24 Haziran seçimleri için partiler aday listelerini TBMM’ye teslim etti. Listelerde en çok dikkat çeken noktalardan biri de kadın aday sayısının azlığı oldu. Aday olmayı başaranların büyük çoğunluğu da listelerde seçilme ihtimali en az yerlerden gösterildi.
Türkiye, tarihinin en kritik seçimlerine hazırlanırken partiler bu önemli yarışta yer alacak milletvekili aday listelerini YSK’ya teslim etti. Listelerde pek çok sürpriz isim ve kan değişimleri yaşandı. Ancak kadın adayların azlığı gözden kaçtı. Partilerin YSK’ya teslim ettiği listelere göre TBMM en ‘erkek’ sezonuna hazırlanıyor. 550’den 600’e çıkarılan milletvekili sayısına rağmen bu dönemi 76 kadın milletvekili ile kapatan Meclis ‘yeni dönemde’ bu sayıyı dahi bulamayabilir. Partilerin kadın aday göstermede oldukça cimri davrandığı göze çarparken listelere girmeyi başaran adayların pek çoğu da seçilme ihtimali oldukça düşük sıralarda yer aldı.
AK PARTİ’DE GERİLEME VAR: Halen Meclis’teki 316 milletvekilinden 34’ü kadın olan iktidar partisi Türkiye genelinde 600 vekil adaylığı açıkladı. Bu adaylardan 126’sı kadın. Total içerisinde yüzde 21 oranına ulaşan kadınlardan sadece 4 ilde birinci sıradan aday gösterildi. Grup Başkanvekili İlknur İnceöz, Çalışma Bakanı Jale Sarıoğlu, AK Parti MKYK üyesi Fatma Öncü, Genel Merkez Kadın Kolları Başkanı Lütfiye Selva Çam, MKYK üyesi Asuman Erdoğan, Antalya milletvekili Senanur Çelik, Fatma Aksal seçilebilecek yerlerden aday gösterilen isimlerden bazıları oldu.
ANA MUHALEFET YERİNDE SAYACAK: CHP’de milletvekili karnesi ise daha kötü. Mevcut 131 milletvikilinin sadece 21’i kadın olan CHP 24 Haziran’da yine kadın adaylara çok fazla şans tanımadı. Türkiye genelinde açıklanan listelerde sadece 137 kadın yer alabildi. 6 kadın aday bulundukları illerin ilk sırasında yer alırken bu isimlerden de yaklaşık olarak 25’i yine seçilebilecek pozisyonda oldular. Listelerde seçilme şansı olan isimlerden bazıları da şunları oldu Selin Sayek Böke, Gamze Taşçıer, Semra Dinçer, Gamze Akkuş İlgezdi, Suzan Şahin, Lale Karabıyık.
İYİ PARTİ’DE AKŞENER ETKİSİ: Meral Akşener’in cumhurbaşkanı adayı olduğu için milletvekili seçimlerine katılmadığı İYİ Parti kadın adaylara daha fazla yer verdi. 597 milletvekili adayı gösteren partide 140 kadın listelere girmeyi başardı. Altı ilde kadın adaylar ilk sırada yer aldı. En çok dikkat çeken kadın adaylardan biri de suikaste kurban giden Necib Hablemitoğlu’nun eşi Şengül Hablemitoğlu ile Aşık Veysel’in torunu Çiğdem Özer oldu.
KADIN ADAY ŞAMPİYONU HDP: Pervin Buldan eş başkanlığındaki Halkların Demokratik Partisi katıldığı her seçimde olduğu gibi bu seçimde de en çok kadın aday gösterme liderliğini aldı. YSK’ya teslim ettiği listelerinde 600 ismi gösteren partinin 220 kadın milletvekili adayı var. Kadın vekillerin yaklaşık olarak 30’u ise seçilebilecek sıralardan, yani ilk üç arasında. Halen TBMM’de 48 vekil ile temsil edilen partinin 17 kadın milletvekili bulunuyor. HDP 18 ilde de listenin ilk sırasına kadın adayları yerleştirdi.
EN AZ KADIN VEKİL MHP’DE: Halen 35 vekili olan MHP’de sadece 3 kadın Meclis sıralarında yer bulabilmişti. MHP bu seçimlerde de aday listelerini kadınlara açmada cimri davranmış görünüyor. YSK’ya listelerini en erken teslim eden partinin Türkiye çapında aday gösterdiği 600 isimden sadece 78’i kadın. Sadece iki ilde MHP’li kadın adaylar listenin ilk sırasına ilerleyebildi. Seçim sonrasında MHP yine TBMM’de en az kadın vekile sahip parti ünvanını koruyacak.
SAADET LİSTESİNE GİRMEK ZOR: Lideri Temel Karamollaoğlu ile büyük bir rüzgar yakalayan Saadet Partisi de kadın adaylara çok fazla ilgi göstermedi listelerinde. CHP ve İYİ parti ile birlikte Millit İttifakı’nı kuran SP Türkiye’de 582 aday gösterdi. Bu adaylardan 79’u da kadın oldu. 2 ilde ise ilk sırada kadınlar vardı. Ancak kadın adayların listelerdeki sıralamalarına bakıldığında seçilme şansı olan isimlerin en fazla 3 olabileceği görünüyor.
Toplam 4 bin 200 aday 3 bin 276 erkek 924 kadın
Seçime girecek yedi partinin 4 bin 200 adayından 931’i, yani yüzde 22’si kadınlardan oluştu. 49 ilde kadınlar birinci sıradan aday gösterilirken, bu sayı toplam kadın adayların sadece yüzde 5.4’ünü oluşturdu (49 kadın). En çok kadın aday gösteren partiler HDP ve Vatan Partisi oldu. En az kadın adayla seçime katılan parti ise MHP.
Listelerde seçilebilecek sıralardan aday olan kadınların hepsi ‘erkek’ barajını aşabilirken yeni dönem Meclis’indeki kadın oran sayısı yaklaşık olarak şöyle olacak:
TBMM MİLLETVEKİLLERİ - Partilere göre dağılım
