdiğini gösteriyor. Özellikle çocuklar arasında salgın hastalıkların arttığı ve hastanelerin yeterli hizmet veremediği uyarısı yapılıyor.
EKONOMİ SIRTINI PETROLE DAYADI
Yaklaşık 300 milyar varil ile dünyanın en büyük petrol rezervine sahip Venezuela, OPEC rezervlerinin yüzde 25’ini toplam dünya rezervlerinin de yüzde 20’sini bulunduruyor. Ülkede ihracat gelirlerinin yüzde 95’i ve kamu gelirlerinin yüzde 56’sı petrolden sağlanıyor. Yüksek enflasyon ve devletleştirme uygulamalarının hakim olduğu ülkede işsizlik son dönemde yüzde 21’e ulaştı. 2015’te tüketici fiyatları enflasyonu ortalama yüzde 122 olarak gerçekleşirken, 2016’da yüzde 424’e kadar yükseldi. Günde yaklaşık 750 bin varil ham petrolü Venezuela’dan alan ve bu ülkenin en büyük petrol müşterisi olan ABD’nin ülkenin ham petrol ihracatındaki payı yüzde 40 düzeyinde seyrediyor. Bu, aynı zamanda ABD’nin toplam ithalatının da yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor.
