Rusya’dan Obama yönetimine Astana çalımı... Moskova’nın, Astana’da yapılacak Suriye görüşmelerine mevcut Amerikan yönetimi yerine Trump’ın geçiş ekibini davet ettiği öne sürüldü. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise ABD’nin görüşmelere katılacağını bildirdi, “PYD yok” dedi.
Suriye’deki krizin siyasi çözümü için Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapılacak görüşmelere, ABD’nin katılıp katılmayacağı konusu muammaya döndü. ABD’de yayımlanan Washington Post gazetesi, Rusya’nın görüşmelere mevcut Başkan Barack Obama yerine 20 Ocak’ta görevi devralacak Donald Trump’ın ekibini davet ettiğini öne sürdü. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, önceki gün Cenevre’de yaptığı açıklamada görüşmelere ABD’nin de davet edilmesi konusunda Rusya ile anlaştıklarını açıklamıştı. Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner, günlük basın toplantısında konuya ilişkin bir soru üzerine “Benim bilgime göre, görüşmeler için herhangi bir resmi davet almadık” dedi. Bunun üzerine dün akşam saatlerinde bir açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’nin Astana görüşmelerine katılacağını, ancak PYD’nin görüşmelerde yer almayacağını söyledi.
Türkiye, Rusya ve İran’ın girişimleriyle Suriye’de sağlanan ateşkes ve bu ay başlaması planlanan Astana görüşmeleri, Amerikan medyasında Washington yönetiminin Suriye krizinde devre dışı bırakıldığı, ABD’nin Ortadoğu’daki liderlik rolünü Rusya’ya kaptırdığı gibi yorumlara neden olmuştu. Washington Post gazetesi de bu çerçevede yaptığı haberinde “Rusya, Trump yönetimini, Türkiye ve İran’la birlikte desteklediği fakat Obama yönetiminin açık bir biçimde dışında bırakıldığı Astana görüşmelerine davet etti” ifadelerini kullandı. Rusya’nın daveti, Trump döneminde Moskova ve Washington arasında sıcak ilişkiler kurulacağının ilk sinyali olarak yorumlandı. Mevcut ABD yönetimi, Rusya’yı resmen 8 Kasım’daki başkanık seçimlerine siber saldırılar yoluyla Trump lehine müdahale etmekle suçluyor. Trump ise Rusya ile iyi ilişkiler kurmaktan yana. Trump’ın geçiş ekibinden adı açıklanmayan bir yetkiliye dayandırılan habere göre, Rusya’nın ABD Büyükelçisi Sergey Kislyak, Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak atadığı Michael Flynn’le yaptığı bir telefon görüşmesinde daveti muhatabına iletti. Gazeteye konuşan yetkili, Trump yönetiminin görüşmelerde yer almayı kabul edip etmeyeceğine dair bir karar verilmediğini söyledi.
Rusya ve ABD’den bu iddiayı doğrulayan ya da yalanlayan bir açıklama gelmedi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Kislyak ve Flynn arasında bir dizi telefon görüşmesi yapıldığı iddialarına ilişkin yorum yapamayacağını söyledi.
Astana görüşmelerinin 23 Ocak’ta başlaması planlanıyor. Görüşmelere ilk aşamada Türkiye, Rusya, İran, Esad rejimi ve muhalif grupların katılması bekleniyor. İlerleyen aşamalarda ise Suudi Arabistan ve Katar’ın da davet edilebileceği belirtiliyor.
WASHİNGTON’DA ‘KAÇAK DİPLOMASİ’
ABD’de 20 Ocak’ta görevi devralacak Trump yönetiminin, Rusya ile kurduğu diplomatik bağlantılar Astana görüşmeleriyle de sınırlı değil, Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak atadığı Michael Flynn’in, Rusya’nın ABD Büyükelçiliği’ne birden fazla ziyaret gerçekleştirdiği ve Rus Büyükelçi Sergey Kislyak ile bir dizi telefon görüşmesi yaptığı ortaya çıktı. Donald Trump’ın sözcüsü Sean Spicer, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada iki yetkilinin Noel tebriği, Rusya’nın suikastle öldürülen Türkiye Büyükelçisi Andrey Karlov’un öldürülmesi ve Trump ile Rusya lideri Viladimir Putin arasında bir görüşme ayarlanması gibi konularda iletişim kurulduğunu söyledi. Ancak bu görüşmelerin yasadışı olma ihtimali var. Zira ‘Logan Yasası’ olarak bilinen kanun, Amerikan vatandaşlarının, yanlarında resmi bir yetkili olmadığı halde ABD hükümeti ile yabancı bir devlet arasındaki anlaşmazlık ve tartışmalara müdahil olmasını yasaklıyor. NBC televizyonuna konuşan Beyaz Saray yetkilileri, Flynn’in ‘henüz aklanmadığını’ söyledi.
‘RUSYA’YA YAPTIRIMLARI KALDIRIRIM’
Donald Trump, Wall Street Journal gazetesine verdiği mülakatta, ABD’nin Rusya ve Çin’le kuracağı ilişkiler hakkında açıklamalarda bulundu. Başkanlık görevini 20 Ocak’ta Barack Obama’dan devraldıktan sonra ABD’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımları bir süre devam ettireceğini belirten Trump, Moskova ile iyi ilişkiler geliştirilirse yaptırımların kaldırılabileceğini dile getirdi. Trump, “İyi geçinirseniz ve Rusya bize gerçekten yardımcı olursa neden iyi şeyler yapan birisine yaptırım uygulayasınız?” dedi. Tayvan’ı Çin’in bir parçası olarak kabul eden ABD’nin “Tek Çin” politikasına ilişkin de değerlendirmede bulunan Trump, Çin ile her şeyi müzakere edebileceklerini bildirdi. Donald Trump, Çin’in ticari uygulamalarında bir değişiklik olmazsa “Tek Çin” politikasına bağlı kalmayabileceğini sözlerine ekledi.
SENATO’DAN FBI’A RUS MARKAJI
ABD Senatosu İstihbarat Komitesi, Rusya’nın 8 Kasım’daki ABD başkanlık seçimlerine siber saldırı yoluyla müdahale ettiği iddialarıyla ilgili soruşturma başlattığını duyurdu. İstihbarat Komitesi Başkanı Kuzey Carolina Senatörü Cumhuriyetçi Richard Burr ile başkan yardımcısı Virginia Senatörü Demokrat Mark Warner, soruşturmayla ilgili ortak bir açıklama yayımladı. Başkanlık seçimlerine Rusya’nın siber saldırı yoluyla müdahalesi iddiaları kapsamında konuyla ilgili kişilerin de soruşturmaya dahil edileceği belirtilen açıklamada, ABD Başkanı Barack Obama ve seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump’ın ekibinden bazı isimlerin de soruşturma kapsamında ifade vereceği kaydedildi. Burr ile Warner’ın açıklamalarında, “ABD’yi etkileyen eylemlerin boyutunun tam olarak ne olduğunu anlamanın çok önemli olduğuna inanıyoruz” ifadesine yer verildi. “Sonu nereye varırsa varsın” devam edeceği belirtilen soruşturmada, FBI şefi James Comey ve kurumun üst düzey yetkilileri de dinlenecek.
