'Uçağın veya helikopterin kaza kırıma uğraması' demek; en az bir veya daha fazla kişinin hayatını kaybettiği, hava aracının da hasar gördüğü kaza anlamına gelir. Havacılık sektöründe 'kırım' ve 'kaza' iki farklı anlama sahiptir. İşte, kaza kırımın anlamı...
Kaza kırım ile kırım arasındaki fark nedir, merak konusu oldu. Bitlis'te 4 Mart 2021 günü Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na ait askeri helikopterin düşmesi sonucu 11 asker şehit oldu, 4 asker yaralandı. Elazığ 8. Kolordu Komutanı Korgeneral Osman Erbaş'ın da kazada şehit olduğu öğrenildi.
KAZA KIRIMA UĞRAMAK NE ANLAMA GELİYOR?
Kırımı uğramak, havacılık terimlerinden biridir. 'Kırıma uğradı' ifadesi geçiyorsa 'ölümlü' bir kaza olmadığı anlamına gelir. Kırım kelimesi yaralanmalı durumlarda uçak veya helikopterin de kısmen sağlam olduğu durumlar için kullanılır. Örneğin, uçağın pistten çıkması 'kırım'dır.
Uçak veya helikopter kazasında ölüm durumu varsa 'kırım' ifadesi kullanılmaz. Bu durumda olay için 'kaza' ifadesi tercih edilir.
Fakat kamuoyunda 'kaza kırımı' olarak da adlandırılır. Çünkü hava aracının hasar görmesi nedeniyle 'kırım' yaşanmış, ölüm hadisesi gerçekleştiği için de 'kaza' yaşanmış olarak değerlendirilir.
KAZA KIRIM NEDİR?
Havacılık terimler şu şekilde özetlenebilir:
Kaza: En az bir kişinin hayatını kaybettiği, hayati tehlike atlattığı ya da bir donanımın tamamen zarar gördüğü hadiselerdir.
Kırım: Bir donanımın geri döndürülebilir hasara uğradığı, yaralanmaların olabileceği, can kaybının yaşanmadığı hadiselerdir.
Olay: Herhangi bir kimsenin yaralanmadığı, donanımın hasara uğramadığı ancak emniyetsiz bir durumun ortaya çıktığı hadiseler için bu ifade kullanılır.
HAVACILIKTA KIRIM NE DEMEK?
Bir donanımın geri döndürülebilir hasara uğradığı, yaralanmaların olabileceği, can kaybının yaşanmadığı hadiselere 'kırım' denir.
Helikopterin ya da uçağın tekrar onarılmasına müsaade edecek düzeyde hasar görmesi, can kaybının olmaması 'kırım' anlamına gelir. Can kaybı olduğu taktirde, 'kırım' değil 'kaza' ifadesi kullanılır.
Örneğin, bir motor arızası yaşanmış olabilir. Benzer şekilde çeşitli teknik veya fizikler aksaklıklar veya hava koşulları dolayısıyla yanlış veya hatalı yapılan inişlerde ve kalkış denemelerinde de hasar gerçekleşebilir. Bu bir kırımdır.
