Yerli covid-19 aşısı Turkovac, faz-3 çalışmalarının ardından bugün (22 Aralık 2021 Çarşamba günü) acil kullanım onayı aldı. Kısa süre içerisinde seri üretime geçecek Turkovac, 2022 yılının ilk ayında hastanelere gönderilerek vatandaşlara uygulanabilecek. İnaktif aşı olan Turkovac, Çinli Sinovac aşısıyla benzer özellikler taşıması dolayısıyla yan etkilerinin de aynı olması bekleniyor. İşte, Turkovac son durum...
Faz-3 süreci tamamlanan Turkovac aşısı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından 14 günlük bir incelemeye tabi tutuldu. TİTCK'nın 22 Aralık 2021 Çarşamba günü acil kullanım onayı verdiği Turkovac aşısı için seri üretime geçilecek ve üretilen diğer aşıların izlediği yolu izleyecek. Turkovac, aynı anda yürütülen 8 ayrı klinik çalışmayla Türkiye'nin en geniş kapsamlı aşı geliştirme projesi olma özelliği taşıyor.
YERLİ KORONAVİRÜS AŞISI TURKOVAC NE ZAMAN UYGULANACAK?
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), 22 Aralık 2021 Çarşamba günü Turkovac aşısının kullanılması için onay verdi. Aşının seri üretime geçmesinin ardından hastanelerden Turkovac aşısı için randevu alınabilecek. Turkovac aşısının ne zaman uygulanacağı henüz açıklanmadı.
İsteğe bağlı olan koronavirüs aşısı olmak isteyenler; Biontech, Sinovac ve kullanıma sunulduğu zaman Turkovac arasından birini tercih edebilecek.
TURKOVAC ACİL KULLANIM ONAYI ÇIKTI MI?
Sağlık Bakanlığı'nın 2022 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda konuşan Bakan Fahrettin Koca, yerli aşı Turkovac için 'acil kullanım onayı'na başvurulduğunu açıklamıştı. Bakanın açıklamasının üzerinden yaklaşık 1 ay geçmesinin ardından Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na (TİTCK) yapılan başvuru sonucunda 22 Aralık 2021 Çarşamba günü itibarıyla Turkovac aşısı için kullanım onayı resmen verildi.
TURKOVAC İNAKTİF Mİ, MRNA MI?
Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile Erciyes Üniversitesi (ERÜ) tarafından geliştirilen yerli aşı Turkovac, Çinli Sinovac gibi inaktif türdedir. Alman Biontech aşısı ise mRNA türdedir.
TURKOVAC'IN ETKİNLİK ORANI NE KADAR?
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) yüzde 50 etkinliği yeterli bulduğu belirtilirken, yapılan çalışmalarda yerli aşı Turkovac'ın Çinli Sinovac'dan daha etkin olduğu saptandı.
Aşının, İngiliz varyantı virüs için başarılı koruma sonucu verdiği, Delta varyantı için de denemelerin sürdüğü bilgisi paylaşıldı. Aşının, üçüncü faz çalışmaları 30 merkezde tamamlandı.
Dozun etkinliği, iki aşı arasındaki etkinlik farkı gibi değerlendirmeler yapıldı. Çalışmalara 18-55 yaş grubunda olanlar katıldı.
YERLİ KORONAVİRÜS AŞISININ ADI NE?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 22 Haziran 2021 günü yerli covid-19 aşısının faz-3 çalışmaları kapsamında yürütülen Ankara Şehir Hastanesi'ndeki programa çevrim içi olarak katıldı. Erdoğan, "Birkaç hafta içerisinde ülkemizdeki 18 yaş üzeri nüfusun tamamını aşılama kapsamına almış olacağız" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli aşının adının 'Turkovac' olduğunu söyledi.
TURKOVAC NEDİR, ANLAMI NE DEMEK?
Yerli aşının adı 'Turco' ve 'Vac' kelimelerinin birleşimiyle oluşturuldu. İngilizce aşı anlamına gelen 'vaccine' sözcüğünden 'vac' hecesi ve bazı dillerde Türk kelimesinin karşılığı olan "Turco" sözcüğü birleştirilerek 'Turkovac' ismi ortaya çıktı.
İtalyanca'da 'Turco' kelimesi Türk anlamına geliyor. Yine Portekizce'de ve İspanyolca'da da 'Turco' kelimesinin karşılığı Türk olarak biliniyor.
TURKOVAC HANGİ AŞAMALARDAN GEÇTİ?
Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) iş birliğiyle geliştirilen Turkovac'ın ilk aşaması olan faz-1 çalışmaları, 5 Kasım 2020'de başladı. 44 gönüllü üzerinde uygulanan faz-1 aşamasının ardından ilk dozu 10 Şubat'ta yapılan faz-2 çalışmaları ise 250 gönüllüyle yürütüldü ve her iki aşamada da aşıyla ilgili olumlu veriler elde edildi. Yerli aşının etkinliğinin daha geniş bir kitle üzerinde değerlendirilmesini içeren faz-3 çalışmaları ise 22 Haziran 2021'de başladı ve aralık ayında sona erdi.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), 22 Aralık 2021 tarihinde acil kullanım onayı verdi. Turkovac bundan sonra seri üretime geçerek hastanelere gönderilecek ve vatandaşların randevu almaları sağlanacak.
YERLİ COVİD-19 AŞISI GÜVENLİ Mİ?
BBC Türkçe'ye konuşan Kayseri Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalışkan, "Aşılanan gönüllülerden birer hafta arayla alınan kan testlerine bakarak, aşının virüse karşı antikor oluşumu ve diğer parametrelerde ne kadar etkili olduğuna bakılıyor. Araştırmacılarımız şu an, aşının etkinliğiyle ilgili kısmen fikir sahibi. Ve sadece şunu söyleyebilirim, ilk veriler çok iyi ve ümitliyiz" dedi.
İkinci doz aşılamadan sonra antikor ve diğer parametrelerdeki etkinliğin daha iyi ortaya çıktığını ifade eden Prof. Dr. Çalışkan, 2-3 hafta sonra tüm kan örneklerinin değerlendirmesinin biteceğini ve kesin sonuçların da nisan sonuna doğru raporlanacağını söylüyor.
TURKOVAC YAN ETKİLERİ NELER?
Çinli Sinovac gibi inaktif aşı olan Turkovac'ın yan etkilerinin Sinovac ile benzer olması öngörülüyor. Turkovac'ın yan etkilerine dair detaylı bilgi bulunmazken, Çinli Sinovac'ın yen etkilerine göz atalım:
* Ateş
* Aşının yapıldığı kolda ağrı, kızarıklık, şişlik
* Yorgunluk
* Baş ve vücut ağrıları
* Titreme
* İshal
Bu yan etkiler hemen tüm aşı türlerinde görülebilecek, genellikle birkaç günden daha kısa süren ve hafif-orta şiddetli sorunlardır. Yine de herhangi bir ani reaksiyon gelişme olasılığına karşı aşı yapılan kişilerin 15-30 dakika gibi bir süre boyunca bulunduğu sağlık kuruluşundan ayrılmaması gerekir.
