2018 bütçesine dair değerlendirmelerde bulunan Maliye Bakanı Naci Ağbal, ulaştırma projelerinde verilen garanti ödemeleri kapsamında 3,6 milyar lira ödenek ayrıldığını açıkladı. Şehir hastaneleri projeleri için ise bu rakam 2,6 milyar lira oldu.
EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Maliye Bakanı Naci Ağbal, eylül ayı 2018 bütçesine dair yaptığı basın toplantısının ardından gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. Gelecek yıl Sağlık Bakanlığı bütçesinden şehir hastaneleri projeleri için 2,6 milyar liralık ödenek ayırdıklarını belirten Ağbal, bu ödeneğin bir kısmının sabit kira ödemelerinden, bir kısmının da hesaplanan değişken hizmet bedellerinden oluştuğunu kaydetti. Ağbal, şöyle devam etti:
* Bundan sonraki yıllarda da şehir hastaneleri tamamlandıkça, buradan gelen bedelleri bütçeye yansıtacağız.
* Zaman zaman kamu-özel iş birliğinin projelerinin bütçe içerisinde karşılanabilirliğine ilişkin birtakım tartışmalar yapılıyor. Zaten bu projelerin her birine girişirken önümüzdeki yıllara ilişkin muhtemelen ödeme aralığını tahmin ederek, hesaplayarak bunları yapıyoruz.
* 2018 yılında ulaştırma projelerinde verilen garanti ödemeleri kapsamında 3,6 milyar liralık bütçeden kaynak ayıracağız.
* Yaptığımız hesaplamalara göre ilk yıllarda böyle bir garanti ödemesi olsa bile sonraki yıllarda trafiğin hızla artması sayesinde buradaki garanti ödemeleri biteceği gibi, devlet olarak burada ilave gelir sağlayacağız.
* Büyüyen Türkiye ekonomisi hikayesini, gerçekliğini, 2023 hedefleri bağlamında gelecek senelerde de hiçbir şekilde taviz vermeden devam edeceğiz.
* Motorlu Taşıtlar Vergisinde (MTV) muhalefet partisi milletvekilleri de dahil olmak üzere herkesin son derecede olumlu karşıladığı bir yeni sistem değişikliği var. Örneğin 2017 yılında 1600 cc, vergili değeri 70 binin altında bir araç aldınız, siz buna bin 35 lira vergi ödüyorsunuz, öbür tarafta vatandaş diyor ki ‘Ben Ferrari alacağım, ben de aynı parayı ödeyeyim.’ İlk defa vergi sistemimizde vergi adaletini güçlendiren, ödeme ilkesini hayata geçiren yeni bir vergi sistemine geçiyoruz.
* Ödeme gücü ilkesine göre, vergi adaletine göre 2 milyon liranın üzerinde Ferrari alıyorsanız, 6 bin liralık ilave vergiyi de vereceksiniz. Bu vergi adaletine son derece uygun bir düzenleme.
* Ocak 2018'de en düşük memur maaşının 2 bin 830 liraya çıkmış olacak.
* Kamuya alınacak personele ilişkin dağılım bütçe kanununun çıkmasından sonra belirlenecek.
FAİZ DIŞI HARCAMAYA DİSİPLİN GELDİ
Maliye Bakanı Naci Ağbal, merkezi yönetim bütçesinin eylülde 6,4 milyar lira, ocak-eylül döneminde ise 31,6 milyar lira açık verdiğini bildirdi. Ağbal, şu noktalara değindi:
* Bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,6 artışla 54,4 milyar lira oldu. Faiz hariç bütçe giderleri yüzde 1,6 azalışla 46 milyar lira, faiz giderleri 8,4 milyar lira, bütçe gelirleri yüzde 32,9 artışla 48 milyar lira, vergi gelirleri ise yüzde 35,5 artışla 41,8 milyar lira olarak gerçekleşti.
* Bütçe giderleri 488,2 milyar lira, faiz hariç giderler 441,6 milyar lira, faiz giderleri 46,6 milyar lira, bütçe gelirleri 456,6 milyar lira, vergi gelirleri ise 385,3 milyar lira oldu.
* Yılın başında bütçe açığı hedefimiz 47 milyar liralıydı. En son Orta Vadeli Program'da revize ettiğimiz yıl sonu bütçe açığı hedefi ise 61,7 milyardı. Dolayısıyla 9 ayda gerçekleşen bütçe sonuçlarımız, revize edilmiş bütçe açığı hedefimizin yarısı düzeyindedir.
* Harcamalarla ilgili gerekli çabaları göstermek suretiyle harcamalarımızı kontrol altında tutacağız. Umut ediyorum ki yıl sonunda bütçe açığı bu yılki hedefimizden daha düşük şekilde gerçekleşecek.
'GENİŞLEMECİ PARA POLİTİKASI UYGULADIK'
Para politikası ve makro ihtiyati tedbirlerle konjonktüre uygun genişlemeci bir para politikası çerçevesini uygulamaya koyduklarını ifade eden Maliye Bakanı Naci Ağbal, şöyle konuştu:
* Finansal piyasalardaki oynaklığı giderecek şekilde para politikası tedbirlerini arka arkaya aldık. Konut sektöründe, mobilya ve beyaz eşya sektöründe geçici vergi indirimlerini devreye soktuk. Vergi ve prim yapılandırması yaptık.
* Özellikle ocak, şubat ve mart aylarına ilişkin sosyal güvenlik prim ödemelerini de 2017'nin son çeyreğine erteledik.
* İşletmelerimizin krediye erişimini sağlamak üzere Kredi Garanti Fonunu ve KOSGEB desteklerini uygulamaya soktuk.
* Ekonomide büyümeyi destekleyecek şekilde yeni teşvik unsurlarını yine bu dönemde getirdik.
2018’DE 600 MİLYAR LİRAVERGİ ÖDEYECEĞİZ
2018 bütçesine dair de değerlendirmelerde bulunan Maliye Bakanı Naci Ağbal, AK Parti hükümetleri tarafından hazırlanan 16. bütçe olduğunu ifade etti. Ağbal konuşmasında şu noktalara değindi: “Türkiye'nin 2018 yılı bütçe giderlerinin 762,8 milyar lira, faiz hariç giderlerinin 691,1 milyar lira, bütçe gelirlerinin 696,8 milyar lira, vergi gelirlerinin 599,4 milyar lira, bütçe açığının 65,9 milyar lira, faiz dışı fazlanın ise 5,8 milyar lira olarak öngörüldü. Bu hedefler doğrultusunda 2018 bütçe açığının, milli gelire oranının yüzde 1,9 olmasını öngörüyoruz. Merkezi yönetim bütçesinden 2018'de sağlığa 127 milyar lira kaynak ayırdık. Kamu yatırımlarında en yüksek payın 25,5 milyar lira ile ulaştırma sektörüne ayırdık. Eğitim yatırımları için 14,3 milyar lira, tarım sektöründeki yatırımlar için 10,1 milyar lira, sağlık sektöründeki yatırımlar için 8,5 milyar lira kaynak tahsis edildi. Merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamaların toplamda 85,1 milyar lira oldu. Kamu 2018 yılında toplam 141 milyar lira yatırım harcaması yapacak.”
SAVUNMAYAYA FAZLADAN 18,7 MİLYAR TL
Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2018 yılında özellikle savunma ve güvenlik birimlerinin ihtiyacı olan modernizasyon harcamaları için bütçeden ilave 18,7 milyar lira kaynak ayırdıklarını bildirdi. Ağbal, sözlerini şöyle sürdürdü:
* Bu dönemde personel giderlerinin bütçedeki payını artırdık. 2002'de bu pay yüzde 18 iken şu anda yüzde 28'e çıkmış oldu.
* 2018’de vergi sisteminde de önemli değişiklikler içeren reform niteliğinde düzenlemeler yapacağız. Bu amaçla ekonomide katma değerli üretim, nitelikli istihdamla yatırım ve ihracatı teşvik eden, etkin, basit ve adil bir vergi sistemi için Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi ve Vergi Usul kanunlarını yeni baştan tasarlayacağız.
* İhracatçılara bütçeden sağlanan destek için her yıl yaklaşık 1 milyar lira ödenek öngörüyoruz. 2017'de bu rakamı 3 milyar liraya çıkarttık. 2018'de bu rakam 3,2 milyar lira olarak devam edecek.
* 2018'de ihracata başka bir kalemden daha ilave destek gelecek. Bütçeden Ar-Ge harcamaları için ayrılan kaynağın yaklaşık 5 milyar lira.
* Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) bütçeden destek veriyoruz. 2018'de BES hesaplarına aktarılmak üzere devlet bütçesinden 4 milyar lira kaynak ayıracağız.
100 LİRANN 22’Sİ EĞİTİM SEKTÖRÜNE
Gelecek yılın bütçesinde, bundan önceki yıllarda olduğu gibi en büyük payı eğitime ayırdıklarının altını çizen Maliye Bakanı Naci Ağbal, bu alandaki ödeneği 2018'de 134 milyar liraya çıkardıklarını, böylece bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 18'ini tek başına eğitime aktardıklarını bildirdi ve şöyle devam etti:
* 2018'de toplanan her 100 liralık verginin 22 lirasını doğrudan eğitime harcayacağız.
* Gelecek yıl 2 milyon öğrencinin faydalanacağı burs ve öğretim kredisi için 11,2 milyar lira kaynak ayırdık.
* 1 milyon 400 bin öğrencinin faydalandığı taşımalı eğitim ve yemek yardım programına bütçeden 3 milyar 400 milyon lira kaynak sağladık.
* 2018'de özel okullara giden 335 bin öğrenciye destek sağlayacağız. Bunun için 1 milyar 500 milyon lira kaynak ayırdık.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, bütçe açığının borçlanarak karşılandığına dikkati çekerek, bütçe açığı ne kadar artarsa özel sektörün kullandığı kredi imkanını devletin kullanacağını, o zaman özel sektörün kredi imkanının daralacağını söyledi. Kamu maliyesi ile özel sektörün dengesinin bir istikrara işaret etmesi gerektiğini ifade eden Ağbal, şöyle devam etti:
* Belki bir miktar özel sektörden vergi yoluyla kaynak alacağız ama aslında bütçe dengesi sayesinde de özel sektörün bankacılık sektöründen kullanamayacağı bir kaynağı da özel sektöre bırakmış olacağız.
* Özellikle 2018-2020 arasında özel sektörün yatırım harcamaları da artacak. O zaman özel sektörün daha fazla kaynak kullanması lazım. Kamunun, özel sektörün yerine geçip daha fazla bankalardan kaynak almaması lazım. Bunu temin etmek gerekiyor. Getirdiğimiz vergi artışının doğurduğu ilave maliyetten çok daha fazlasıyla ekonomik istikrar zaten özel sektör yatırımlarının önünü açacak.
* Taşeron konusunu Ekonomi Koordinasyon Kurulunda (EKK) bir daha konuşacağız. EKK taşeron ile ilgili bir çerçeve oluşturacak. Hükümet olarak oturacağız, karar vereceğiz. Taşeronun kamuya alınması 'aldım' demekle olmuyor.