Ankara'nın bu köyü kelimenin tam anlamıyla yaşadı! Kazmanı değdiği yerden tarih fışkırıyor! Binlerce yıllık yerleşim yeri gün yüzüne çıktı...
Ankara’nın Kahramankazan ilçesinde, Roma İmparatorluğu dönemine ait kırsal yerleşim alanlarını tespit etmek amacıyla Ankara Üniversitesi tarafından Eylül 2021’de başlatılan yüzey araştırmaları geçtiğimiz ay tamamlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle yürütülen bu çalışmalarda, ilçenin Karalar Mahallesi'nde Helenistik döneme ait önemli kalıntılar gün yüzüne çıkarıldı. Asarkaya bölgesinde bir Galat yerleşimi keşfedilirken, ilçenin diğer bölgelerinde de yaşamın sürekliliğine dair izler bulundu.
ANTİK DÖNEMDEN GÜNÜMÜZE ULAŞAN İZLER
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çiğdem Gençler Güray, Karalar Mahallesi’nde yürütülen bu çalışmanın, 1933 yılında Prof. Dr. Remzi Oğuz Arık tarafından yapılan kazılara dayandığını belirtti. Dr. Güray, “İç Anadolu Bölgesi, M.Ö. 3'üncü yüzyıldan itibaren Batı'dan gelen Galat ya da diğer isimleriyle Keltlerin gelip yerleştikleri bir bölge. Bu bölgeye yerleştiklerinde kabileler halinde alanı paylaşıyorlar. Kazan bölgesi bizim daha çok Tolistobok Galatları olarak tanımladığımız kabileye ait yerleşimleri bulunduran bir yer. 1933 yılında yapılan kazılarda, bu Galatların yaşamına dair ya da o dönemi yansıtan arkeolojik verilerle karşılaşıldı. Amacımız birazcık daha anlaşılabilir hale getirmek, oraları anlayabilmek, tanımlayabilmek. Bu amaçla da biz hem Karalar'da hem de Karalar çevresinde, Kahramankazan'ın diğer köylerinde de dolaşarak bir alan taraması yaptık ve bu alan taraması sonucu da Karalar'ın, Helenistik dönem için Roma öncesi için hem duvar kalıntıları olarak hem yapısal oluşumlar ve mezar buluntuları olarak önemli bir merkez olduğunu gösteriyor bize. Yapılan kazılarda ortaya çıkmış mezarlarla oranın bir merkez olduğu, Galat yerleşimi olduğu anlaşılıyor. Kazan'ın diğer yerleşimlerine baktığımızda ise köylerde bir yaşam sürekliliğinin olduğunu tespit ettik. Fethiye gibi Kınık gibi Dağyaka gibi yerlerde de köy yaşantısını yansıtan basit yerleşimlerden oluşan yaşam alanlarıyla karşılaşıldı. Bu şekilde aslında Kahramankazan'a baktığımızda antik dönemden günümüze kadar ulaşan bir sürekliliği tespit edebildiğimizi söyleyebiliriz" dedi.
KARALAR MAHALLESİ’NDE GALAT YERLEŞİMİ
Dr. Güray, Karalar Mahallesi'nde yapılan çalışmaların, bu bölgenin Helenistik dönem ve Roma öncesi için büyük bir merkez olduğunu ortaya koyduğunu belirtti. Duvar kalıntıları, yapısal bulgular ve mezarlar, Karalar'ın Galat yerleşimi olarak kullanıldığını kanıtladı. Diğer köylerde ise basit kırsal yaşam izlerine rastlandığını ifade eden Güray, "Seramikler üzerinden oralarda küçük kırsal yerleşimlerin, köylerin olduğunu tespit edebiliyoruz. Bu da bu zamana kadar daha önceden yapılmamış bir çalışma olduğu için Ankara'nın civarındaki Helenistik, Roma ve Bizans dönemine ait yerleşimleri tespit etmemiz açısından güzel bir veri oldu bizim için. Biz aslında Ankara'nın daha çok Roma dönemini biliyoruz, merkezi biliyoruz, burası bir eyalet başkenti. Fakat Ankara'nın biz Roma döneminden itibaren kırsalını çok bilmiyorduk. Onun üzerine yeni bilgiler ortaya çıkaracağımızı umuyoruz. Bu da aslında Ankara tarihine çok şey katacaktır, çok bilgi katacaktır. Karalar bizim için o açıdan önemli, bu dönemi yansıtan bir yaşam alanını gösteriyor. O yüzden Galatlıları, Ankara'nın en azından Helenistik dönemini ve Galatlıların hem yerleşim alanlarını hem de Galatlıların kültürel anlamdaki değişimlerini tespit edebilmek amacıyla, belki bundan sonra yapacağımız çalışmalar, yeni şeyler ortaya koyacaktır diye umuyoruz" diye konuştu.
ANKARA TARİHİNE YENİ BİLGİLER KATILACAK
Yüzey araştırmalarında köylerde rastlanan kırsal yaşam izlerinin, seramik parçalarıyla desteklendiğini belirten Güray, "Kahramankazan'daki çalışmalar bu zamana kadar yapılmamış bir çalışma olduğu için ve Ankara civarındaki Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait yerleşimleri tespit etmemiz açısından güzel bir veri oldu ilerisi için. Amacımız aslında birazcık daha Ankara'nın Roma öncesini, Helenistik dönemini anlamak istiyoruz. Galat yerleşimlerini anlamak istiyoruz. Çünkü Ankara'nın Galat dönemi, evet tarihsel kaynaklarda çok bahsedilen bir dönem, arkeolojik olarak çok bilinmeyen dönemlerden bir tanesi. Karalar bizim için o açıdan önemli. Bu dönemi yansıtan bir yaşam alanını gösteriyor. O yüzden Galatlıları, Ankara'nın en azından Helenistik dönemini ve Galatlıların hem yerleşim alanlarını hem de Galatlıların kültürel anlamdaki değişimlerini tespit edebilmek amacıyla, bundan sonra yapacağımız çalışmalar yeni şeyler ortaya koyacaktır" ifadelerini kullandı.
DEFİNECİLER TARİHİ YAPILARI TAHRİP EDİYOR
Dr. Güray, çalışmalardan sonra bölgenin definecilerin hedefi haline geldiğini belirterek, "Ne yazık ki arkamızdan daha çok definecilerin dolaştığını duyuyoruz. Karalar'da yaşanan defineci çalışmaları oradaki tahribatı gittikçe artırdı. Orası bir kültürel değer. Sadece Karalar değil, Türkiye'nin her yerinde çok sayıda arkeolojik kalıntıyla karşılaşılıyor. Halkımızı eğitmemiz gerekiyor. Bir kayanın içerisinde, bir duvarın içerisinde define yok. Karalar'da dinamitle patlatılan yerler vardı. Burası bozuldu artık, eskisi gibi olmayacak. Binlerce yıl beklemiş yapıyı defineciler patlattı" dedi.
