Dünya genelindeki finansal işlemleri standart hale getirerek para transferlerinin daha hızlı yapılmasına olanak sağlayan SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), Dünya Bankalar Arası Finansal İletişim Topluluğu anlamına geliyor. Ukrayna'yı işgal eden Rusya'nın, Swift sisteminden çıkarılması gündeme geldi fakat bu yönde somut bir adım atılmadı. İşte, swift hakkında bilgiler...
Rusya-Ukrayna savaşında son gelişmeler yakından takip ediliyor. Ukrayna'nın doğusunu işgal eden Rusya'nın batı bölgelerine de askeri operasyonlar düzenlemesi, uluslararası savaş hukukuna aykırı bulundu. Rusya'ya ekonomik ve siyasi yaptırımlar peşi sıra gelirken, ABD ve İngiltere, Rusya'nın Swift sisteminden çıkarılacağının sinyallerini verdi. Fakat bu kararın yarardan çok zarar getireceğini savunan Almanya ve İtalya başta olmak üzere bazı Avrupa ülkeleri, Swift yaptırıma sıcak yaklaşmıyor.
SWIFT NE DEMEK?
1973 yılında 15 ülkeden 239 bankanın katılımıyla Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT) yani Dünya Bankalar Arası Finansal İletişim Topluluğu kuruldu. SWIFT'in merkezi, Belçika'nın başkenti Brüksel'de bulunuyor.
Swift'in amacı; finansal işlemleri standart hale getirmek ve kolaylaştırmak, maliyetleri düşürmek ve işlem risklerini azaltmak. Bu hedeflere ulaşmak için Swift'e 200'ü aşkın ülkedeki bankalar ve finans kurumları üye oldu.
Swift üyelerine standartlaşmış bir haberleşme ortamı sağlayarak yeni iş fırsatları ve gelir akımları ortaya çıkardı. Para aktarımları her bankaya özgü şifrelerin kullanımı ile yapılır. 2019 sonunda üye banka veya finans kurumu sayısı 11 bini aştı.
Swift'ten önce Telex uluslararası fon transferlerinde kullanılan tek enstrümandı. Swift gibi bütünsel bir kod sistemine sahip olmayan Telex, güvenlik ve hız problemlerine neden oluyordu. Bu problemlerin çözümü için Swift sistemi 1973 yılında kullanılmaya başlandı.
SWIFT SİSTEMİNİ KİMLER KULLANIYOR?
Swift işletme ve kişilere para transferi yapabilmeleri için birçok servis sunuyor. Swift'in kurucuları sistemi Hazine ve diğer taraflarla daha kolay bir ödeme iletişimi kurmayı amaçlıyordu. Fakat sonrasında Swift giderek yaygınlaşarak birçok kurum tarafından kullanılmaya başlandı.
Günümüzde Swift sistemini kullanan kurumlar ve kişiler şöyle sıralanabilir:
* Bankalar
* Aracı kurumlar
* Menkul kıymet satıcıları
* Varlık yönetim şirketleri
* Borsalar
* Hazineciler
RUSYA SWIFT SİSTEMİNDEN ÇIKARILIRSA NE OLUR?
Rus şirketleri böyle bir yaptırım konduğu takdirde Swift'in sağladığı normal, sorunsuz ve hızlı ödemeleri yapamaz hale gelir.
Petrol ve tarım ürünleri sektörlerindeki değerli ihraç ürünlerinin karşılığı olan ödemelerinde de büyük aksama yaşanır.
Böyle bir durumda tek tek bankalar birbiriyle iletişime geçerek ödemeleri gerçekleştirir ama bu da hem ek zaman hem ek masraf gerektirecektir ve nihayetinde Rusya hükümetinin gelirlerini etkiler.
Rusya daha önce de 2014 yılında Kırım'ı ilhak ettiğinde Swift'ten dışlanmakla tehdit edilmişti. Rusya hükümeti bunun savaş ilanı anlamına geleceğini söylemişti.
Batılı müttefikler o sırada Rusya'yı Swift'ten dışlama kararı almadılar ama bu tehdit Rusya'yı MIR adıyla bilinen kendi Ulusal Ödeme Sistemi'ni geliştirmeye yöneltti. Ancak sistemi Rusya dışında kullanan çok az ülke var.
AVRUPA ÜLKELERİ RUSYA'NIN SWIFT'TEN ÇIKMASINI NEDEN İSTEMİYOR?
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Rusya'nın sistemden dışlanması Rusya'ya mal ihraç eden ya da ithalat yapan şirketleri, özellikle de Alman şirketlerini zor durumda bırakabilir.
Rusya Avrupa Birliği ülkelerine en çok doğal gaz satan ülke ve buna alternatif bulmak kolay değil. Enerji fiyatları zaten bir süredir artıyor ve bir çok hükümet fiyatların daha da yükselmesine sebep olacak adımlar atmak istemiyor.
Rusya'dan alacağı olan şirketlerin böyle bir dışlama durumunda paralarını tahsil edebilmek için alternatif yollar bulması gerekecek. Uluslararası bankacılık sisteminde kaos yaşanması ihtimalini göze almamak gerektiğini düşünen bir çok çevre var.
Öte yandan Rusya'nın eski Maliye Bakanı Aleksey Kudrin Swift'ten dışlanmanın Rusya ekonomisinin yüzde 5 küçülmesine sebep olacağını söylemişti.
