Türkiye’nin altını niteliğinde olan bu ürün Samsun’da özel izinle ekiyor, paraya para demiyorlar. Koruma altında olan ürünün kurusunu 3 Bin TL’ye, tozunu ise 6 Bin TL’ye satıyorlar…
1975 yılında CITES Sözleşmesi kapsamında koruma altına alınan salep orkidesi, ülkemizde özellikle Samsun ilinde yoğun bir şekilde üretiliyor. Samsun, Türkiye’nin salep üretiminde lider konumda bulunurken, bu yıl gerçekleştirilen üretimle önemli bir başarıya imza atıldı. 2024 yılı itibarıyla Samsun’daki coğrafi çeşitlilik sayesinde farklı alanlarda salep üretimi yapılmakta.
2024 YILINDA ÜRETİM ALANI GENİŞLETİLDİ
Samsun’da, 2024 yılı boyunca salep üretimi çeşitli alanlarda gerçekleştirildi. Coğaltım amaçlı üretim, 115 dekar alanda 63 ton olarak yapılırken, gıda amaçlı üretim ise 71 dekar alanda 42,5 ton olarak gerçekleşti. Bu üretimin yanı sıra Aydın, Balıkesir, Kahramanmaraş ve Burdur gibi illerde de salep üretimi yapılıyor. Ancak, Samsun özellikle yüksek verimi ve geniş üretim alanlarıyla öne çıkıyor.
YAŞI AYRI KURUSU AYRI PAHALI
Salep üretiminin ekonomik değeri oldukça yüksek. 2024 yılı itibarıyla yaş salep alım fiyatı, kilogram başına 500 TL olarak belirlenmişken, kuru salep fiyatı ise 3 bin TL civarında işlem görmekte. Hakkı Karaman, 19 Mayıs Ekolojik Üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği Başkanı olarak yaptığı açıklamada, kurutulmuş salep fiyatının 5-6 kilogramdan 1 kilogram yapılması ile 3 bin TL seviyelerine çıktığını belirtti.
ÖĞÜTÜLÜP İŞLENDİKTEN SONRA FİYATLAR ARTIYOR
Salep, öğütülüp işlendikten sonra daha da değer kazanıyor. Karaman, “Öğütülüp işlendikten sonra paketlenmiş saf salep, firmalarımız tarafından kilogram başına 6 bin TL’den satışa sunulmakta” diyerek ürünün sağlık açısından da faydalı olduğunu vurguladı. Ayrıca, katkı maddesi içermemesi gerektiğini ve tıbbi aromatik ürünlerin daha yaygın hale gelmesi için hükümetin destek vermesi gerektiğini belirtti.
SALEP ÜRETİMİNDEN 13 MİLYON TL GELİR ELDE EDİLDİ
2024 yılı itibarıyla salep üretiminden elde edilen gelir, 12-13 milyon TL arasında gerçekleşti. Özellikle 19 Mayıs ilçesi ve çevresindeki üretim, bu gelirde önemli bir paya sahip. Bu yıl 19 Mayıs ilçesi çevresinde yaklaşık 25 ton salep toplanmış olup, bunların bir kısmı işlenerek, diğer kısmı kuru olarak firmalara satılmıştır.
Ancak, salep üretimi ile ilgili yeni düzenlemeler ve ücretler çiftçileri zorluyor. 25 Kasım 2024 tarihinde yayımlanan bir yazıya göre, salep üretimi için Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) güncellemeleri ve üretimin izlenmesi amacıyla çiftçilerden bin 745 TL ücret alınacağı bildirildi. Nisan-Mayıs hasat dönemi için tekrar bin 745 TL ücret alınacağı da belirtilmiştir. Bu durum, çiftçilerin tepkisini çekti ve Karaman, çiftçilerin bu ücretle ilgili tereddütlerini dile getirdi. Bakanlıkla yapılacak görüşmelerin ardından bu ücretin ödenmemesi için girişimlerde bulunulacağı ifade edildi.
