Haberimizde kadınların en büyük kabusu Polikistik over sendromu nedir? PKOS nedenleri nelerdir? sorularının yanıtını bulabilirsiniz.Kadınlarda üreme dönemlerinde görülen Polikistik Over Sendromu (PKOS) pek çok kadının kabusudur. PKOS hormonal bir hastalıktır. Polikistik over sendromu nedir ve PKOS'un belirtileri nelerdir? sorularının yanıtını sizler için derledik.
Kadınların üreme dönemlerindeki kabus PKOS nedir? Hızlı kilo değişimlerine neden olan Polikistik over sendromu belirtileri nelerdir? sorularının yanıtını haberimizde bulabilirsiniz. Polikistik over sendromuciddiye alınması gereken bir tahatsızlıktır. Kadınlarda kısırlık veya kanser gibi ciddi hastalıklara yol açabilen PKOS hastalığı hakkında merak edilenleri derledik.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU(PKOS) NEDİR?
PKOS’lu kadınlar seyrek veya uzamış adet dönemlerine veya aşırı erkek hormonu (androjen) seviyelerine sahip olabilirler. Yumurtalıklar çok sayıda içi sıvı toplamış kesecik (folikül) geliştirebilir ve düzenli olarak yumurta bırakmazlar.
PKOS’un kesin nedeni bilinmemektedir. Kilo kaybı ile birlikte erken tanı ve tedavi tip 2 diyabet ve kalp hastalığı gibi uzun süreli komplikasyon riskini azaltabilir.
POLİKİSTİK NEDENLER
PKOS’un kesin nedeni bilinmemektedir. Fakat rol oynayabilecek faktörler şunlardır:
– Fazla insülin: İnsülin, hücrelerin birincil enerji kaynağı olan şekeri kullanmasına izin veren pankreasta üretilen hormondur. Hücreleriniz insülin eylemine karşı dirençli hale gelirse, kan şekeriniz yükselebilir ve vücudunuz daha fazla insülin üretebilir. Fazla insülin, androjen üretimini artırabilir ve yumurtlamada güçleşmeye neden olabilir.
– Düşük dereceli inflamasyon (iltihap): Bu terim, beyaz kan hücrelerinin enfeksiyonla savaşmak için madde üretimini tanımlamak için kullanılır. Araştırmalar, PKOS’lu kadınların, polikistik yumurtalıklarını androjen üretmek için kalp ve damar problemlerine yol açabilen, düşük dereceli bir inflamasyona sahip olduklarını göstermiştir.
– Kalıtım: Araştırma, bazı genlerin PKOS ile bağlantılı olabileceğini düşündürmektedir.
– Aşırı androjen: Yumurtalıklar anormal derecede yüksek seviyede androjen üretirler ve hirsutizm ve akne ile sonuçlanırlar.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU BELİRTİLERİ
PKOS belirtileri sıklıkla ergenlik döneminde ilk adet dönemi boyunca gelişir. Bazen PKOS daha sonra, örneğin, ciddi kilo alımına tepki olarak gelişir.
PKOS belirtileri ve semptomları değişir. Bu işaretlerden en az ikisini gözlemlediğinizde PKOS tanısı yapılır:
Düzensiz adetler – Seyrek, düzensiz veya uzamış adet döngüsü, PKOS’un en sık görülen belirtisidir. Örneğin, yılda en az dokuz gün, dönemler arasında ve anormal derecede ağır dönemlerde 35 günden fazla olabilir.
Aşırı androjen – Erkek hormonunun yüksek seviyeleri, fazla yüz ve vücut kılı (hirsutizm) gibi fiziksel belirtilere ve bazen de ciddi akne ve erkek tipi kelliklere neden olabilir.
Polikistik yumurtalıklar – Yumurtalıklarınızı büyütülebilir ve yumurtaları çevreleyen foliküller içerebilir. Sonuç olarak, yumurtalıklar düzenli olarak çalışmayabilir.
Obez iseniz, PKOS belirtileri ve semptomları genellikle daha şiddetlidir.
Adet dönemleriniz hakkında endişeleriniz varsa, infertilite (kısırlık) yaşıyorsanız veya kötü hirsutizm, akne ve erkek tipi kellik gibi aşırı androjen belirtileriniz varsa doktorunuza başvurun.
KOMPLİKASYONLAR
PCOS'un komplikasyonları şunları içerebilir:
– Kısırlık
– Gestasyonel diyabet veya hamileliğin neden olduğu yüksek tansiyon
– Düşük veya erken doğum
– Alkolsüz steatohepatitis (karaciğerde yağ birikiminin neden olduğu ciddi bir karaciğer iltihabı)
– Metabolik sendrom (yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve anormal kolesterol veya trigliserit düzeylerini içeren ve kardiyovasküler hastalık riskinizi önemli ölçüde artıran bir dizi durum)
– Tip 2 diyabet veya prediyabet
– Uyku apnesi
– Depresyon, anksiyete ve yeme bozuklukları
– Anormal rahim kanaması
– Rahim içi zarı kanseri (endometrial kanser)
– Obezite PKOS ile ilişkilidir ve bozukluğun komplikasyonlarını kötüleştirebilir.
POLİKİSTİK OVER SENDROMU TEŞHİSİ
PKOS’u kesin olarak teşhis etmek için geliştirilmiş bir test yoktur. Doktorunuzun adet tarihleriniz ve kilo değişimleriniz dahil olmak üzere tıbbi geçmişiniz hakkında bir dizi tedavi belirler. Bunlar, fiziksel bir muayene, aşırı tüylenme, insülin direnci ve akne belirtilerini kontrol etmeyi içerecektir.
Doktorunuz aşağıdakileri önerebilir:
– Pelvik muayene: Doktorunuz pelvik muayene sırasında kütlelere, büyümelere veya başka bozukluklara karşı vulva, vajina, uterus, rektum, pelvis ve yumurtalık kontrolü yapar.
– Kan testleri: Hormon seviyelerini ölçmek için kanınız analiz edilebilir. Bu test, menstrual anormalliklerin olası nedenlerini veya PKOS’u taklit eden androjen fazlalığını hariç tutabilir. Glikoz toleransı ve açlık kolesterol ve trigliserit seviyelerini ölçmek için ek kan testlerine ihtiyacınız olabilir.
– Ultrason: Doktorunuz yumurtalıklarınızın görünümünü ve rahim duvarınızın kalınlığını kontrol eder. Vajinaya (transvajinal ultrason) bir cihaz (transdüser) yerleştirilir ve cihaz bilgisayar ekranında görüntülere dönüştürülen ses dalgaları yayar.
PKOS tanısı varsa, doktorunuz komplikasyonlar için ek testler önerebilir. Bu testler şunları içerebilir:
– Kan basıncı, glikoz toleransı ve kolesterol ve trigliserit düzeylerinin periyodik kontrolleri
– Depresyon ve anksiyete taraması
– Obstrüktif uyku apnesi taraması
POLİKİSTİK OVER SENDROMU TEDAVİSİ
PCOS tedavisi kısırlık, hirsutizm, akne veya obezite gibi kişisel endişelerinizi yönetmeye odaklanır. Özel tedavi, yaşam tarzı değişikliklerini veya ilaçları da içerebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Doktorunuz, orta derecede egzersiz aktiviteleriyle birlikte düşük kalorili diyetle kilo vermenizi tavsiye edebilir. Kilonuzda mütevazi bir azalma bile (örneğin, vücut ağırlığınızın yüzde 5’ini kaybetmek) durumunuzu iyileştirebilir. Kilo vermek aynı zamanda doktorunuzun PKOS için önerdiği ilaçların etkinliğini artırabilir ve kısırlık konusunda yardımcı olabilir.
İlaçlar: Adet döngüsünü düzenlemek için doktorunuz önerebilir:
– Kombinasyon doğum kontrol hapları – Östrojen ve progestin içeren haplar androjen üretimini azaltır ve östrojeni düzenler. Hormonlarınızı düzenlerken endometriyum kanseri riskinizi azaltabilir ve anormal kanamayı, aşırı tüylenmeyi ve akneyi düzeltebilirsiniz. Haplar yerine, bir östrojen ve progestin kombinasyonu içeren bir cilt ya da vajinal halka kullanabilirsiniz.
– Progestin tedavisi – 10 ila 14 gün boyunca her bir ila iki ay boyunca progestin kullanmak dönemlerinizi düzenleyebilir ve endometriyal kansere karşı koruyabilir. Progestin tedavisi androjen seviyelerini artırmaz ve hamileliği önlemez.
Yumurtlamanıza yardımcı olması için doktorunuz şunları önerebilir:
– Klomifen (Clomid). Bu oral anti-östrojen ilacı menstruasyon döngüsünün ilk kısmı sırasında alınır.
– Letrozol (Femara). Bu göğüs kanseri tedavisi yumurtalıkların uyarılması için çalışabilir.
– Metformin (Glucophage, Fortamet, diğerleri). Tip 2 diyabet için bu oral ilaç, insülin direncini artırır ve insülin seviyelerini düşürür. Eğer clomiphene kullanarak hamile kalmazsanız, doktorunuz metformin eklemenizi tavsiye edebilir. Eğer prediyabetiniz varsa, metformin, tip 2 diyabet progresyonunu yavaşlatabilir ve kilo kaybına yardımcı olabilir.
– Gonadotropinler. Bu hormon ilaçları enjeksiyon ile verilir.
Aşırı tüylenmeyi azaltmak için doktorunuz aşağıdakileri önerebilir:
– Doğum kontrol hapları: Bu haplar aşırı tüylenmeye neden olabilecek androjen üretimini azaltır.
– Spironolakton (Aldactone): Bu ilaç, androjenin deri üzerindeki etkilerini engeller. Spironolakton doğum kusuruna neden olabilir, bu nedenle bu ilacı kullanırken etkili bir kontrasepsiyon gereklidir. Hamileyseniz veya hamile kalmayı planlıyorsanız önerilmez.
– Eflornitin (Vaniqa): Bu krem, kadınlarda yüzdeki tüylenmeyi yavaşlatabilir.
– Elektroliz: Her saç folikülüne küçük bir iğne yerleştirilir. İğne, zarar görmesi ve sonunda folikülü tahrip etmesi için elektrik akımı verir. Birden fazla tedaviye ihtiyacınız olabilir.
