Beslenme düzeninin değişmesi, uykusuzluk, uzun süre aç ve susuz kalınması gibi birçok neden Ramazan ayında baş ağrılarını tetikleyebiliyor. Bunun önüne geçmek için iftar ile sahur arasında 2 litre su içmek, işlenmiş gıdalardan uzak durmak gerekiyor. Temiz havaya çıkmak, karanlık bir odada kısa süreli uyumak ya da nefes ve gevşeme egzersizleri yapmanız da öneriliyor.
Uzun süreli açlık ve susuzluğun etkisi sonucu kan basıncındaki değişikliklerden ötürü oruçken kan şekeri düşer ve buna bağlı olarak baş ağrıları oluşabilir. Uzmanlar bunun migren başta olmak üzere primer baş ağrıları (nedeni tanımlanamayan) olduğunu söylüyor. Peki ne yapmalı, oruçken yaşanacak baş ağrısının önüne geçmeli? Önerileri nöroloji uzmanı ve beslenme uzmanı verdi...
Memorial Ataşehir Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Hayal Ergin Toktaş, uyku düzeninin değişmesi ve uyulması gereken sağlıklı beslenme kurallarına bağlı kalınmamasının Ramazan’da baş ağrılarına yol açan en önemli nedenler olduğunu belirterek “Tüm bu nedenlerle daha önce hiç baş ağrısı şikayeti yaşamayan kişilerde bile bu dönemde ortaya çıkabilir. Migreni olan kişilerde ise daha sık ve şiddetli ataklar görülebilir” dedi. Uzun süreli açlık ve susuzluk durumlarının her migren hastasında farklılık gösterebileceğini kaydeden Toktaş, bu kişilerin tamamının açlık ve susuzluktan olumsuz etkilenmeyebileceğini söyledi.
Toktaş oruçluyken ortaya çıkan hafif ve orta şiddetli baş ağrıları için nefes ve gevşeme egzersizleri yapmanın etkili olabileceğini belirterek şu önerilerde bulundu: “Temiz havaya çıkmak, karanlık ve sakin bir odada kısa süreli bir uyku iyi gelebilir. Açlık faktörüyle migren atakları yaşayanlar, kullandıkları koruyucu ilaçları Ramazan’da sahur ve iftar saatlerine göre düzenlemeli. Ancak açlıkla tetiklenen ve şiddetli migren atakları yaşayan kişiler oruç tutma konusunda ısrarcı olmamalı. Oruçluyken ortaya çıkan her baş ağrısının da her zaman açlık durumuna bağlanmaması gerekir. Eğer ani ve giderek şiddetlenen bir baş ağrısı varsa; buna bulantı, kusma, yüksek ateş, görme kaybı gibi belirtiler eşlik ediyorsa bu durumu açlıkla ilişkilendirmeden en kısa sürede nöroloji uzmanına başvurulması gerekir.” Toktaş ayrıca Ramazan’da özellikle uykuyu kaçıracak tarzda kafein içerikli sıvı ve besinlerin tüketilmemesi gerektiğini belirterek uyku öncesi ılık bir duş almanın faydalı olabileceğini söylüyor.
ÇAY VE KAHVE İÇMEYİN, 2 LİTRE SU TÜKETİN
Anadolu Sağlık Merkezi’nden beslenme ve diyet uzmanı Tuba Örnek, Ramazan’da hiçbir sorun yaşamadan oruç tutmak için şu önerilerde bulundu:
* Vücudun susuz kalmasını önlemek için oruç öncesi sonrası günde toplam yaklaşık 2 litre su tüketin.
* Çay ve kahve gibi kafeinli içeceklerin tüketimini sınırlayın. Çünkü bunlar idrar söktürücü etkiye sahip. Yani vücuttan sıvı kaybına sebep olurlar.
* Aşırı kaloriye sebep olabilecek şekerli, kremalı, kaymaklı, kızartılmış ağır yiyeceklerden; salam, sucuk, sosis gibi işlenmiş etlerden; asitli şekerli içeceklerden uzak durun.
* Sahura mutlaka kalkın ve yavaş sindirilen, gün boyu etkisini sürdürebilecek lifli besinleri tercih edin. Sebze, meyve ve tam tahıllı ekmekler en önemlileri. Protein olarak da peynir, yumurta, süt veya yoğurt öneriyoruz. Liften daha zengin hale getirmek için süt veya yoğurdunuza yulaf ezmesi ekleyebilirsiniz. Sahurun hafif bir kahvaltı şeklinde lifli ve proteinli olması sindirim sistemi sağlığı açısından önemli.
* İftarda yemeğe karbonhidrat, posa, potasyum ve magnezyum zengini 2-3 tane hurmayla başlayabilirsiniz. Sonrasında çorba ile hafif bir başlangıç yapıp dinlenerek ve yavaş çiğneyerek fazla baharatlı ve kızartma olmayan, az tuzlu hazırlanmış ana yemeğe (sebze, et, tavuk, balık, kuru baklagiller) geçebilirsiniz. Yemeğinize tam tahıllı ekmekler, kepekli pirinç, kinoa, karabuğday, bulgur gibi sağlıklı tam tahıllar uygun porsiyonlarda eşlik edebilir.
