2024 Paris Olimpiyatları’nda cinsel gelişim sorunları yaşayan sporcular gündemde önemli bir yer tuttu. Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Özbey, bu tartışmaların odağındaki Cezayirli boksör Imane Khelif’in kadınlar kategorisinde yarışmaması gerektiğini söyledi. Olimpiyatlarda en sık rastlanan cinsel gelişim sorunu testosteron duyarsızlığı olduğunu söyleyen Özbey, "Bu sporcularda doğal olarak üretilen testosteron, doping olarak kabul edilmelidir" dedi.
Paris Olimpiyatları’nda cinsel gelişim sorunları yaşayan sporcuların durumu büyük tartışmalara yol açtı.
Medicana Sağlık Grubu Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Özbey, bu tartışmaların odağındaki Cezayirli boksör Imane Khelif’in kadınlar kategorisinde yarışmasının haksız rekabete neden olabileceğini belirtti.
Özbey, “Olimpiyatlarda en yaygın olarak rastlanan cinsel gelişim bozukluklarından biri, androjen (testosteron) duyarsızlığıdır. Androjenin kaslar üzerindeki etkisi, bu sporculara önemli bir performans avantajı sağlar ve bu durum, doğal yoldan elde edilen doping olarak değerlendirilebilir” dedi.
Cinsel gelişim kusurları (DSD), özellikle akraba evliliklerinin yaygın olduğu toplumlarda daha sık görülmektedir. Prof. Dr. Hüseyin Özbey, bu bozuklukların genetik yapı ve gonad (testis ve over) özelliklerine göre sınıflandırıldığını ifade etti: "Cinsel gelişim kusurlarına sahip bireylerde, genetik yapıları ile cinsel organlarının gelişimi ve fonksiyonları arasında uyumsuzluk olabilir. Bir bebeğin genetik olarak XX ya da XY olması, cinsel organlarının normal gelişimini garanti etmez. Hormonların hedef organlarda yetersiz ya da hiç etki göstermemesi, bu durumun nedenleri arasında yer alabilir. Ayrıca, testis ve over yapısındaki bozukluklar hormon üretiminde aksaklıklara yol açabilir, bu da cinsel organların normal gelişimini engelleyebilir."
Prof. Dr. Özbey, bu tür bozuklukların erken teşhis edilmesinin önemine dikkat çekerek, "Cinsel gelişim kusuru olan bebekler ve çocuklar genellikle geç teşhis ediliyor. Bu bireyler, uzman bir ekip tarafından kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmalı. İki taraflı inmemiş testis ve ciddi hipospadias vakaları da bu çerçevede dikkatle incelenmelidir" dedi.
Cezayirli boksör Imane Khelif’in durumu üzerine konuşan Prof. Dr. Özbey, "Imane Khelif, XY kromozom yapısına sahip olduğu için genetik olarak erkektir, ancak androjen duyarsızlığı nedeniyle tam gelişmemiş cinsel organlarla doğmuş olabilir. Bu durumdaki bireyler genellikle kız çocuğu olarak yetiştirilir ve ergenlik dönemine geldiklerinde, bu durumu anlamak genellikle mümkün olur. Ancak, kromozom yapısı ve testosteron salgılayan testislerinin varlığı, bu sporcunun kadınlar kategorisinde yarışmasının adil olmayacağını gösteriyor" diye konuştu.
Olimpiyatlarda daha önce de benzer durumlarla karşılaşıldığını hatırlatan Prof. Dr. Özbey, “Kadınlar kategorisinde yarışan ve cinsiyet testi sonrası diskalifiye edilen sporcular arasında Avusturyalı kayakçı Erik Schinegger ve 2009 Olimpiyatları’nda 800 metre koşucusu Caster Semenya gibi isimler bulunuyor. Bu sporcuların vücutları doğal olarak yüksek seviyelerde testosteron ürettiği için, bu durum onlara haksız bir avantaj sağlıyor ve kadınlar kategorisinde yarışmamaları gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
