Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ABD, bir yandan da Tel Aviv ve Riyad işbirliğiyle Filistinlilere dayatılacak bir ‘çözüm’ planı üzerinde çalışıyor. Suudi Veliaht Prensi’nin, Mahmud Abbas’a Gazze ve Sina Çölü topraklarında bir Filistin devleti önerdiği iddia ediliyor.
Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ve bu sebeple başta İslam ülkeleri olmak üzere bütün dünyanın tepkisini çeken ABD, diğer yandan Filistin’de ‘çözüm’ planı üzerine çalışıyor. Beyaz Saray’ın geçen günlerde “Hazır olduğunda kamuoyuna açıklayacağız” dediği planın ayrıntıları henüz resmi ağızlardan doğrulanmış değil. Ancak Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın geçen ayki sürpriz Riyad ziyareti, İsrail İstihbarat Bakanı Yisrail Katz’ın Suudilerle görüştüklerini açıklaması ve Hamas’ın Gazze’de hükümeti Ramallah yönetimine devretmesi gibi gelişmeler, perde arkasında ‘bir şeylerin pişirildiği’ izlenimini yaratıyor. Bugüne kadar Arap, İsrail ve Amerikan medyasında, planın ayrıntılarına dair birçok haber yer aldı. İddiaların ortak noktası Ürdün’de bulunan beş milyon Filistinli mültecinin geri dönüş haklarının ellerinden alınması ve Batı Şeria’daki işgal yerleşimlerinin İsrail kontrolünde kalması şartıyla oluşturulacak bir ‘iki devletli çözüm’. Kudüs’ün statüsününse muğlak olduğu belirtiliyor. Son dönemdeki açıklamalarıyla konuya ilişkin bazı gelişmeleri ifşa eden İsrail İstihbarat Bakanı Katz, hafta içinde Suudi medyasında verdiği mülakatta Filistinli mültecilerin geri dönüşünü asla kabul etmeyeceklerini söylemişti.
İsrail’de Başbakan Netanyahu’nun da dahil olduğu aşırı sağ kesimin uzun süredir savunduğu bir başka ‘çözüm’ planı ise Filistin devletinin Sina Çölü’nde kurulması. Donald Trump’ın ABD Başkanı olmasından sonra bu plan daha yüksek sesle dile getirilmeye başlandı. American Conservative dergisinde konuya ilişkin yayımlanan makalede de bu planın ABD, İsrail ve Suudi Arabistan tarafından yürütülen çözüm sürecinde gündeme alındığı belirtildi. Dergiye konuşan Filistin yönetiminden üst bir yetkili, konunun geçen ay Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’la (MBS) Mahmud Abbas arasında gerçekleşen görüşmede de ele alındığını belirtti. Yetkili, bu görüşmede MBS’nin Riyad öncülüğündeki Arap Barış İnisiyatifi’nin sona erdiğini söyledi ve ‘B planını’ ortaya attığını belirtti.
Bu plan ise Gazze Şeridi’nin, Mısır’a bağlı Sina Yarımadası’ndan da bazı toprakları bünyesine katarak Filistin devleti olması öngörülüyor. Yetkiliye göre Mahmud Abbas, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ün statüsünü sorduğunda MBS’den “Bu konular Filistin devletiyle İsrail arasında müzakere edilecek. Size yardım edeceğiz” yanıtını aldı. MBS’nin bu planı kabul etmesi için Abbas’a 10 milyar dolarlık yardım teklifinde bulunduğunu da belirten yetkili, “Abbas Suudilere ‘hayır’ diyemez. Ama ‘evet’ de diyemez” şeklinde konuştu. American Conservative, Filistinli yetkilinin açıklamaları ve daha önce konuya ilişkin medyaya yansıyan haberler ışığında, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının, ‘daha büyük bir planın parçası olduğu’ yorumunu yaptı. Bu planın ise Batı Şeria’yı ve Kudüs’ü Filistinlilerin elinden nihai olarak almak olduğu ifade edildi.
İSRAİL ASKERİ ENGELLİ FİLİSTİNLİ’Yİ ŞEHİT ETTİ
İsrail askerleri Kudüs ve Gazze sınırında Kudüs’e destek gösterisi düzenleyen Filistinlilere ateş açtı. Saldırıda birisi engelli 2 kişi şehit oldu, 82 kişi yaralandı. Şehit olanlardan 29 yaşındaki İbrahim Ebu Süreyya tekerlekli sandalyeye mahkum bir engelliydi. Ebu Süreyya iki bacağını İsrail’in 2008 yılındaki hava saldırılarında kaybetmişti.
