ABD’nin kaos kararı ve İsrail katliamının ardından Kudüs’te sakin bir hava olsa da Filistinlilerin öfkesi konuştukça ortaya çıkıyor. Tansiyonu yükselten gerilim başta Türkiye olmak üzere Müslüman ülkelerden ziyaretçi sayısını artırmış. Bu ziyaretçilerden olan üç genç bilet parasını biriktirip kendini bu kadim şehre atmış. Türk STK’larının yardımları ise ihtiyaç sahiplerinin yüzünü güldürüyor.
MURAT ORHANLI/KUDÜS
ABD’nin elçiliğini Kudüs’e taşıması ve İsrail’in kaos adımına tepki gösteren Filistinlileri katlettiği olaylar barışçıl bir çözümü neredeyse imkansız hale getirdi. İsrail’in elini güçlendiren Washington desteği, işgal altındaki topraklarda Filistinlilere baskıyı arttıracak bir sürece de kapı araladı. Mirasımız Derneği’nin organizasyonu ile Filistin’e giden bir grup gazeteci ve akademisyen işte bu atmosferde son durumu yerinde gördü. Ramazan ayı nedeniyle Kudüs de Mescid-i Aksa da dolup taşıyor. Dünyanın tepki gösterdiği son katliam ve Gazze’ye yönelik rutin saldırılar Türkiye başta olmak üzere Müsülman ülkelerin haklarında hassasiyet oluşturmuş. Bu nedenle geçen yıllara göre Afrika ülkeleri ile Türk cumhuriyetlerinden gelen turistlerin sayısında gözle görülür bir artış dikkat çekiyor. Kudüs’ün sokaklarında ya da Mescid-i Aksa’da ‘Türkiye’den mi?’ sorusuyla sık sık karşılaşıyorsunuz.
Türkiye’de STK’lar ve siyasilerin Kudüs’ün sık sık ziyaret edilmesine yönelik uyarıları da karşılık bulmuş. Kubbet-ül Sahra Mescidi’nde Türk olduğunuzu anlayıp ‘Abi biz geldik’ diye sizi selamlayan bir grup genç işte bu anlayışla yola çıkmış. ‘Nasıl ve niye geldiniz?’ sorusuna esprili şekilde ‘Metro-Metrobüs-Havalanı-Küdüs’ karşılığını veren gençler, sadece uçak bileti parasını biriktirip soluğu kutsal topraklarda aldıklarını söylüyor. İftarlık ve sahurlukları ise çantalarında. Gençlerin heyecanı uçakla topu topu 2 saatlik mesafedeki Kudüs’ün hem mesafe hem de aidiyat olarak bize Adana ya da Kars kadar yakın olduğunu hatırlatıyor.
ABD’nin bölgede tansiyonu yükselten kaos kararı ve İsrail katliamlarına rağmen Kudüs’teki sakin hava ‘Burada hayat devam ediyor’ diyor. Ancak Filistinlilerin öfkesi konuştukça gün yüzüne çıkıyor. Biraz Türkçe ya da İngilizce bilenler, Türkleri gördükleri her yerde önce minnetlerini dile getiriyor ardından İsrail ve ABD’ye beddua okuyor. Filistinlilerin gündeminde iki konu var. Türkiye’yi eleştirmekten kaçınsalar da İsrail’le yapılan Mavi Marmara anlaşmasının yırtılıp atılmasını istiyorlar. Bir de 24 Haziran seçimleri. 25 Haziran’da Türkiye’de nasıl bir tablo oluşacağını merak ediyorlar.
Türk dizilerinin etkileri Filistin’de de kendini göstermeye başlamış. Kudüs’te Diriliş Ertuğrul, Kurtlar Vadisi’nin yerini almış. “Ertuğrul Bey, Turgut Alp, Bamsı...” diye karakterleri sayıp diziden muhabbet açan Filistinliler sözü her defasında Osmanlı’ya getiriyor. “İnşallah Osmanlı nizamı yine gelecek. Kudüs’ü zalimin elinden Ertuğrul’un torunları kurtaracak” sözleri bir dua gibi tekrar ediliyor.
SİZ BURADAYKEN BİZE DOKUNMUYORLAR
İsrail, Mescid-i Aksa ve diğer kutsal mekanlara Müslümanların girişini her fırsatta kısıtlıyor. Ramazan ayının ikinci Cuması için 40 yaş ve altı Filistinlilere Aksa’ya giriş izni veren İsrail, Gazzelileri bu sene kapsam dışında tuttu. Engellemeler nedeniyle geçen yıl 500 bin kişi saf tutarken, bu yıl bu rakam 250 bine düştü. Müslümanlar için önemli olan mekanlarda, İsrail askereri sık sık sorun çıkarıyor. Turistlerin yoğun olduğu zamanlarda bu keyfi tutum ve baskı hafifliyor. Filistinliler bu yüzden “Siz burada olunca, bize dokunamıyorlar” diyor.
20 MİLYONLUK İFTAR SOFRASI
Türk STK’ların Filistin’deki yardım faaliyetlerinin ayrı bir önemi var. Filistinliler, bu yıl neredeyse ikiye katlanan yardımlardan ziyade, başka milletlerden Müslümanları yanlarında görmek istiyorlar. “Yalnız olmadığımızı hissetmek, milyarlarca dolar yardımdan daha önemli. Türk kuruluşlarının amblemlerini görmek bile yetiyor” diyorlar. Ramazan ayında Mirasımız Derneği ve Kızılay başta olmak üzere Türk STK’ların yardım faliyetleri 20 milyon TL’yi buluyor. Mirasımız Derneği, Mescidi Aksa’da Ramazan ayında 100 bin kişiye iftar veriyor. Geçen yılki sayıyı ikiye katlamayı hedefleyen dernek sadece iftar için 2 miyon TL’lik bir bütçe ayırdı. Gıda ve giysi yardımı ile Ramazan’da muhtaç ihtiyaç sahiplerine ayrılan ödenekle birlikte bu rakam 5-6 milyon TL’yi buluyor. Türk Kızılay ise hem Kudüs’te hem de Gazze’de yardım faaliyetini sürdürüyor. İlk kez bu yıl Mescid-i Aksa’da iftar programı düzenleyen Kızılay yaklaşık 1 milyon TL bütçe ayırdı. Dernek Gazze’de ise 150 bin kişinin iftar sofrası kurmasını sağladı. Kızılay sadece Ramazan ayı için Kudüs ve Gazze’ye 5 milyon TL üzerinde bütçe ayırdı. Ramazan ayında diğer STK’lar aracılığı ile Türkiye’den Kudüs ve Gazze’ye ulaştırılan yardımların 20 milyon TL’yi geçtiği belirtiliyor.