Elektrik kesintileri Kocaeli ve Çerkezköy organize sanayi bölgelerinde fabrikaların kapanmasına, işçilerin evde beklemesine neden oldu. Bu nedenle Gebze’deki otomotiv tedarik sanayi firmalarının kaybı 300 milyon euroyu buldu. Elektriklerin ne zaman geleceği ise belirsizliğini koruyor.
Gebze ve Dilovası’nda perşembe günü başlayan elektrik kesintileri bugün de sanayi kuruluşlarını etkilemeye devam ediyor. Elektrik kesintisi birçok organize sanayi bölgesinde üretimin durmasına neden oldu. Bu sabah elektrik olmaması nedeniyle fabrikalarda çalışanlar evlerine gönderildi. Şu ana kadar resmi makamlardan teknik arıza, siber saldırı, doğalgaz yetersizliği gibi kesintiye dair nedenler açıklansa da kamuoyu tatmin olmadı.
Kocaeli’nin batısında sıkıntı olduğunu, 13 organize sanayi bölgesinden 11’inde üretimlerin geçtiğimiz Cuma gününden bu yana kesildiğini belirten Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Maddi olarak tam rakam vermek doğru olmaz fakat, önemli kayıplar var” dedi. Elektriğin ne zaman geleceği konusundan bilgilerinin olmadığını ifade eden Zeytinoğlu, “Elektrik kesilebilir, normaldir ama ne zaman geleceğini bilmemiz gerekiyor. Firmalarımızın kısmi stokları bulunuyor, krizi yönetebilirler. Kocaeli’de yılda 40 milyar lira üretim yaptığını düşündüğümüzde ortalama zarar tutarı çıkarılabilir” diye konuştu. Kış aylarında ufak tefek kesintiler olduğunu belirten Kumbardğlu, “Elektrik fiyatlarının düşük olması nedeniyle firmalar üretim yapmadı. Kimse zararına üretim yapmak istemez. Orada yapısal sorunlarımız var. Eminim bakanlık buna da müdahale edecektir. Bizim anladığımız kadarıyla hatlardaki sıkıntıdan kaynaklanan bir kesinti yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, Kocaeli-Gebze bölgesinde beş gündür yaşanan elektrik kesintileri konusunda açıklamalarda bulundu. Kanca’nın yaptığı açıklamada yaşanan kesintiler nedeniyle, sadece Gebze bölgesindeki otomotiv tedarik sanayi firmalarının 300 milyon euronun üzerinde kayıp yaşadığını söyledi. Kanca açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Son dönemde yaşanan elektrik kesintilerinden dolayı en çok etkilenen bölgelerin başında İstanbul’un doğusunda ve Kocaeli’nin batısında bulunan organize sanayi bölgeler (OSB) geliyor. Özellikle otomotiv sanayinin kalbinin attığı Gebze’deki OSB’de üretim durma noktasına geldi. 29 Aralık 2016 Perşembe gününden bu yana tam 5 gündür yaşanan kesinti nedeniyle Gebze bölgesinde yer alan 120 civarındaki üyemiz, otomotiv ana sanayi firmalarına ürün tedarik edememektedir. Bir diğer önemli problem ise; ara stoklarımız bitti. Çünkü biz otomotiv sektöründe saatlik çalışıyoruz. Yani şu anda ürettiğimizi 1 saat sonra müşterimize vermek zorundayız. Ne yazık ki şu an elimizde ürün kalmadı. Bizim ürettiğimiz parçalarla çalışan, dünyaya araba ihraç eden Türkiye’nin büyük araç üreticileri var. Bu nedenle Türkiye’nin araç üreten, ihracat şampiyonu büyük firmaları durmak zorunda kalacak.”
YAZ SAATİ UYGULAMASI YARAMADI
Yaz saati uygulaması hakkında geçtiğimiz günlerde açıklama yapan Eelektrik Mühendisleri Odası (EMO), Kasım ayında ekonomideki yavaşlamaya ve sıcaklıkların mevsim normallerinde seyretmesine rağmen elektrik tüketiminde artış yaşandığı belirtti. Son 5 yılın Kasım ayı tüketimlerine bakıldığında bu yıl ilk kez elektrik tüketimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,5 arttı ve 22.7 milyar kilovat saat ile en yüksek düzeyine ulaştı. EMO’ya göre; kış saatine geçilmemesiyle yaşanan tüketim artışı yıllık tüketimi de yukarıya çekti. EMO’nun Türkiye Elektrik iletim AŞ’nin elektrik istatistiklerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre Ocak-Ekim 2015’te 221,2 milyar kilovat saat olan elektrik tüketimi bu yılın aynı döneminde yüzde 2,63 artarak 227 milyar kilovat saate çıktı. Kasım ayı tüketimiyle yılın tamamında yaşanan artış yüzde 4,09 oldu. EMO Başkanı Hüseyin Yeşil ise Karar’a yaptığı açıklamada, sorunun doğalgaz yetersizliğinden kaynaklandığını, arıza olması durumunda kısa sürede bu arızanın giderilebileceğini ifade etti.
HANGİ KURUM NE DEDİ?
13.12.2016: Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), kış şartları nedeniyle evsel tüketimde talebin artabileceğini dikkate alarak, özel sektör ve Elektrik Üretim AŞ’ye (EÜAŞ) ait doğalgaz santrallerine, sözleşme miktarlarının yarısı kadar gaz çekebileceği yönünde bildirimde bulundu.
21.12.2016: BOTAŞ elektrik santrallerine gönderdiği gazı yüzde 90 oranında kesti. Kesinti sonrası serbest piyasada elektrik fiyatları tarihi rekor kırdı. Elektrik birim fiyatı yüzde 1200 artarak 1.899 TL olarak belirlendi.
30.12.2016: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İstanbul’da yaşanan elektrik kesintilerinin, elektriğin yetersizliğinden kaynaklandığı yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığı bildirildi. Açıklamada, “Ekiplerimiz 4 grup halinde toplam 164 kişi ile arızaların onarımı için aralıksız çalışmalarına devam etmektedir” denildi.
31.12.2016: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan bir yetkili, elektrik üretim ve iletim hatlarını kontrol eden sistemlere yönelik çok sayıda siber sızma girişimini tespit ederek engellediği belirtildi. Yetkili, “Saldırılar genel olarak, internet sitelerini ele geçirerek, sızmalar sağlama yönünde. Özellikle elektrik üretim ve iletim hatlarımızı kontrol eden sistemlere yönelik çok sayıda sızma girişimi tespit edildi ve engellendi. Sızma girişimleri, Türkiye’nin ulusal elektrik şebekesinde büyük bir sabotaj hazırlığının da göstergesi” ifadelerini kullandı.
SORUN 1,5 AYDIR ÇÖZÜLEMEDİ
Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, Enerji Bakanlığı’nın teknik arıza nedeniyle kesintiler yaşandığı yönündeki açıklamasını yeterli bulmadığını belirtti. Marmara Bölgesi’nde 1,5 aydır kesintiler yaşandığını ifade eden Kumbaroğlu, “Doğalgaz yetersizliği olduğu görüşü ağırlık basıyor” dedi.
Sorunun teknik arızadan kaynaklanması halinde çok kısa sürede halledilmesi gerektiğini fakat doğalgazda arz sorunu oluşması halinde yaz aylarına kadar kesintilerin yaşanabileceğini sözlerine ekleyen Kumbaroğlu, şöyle devam etti: “2001 yılının Aralık ayında California’da firmalar elektrik üretmediği için fiyatları 15 kat artırdı. Elektrik kesintileri tavan yaptı. Bizde de böyle bir durum oluşması mümkün. Firmaların denetlenmesi gerekiyor. Kesintiler devam ederse sebebin teknik arızadan olmadığı, ya doğalgazda arz sorunu olduğu ya da firmaların fiyatlar nedeniyle yeterli elektriği üretmediği sonucu ortaya çıkar.”
İŞÇİLER EVDE BEKLİYOR
Marmara Bölgesi’ni besleyen Adapazarı’ndaki enerji iletim hatlarındaki arazılar nedeniyle elektriklerin sık sık kesildiği Çerkezköy’de yüzlerce fabrika üretim yapamaz duruma geldi. Çerkezköy 1 ve 2’nci Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yüzlerce fabrikada Perşembe gününden itibaren yaşanan elektrik kesintileri nedeniyle bazı fabrikalardaki işçiler evlerine gönderildi. Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi yönetiminden konuyla ilgili yapılan yazılı açıklamada şöyle denildi: “Sanayi işletmelerine elektriklerin verilebilmesi hususunda TEİAŞ yetkilileriyle kurumumuz tarafından sürekli iletişim içinde bulunulmakta olup, gelişmeler sanayicilerimize aktarılacaktır.”
SU KESİNTİLERİ BAŞLADI
Hafta sonu Marmara genelinde yaşanan fırtına ve kar yağışı özellikle Edirne’de plansız ve ani elektrik kesintilerinin yaşanmasına neden oldu. Kent geneline su pompalayan su terfi merkezlerinde yaşanan ani elektrik kesintisi ve dengesiz voltajlar, 32 adet su pompasında akım asimetrisi oluşturdu. 4 adet terfi pompası dengesiz elektrik akımından dolayı yanarken, 2 pompa ise zarar gördü. Kesintilerden dolayı sistem 4 gün boyunca alarm verdi. Yaşanan ani elektrik kesintilerden dolayı zarar gören pompaların, isale hatlarına zarar vermeden tekrar devreye alınma sürecinin ise yaklaşık 1 saat 30 dakika sürdüğünü ifade eden Edirne Belediyesi Su ve Kanalizasyon Müdürlüğü yetkilileri, bu süreçte şehir depolarında bulunan su rezervinin de tükendiğini belirtti.