Siber zorbalık, her yaş grubunda ruhsal, psikolojik ve duygusal sorunlara neden olabilir. Özellikle gençler arasında yaşanan zorbalık örnekleri, pek çok gencin hayatını karartabilir. Siber zorbalığa karşı kurulan Siberay platformu, vatandaşları bilinçlendirmeyi amaçlıyor. İşte detaylar...
Siber zorbalık göz ardı edilmeyecek kadar ciddi bir sorun ve aynı zamanda bazı durumlarda suç teşkil edebilir. Bilinçli bir internet kullanımında yol gösterici olması hedefiyle kurulan Siberay, sosyal medyada bilgilendirici içerikler paylaşıyor.
SİBER ZORBALIK NEDİR?
Bir kişinin, bir başka kişiyi kasıtlı ve düzenli olarak rahatsız etmesi, zarar verme amacını taşıyan eylemlerde bulunması, incitmesi ya da korkutması olarak tanımlanabilecek zorbalık, bugün özellikle sosyal medya mecralarında yoğun bir biçimde yaşanmaktadır. Dijital platformlar, dijital ortamlar ve sosyal medya mecraları aracılığıyla rahatsızlık verme eylemi olarak tanımlanabilecek olan siber zorbalık, özellikle gençler arasında daha sık gözlemlenmektedir.
SİBER ZORBALIK ÖRNEKLERİ
* Sosyal medyada bir başkasının rahatsızlık verici görüntülerini yayınlamak
* Bir başkası hakkında yalan ya da uydurma haberler yaratmak ve bunları yaymak
* Bir başkasının özel ya da mahrem bilgilerini sızdırmak
Tehdit mesajları yollamak, hakarete varan ifadeler kullanmak
* Anonim hesaplardan taciz etmek, rahatsızlık vermek
* Bir başkasının hesaplarını ele geçirmek bu hesaplardan uygunsuz yayınlar yapmak
* Bir kimseyi ısrarla takip etmek
* Bir kimsenin paylaşımlarına kasıtlı olarak sürekli olumsuz yorumlar yapmak
SİBER ZORBALIĞA KARŞI NELER YAPILMALI?
* Sizi rahatsız eden kişiyle iletişiminize son verin
* Hesaplarınızı korunaklı hale getirin, herkesin erişimine açmayın
* Zorbalık ısrarla devam ediyorsa güvendiğiniz kişilere/ebeveynlerinize durumu anlatın
* Zorbalığa maruz kaldığınız platformlara gerekli şikayetleri yapın, bu hesapları ya da kişileri bildirin
* Zorbalığa maruz kaldığınız platformlardaki hesaplarınızı silin ya da dondurun
* Tehlike altında olduğunuzu hissediyorsanız resmi makamlara gerekli şikayetlerde bulunun
* Zorbalığın sadece sizin başınıza gelen bir sorun olmadığını unutmayın, durumu görmezden gelmeyin ve gerekli önlemleri alın
* Eğer ebeveynseniz çocuklarınızla konuşun, güvenli internet kullanımı hakkında bilgi verin, destek olun, takip edin ve gerekirse erişimlerini kontrollü hale getirin
* Haklarınızı iyi bilin, sosyal mecraların zorbalıkla mücadele politikalarını inceleyin
SİBER ZORBALIK NEREYE VE NASIL ŞİKAYET EDİLİR?
Siber zorbalığa karşı en kolay uygulanabilecek yol, Bilişim Teknolojileri Kurumu'nun (BTK) ALO 166 nolu İnternet Bilgi İhbar Hattı'nı arayıp nasıl bir durumla karşı karşıya olunduğunu bildirmektir. Bu hat aranarak karakol veya savcılıklara nasıl ulaşılacağı konusunda da yönlendirme alınabilir.
Bir fiili işlediği sırada 12 yaşından küçük olan çocukların cezai sorumluluğu yoktur. Yani bunlara herhangi bir şekilde ceza kovuşturması yapılmıyor. Ancak bunlar suça sürüklenen çocuklar olduğundan bunlara çocuklara özgü danışmanlık tedbiri, sağlık tedbiri gibi bir takım güvenlik tedbirleri yaptırımları uygulanıyor.
12-15 yaş aralığındaki çocukların tıpkı suçun mağduru oldukları durumdaki gibi yine ayırt etme gücüne sahip olup olmadıkları işledikleri suçun sonuçlarını algılayıp algılayamadıklarına bakılarak, algıladıkları takdirde cezai sorumluluklarının olduğuna karar veriliyor.
15-18 yaş aralığındaki çocuklara ise cezai yaptırımlar indirimli olarak uygulanıyor.
BİLİNÇLİ İNTERNET KULLANIMININ ÖNEMİ
Gereken tedbirlerin alınmaması halinde internet maalesef güvensiz ve tehlikeli bir ortama dönüşebilir. İnternet kullanıcıları üzerlerine düşen sorumlulukları yerine getirirse, internet güvenli hale getirebilir.
İnternetin bilinçli kullanımı, internet güvenliğini de beraberinde getiren bir durumdur. Elbette güvenlik için antivirüs ve firewall programları kullanılmalıdır fakat bu yüzde yüz bir güvenlik sağlamayacaktır.
İnternette bilmeden, başını-sonunu hesap etmeden yapılan faaliyetler zarar verebilir. Bilince giden yol; öğrenmekten, düşünmekten, sorgulamaktan ve farkında olmaktan geçer.
BİLİNÇLİ İNTERNET KULLANIMI İÇİN TAVSİYELER
İnternet kullanıcılar kendilerine şu soruları sormalıdır:
* İnterneti kullanırken aynı zamanda kendimizi ve içinde bulunduğumuz durumları sorgulayabiliyor muyuz?
* İnternette yaptıklarımızın kendimize, ailemize ve diğer kullanıcılara ne gibi yansımalarının olacağını biliyor muyuz?
* İnterneti doğru, faydalı ve ahlaki davranışlar çerçevesinde mi yoksa kötüye mi kullanıyoruz?
Gerçek hayatta işlendiğinde cezai yaptırımları olan suçların, sanal dünyada işlenmesine izin vermek hukuka aykırılık olur.
Yazılı ve görsel medyaya da büyük görevler düşüyor. Bilinçli ve insan haklarına önem verilen bir internet kullanımının ön plana çıkarılması konusunda görsel ve yazılı medyada farkındalık oluşturacak yazılar, haberler yayınlamalıdır. Site erişim engelleme kararları eleştirilebilir, eleştiri kadar bunun neden öyle olduğunu da ortaya koymak önemlidir.
