Narsistik kişilik bozukluğu; kendisinden başka kimseyi beğenmeme, insanlara karşı kibirli olma ve insanları küçük görme gibi belirtileri olan psikolojik bir rahatsızlık. Peki, bir insanın narsist olduğu nasıl anlaşılır? Narsist insanların özellikleri nelerdir? Narsist olup olmadığımı nasıl anlarım? İşte, narsist kişilerin özellikleri...
Narsist kişilik bozukluğu, 'kendini beğenmiş' olmaktan daha fazlası anlamına gelir. Bu ruhsal hastalık, Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı'nda yer alan birçok kişilik bozukluğundan biri ve kişide olması durumunda çevresine karşı birçok zararı olabilir.
BİR KİŞİNİN NARSİST OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ?
1) İLGİNİN MERKEZİNDE OLMAYI SEVMEK
Habertürk'te yer alan habere göre, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi'nde 2023 yılında yayınlanan rapora göre, narsist insanlar başarılarınızı büyüterek veya süsleyerek anlatır. Yani, dinleyicileri etkilemek ve ilgiyi üstlerine çekmek için olmayan detaylar uydurabilirler. Örneğin kendilerini patronun en güvendiği danışmanı ya da mahalledeki en popüler komşu olarak tanıtabilirler.
2) İKİNCİ PLANA ATILMAKTAN NEFRET ETMEK
Narsistler hayatlarını bir yetki duygusuyla yaşadıkları için dünyanın kendi etraflarında dönmesini beklerler. İlginin merkezinde olmak istedikleri için örneğin birisi sesli mesajlarına hemen yanıt vermezse sinirlenebilirler. Yani özel muameleyi hak ettiklerini düşünürler.
3) İSTENİLMEDİĞİ HALDE TAVSİYE VERMEK
Narsistler bir anda en iyi restoranları önermeye başlayabilir veya ebeveynlik hakkında bilgiçlik taslayabilirler. Bunlar normalde bahsedilebilecek konular ancak bunu yaparken ortamdaki herkesten daha bilgili olduklarını ima edecek şekilde tavsiye verildiğinde bu durum narsistlik belirtisi haline gelebilir. 2017'de Psikolojide Sınırlar dergisinde yayınlanan araştırmaya göre narsistlerde belirgin bir üstünlük kompleksi bulunuyor. Bu yüzden de istenilmediği halde tavsiye vererek kişiye yardım etmek yerine şişirilmiş benlik duygularını ifade edebilirler.
4) HIRS KONUSUNDA SINIR TANIMAMAK
Psikoloji Bilimine Bakış Açıları dergisinde 2020 yılında yayınlanan araştırmaya göre narsistler, benzersiz olduklarına ve yalnızca en iyiyi hak eden elit bir sınıfın parçası olduklarına inanırlar bu yüzden de sadece yüksek statülü gördükleri insanlarla ilişki kurarlar. Yani en üste erişmek için her şeyi yapabilirler.
5) AŞIRI REKABETÇİ OLMAK
Bir narsist neredeyse her alanda kazanmalıdır, yani kaybetmek onlar için söz konusu değildir. Psikolojide Sınırlar dergisinde 2021'de yayınlanan araştırmaya göre zirveye çıkma konusundaki dürtüleri diğer insanların başarılarını kutlamalarını zorlaştırabilir. Bunun yanı sıra her yerde üstünlüklerini kanıtlamak isteyip gereksiz rekabete girebilirler.
6) KİN TUTMAK
Psikoloji Bilimine Bakış Açıları dergisinde 2019'da yayınlanan başka bir araştırmaya göre narsistler, konu başkalarına gelince çatışmacı olma eğilimindeler. İncinmiş duygularıyla uğraşmak yerine karşılarındaki insana sinirlenirler ve o kişiden intikam almaya çalışırlar.
7) BİRİNİ ETKİLEMEK İÇİN YALAN SÖYLEMEK
Karşılarındaki insanı etkilemek için aslında düşünmedikleri konularda iltifat ederler. Bu şekilde karşı tarafın da onlardan etkilenerek onlara iyi davranmasını sağlamaya çalışırlar. Yani karşısındaki bu manipülatif tavırdan etkilenip narsist hakkında iyi düşünmeye başlar.
8) ASLA HATA YAPTIĞINI KABUL ETMEMEK
Narsistler yaptıkları hiçbir davranış için özür dilemezler. Yani, yanlış yapan kendileri olsa da hata yaptıklarını kabul etmemek için karşı tarafı suçlarlar. Doğrudan başkalarını suçlamak için senaryoyu hemen tersine çevirmek narsisizmin belirgin işaretlerinden biridir.
9) İNSANLARDAN YARARLANMAK
Manipülasyon narsisizmin başka bir parçasıdır. Narsistler her durumda en çok kendilerini düşündüklerinden başkalarını istekleri doğrultusunda manipüle ederek amaçlarına ulaşırlar.
10) YÜKSEK ÖZ DEĞER SAHİBİ OLMAK İÇİN KENDİLERİNİ ÖVECEK BİRİNİ BULMAK
Narsistler 'narsisistik arz' olarak adlandırılan ihtiyaçlarını karşılamak için başka bir insana ihtiyaç duyarlar. Bu arz kaynağı insan(lar), narsistin kendi kendine sağlayamadığı benlik duygusunu narsiste hayranlık duyarak sağlarlar.
Yani narsist, ortaya koyduğu kişiliği onaylayacak bir insana ihtiyacı olduğundan kendisini sürekli öven bir kişi bulur.