Sanatçı Fuat Kökek'in eserleri, operanın divası olarak tanınan Maria Callas'ın 100'üncü doğum yılına adanan deneysel bir bilim kurgu filminde sanatseverle buluşuyor. Yönetmenliğine Barış Sarhan'ın imza attığı filmde Kökek'in 'Uçamayan Kuşlar' adlı serisinden 20 heykel yer alıyor. Filmde, Bellini'nin Norma operasından 'Casta Diva' aryasını seslendiren Maria Callas'ın meşhur yakarışı, Kökek'in kuş formlarına dönüşüp izleyiciye, Füruğ Ferruhzad'ın deyişiyle 'uçuşu hatırlatıyor'...
DUYGU GÜLES KÖKEK
Planet Callas, Maria Callas'ın 100. doğum yılı anısına yapılan deneysel bir bilim kurgu filmi. Mars'ı anıştıran hayalî bir gezegende, birtakım hayret verici kuşların toprağın altından Maria Callas'ın sesiyle gün yüzüne çıkışlarını, belki de Simurg gibi küllerinden yeniden doğuşlarını anlatıyor. Kadim seramik formlar eşliğinde doğan bu mitolojik kuşları yapan, seramik icra ve eğitiminde 55 yılını devirmiş olan Fuat Kökek.
'İNSANLIĞIN HÂLİNİ ANLATTIM'
Sanatçı ve akademisyen Fuat Kökek, 'Planet Callas'ta yer alan heykelleri yapma sürecini şöyle anlatıyor: "Uçamayan Kuşlar adını verdiğim bu seramik heykelleri, sokakların ve okulların bomboş olduğu pandemi döneminde, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Seramik Bölümü, merhum hocam Hakkı Karayiğitoğlu atölyesinde yaptım ve tornada, zihnen uçmayı unutayazmış insanlığın hâlini anlattım. Kendine has bir görsel dili olan yönetmen Barış Sarhan ve ekibi, bu hem arkaik hem distopik kuşlar serisini deneysel bir fikirle filme aldı ve ortaya 'Planet Callas' çıktı. 'Planet Callas'ı, sesiyle kuşlara ruh üfleyen Maria Callas'ın 100. doğum yılına adadık."
Kökek'in filmde yer alan ve yaklaşık 20 tane olan kuşların tamamı tornada çekildi, sıraltı tekniği ile boyandı. Tornada bu denli girift işlerin yapımı ayrı bir ustalık konusudur. Seramik ve torna hakkında biraz bilgisi olanlar, heykellerin hem artistik hem teknik hususiyetlerini fark edeceklerdir.
Günümüz koşullarında, geleneksel sergileme metotlarının yetersizliğine dikkat çeken Kökek, çağdaş resim, heykel ve seramik sanatının sinema gibi medium'ları kullanarak daha fazla insana ulaşması gerektiği görüşündedir. Böylece hiçbir galeride sergilenmemiş bu kuşların asıl mekânı uzak bir gezegenin kızıl kumulları olmuştur...
FÜRUĞ FERRUHZAD'IN DEYİŞİYLE 'UÇUŞU HATIRLATIYOR'
Gonçarov'un 'Oblomov'u gibi gerçek bir Maria Callas hayranı olan sanatçı Kökek, 2001'de yazıp yönettiği ve 1858'de Knidos antik kentinden İngiltere, British Museum'a götürülen Knidos Aslanı heykeline adadığı 'Knidos Aslanı' adlı kısa filminde olduğu gibi, 'Uçamayan Kuşları'nı da Callas'ın 'Casta Diva'sına bindirip uçurmuştur. Casta Diva (Erdemli Tanrıça), Vincenzo Bellini'nin bestelediği iki perdelik Norma operasının Maria Callas yorumuyla özdeşleşmiş ünlü aryasıdır. Norma'nın meşhur yakarışı, filmde 'Uçamayan Kuşlar'ın duasına dönüşüp biz izleyiciye, Füruğ Ferruhzad'ın deyişiyle 'uçuşu hatırlatıyor'...
Merak edenler, 'Planet Callas' filmini 'youtube.com/watch?v=N53ezwGh9p0' linkinden izleyebilir.
Resimaltı: Sanatçı Fuat Kökek, 'Planet Callas' filminin yönetmeni Barış Sarhan, görüntü yönetmeni Özkan Karaköse ve film ekibi ile birlikte.
OPERANIN DİVASI
1923’te New York’ta yoksul Yunan göçmenlerin çocuğu olarak dünyaya gelen Sophia Cecelia Kalos, sahne adıyla Maria Callas (1923-1977) New York'ta doğdu. Atina'da İspanyol soprano De Hidalgo'nun öğrencisi olmuş, çalışkanlığı ve sanat hevesi ile ilgi çekmiş, sanat yaşamına ise 15 yaşında başlamıştır. Atina Konservatuarı'nda eğitim alan Callas, kariyerine Yunanistan Ulusal Operası'nda küçük bir rol ile adım attı, 'Madam Butterfly' ve 'Tristan und Isolde' ile ün kazanmaya başladı, 1947'de Verona'da öne çıktı. Kariyerinin başında Wagner'in operalarını yorumlayan Callas, Norma'yı, Carmen'i, Puccini'nin ve Verdi'nin çeşitli operalarını yorumladı, çıktığı soprano ve mezzo-soprano rolleri ile çağının bir numaralı opera şarkıcısı durumuna geldi. 'La Divina' ünvanı ile kariyerini tamamlayan sanatçı 1977 yılında, 53 yaşında iken ani bir kalp krizi sonucunda hayatını kaybetti.
