TÜİK'in 2023 Kültür Ekonomisi verilerine göre, kültür harcamaları yüzde 84,7 artarak 276,3 milyar TL’ye ulaştı. Hanehalkı kültür harcamalarında teknoloji ilk sırada yer aldı. Kültürel sektörlerin katma değeri yüzde 94, kültürel istihdam yüzde 9 arttı ve 743 bin kişiye ulaştı. El sanatları çalışanları istihdamda yüzde 38,5 pay aldı. Kültürel mal ihracatı yüzde 47,7, ithalatı ise yüzde 87,5 artış gösterdi. Mimarlık ve tasarım, en yüksek katkıyı sağladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistiklerini kamuoyu ile paylaştı. Veriler, kültür harcamaları ve kültürel istihdamda kaydedilen dikkat çekici artışları gözler önüne serdi.
KÜLTÜR HARCAMALARI YÜZDE 84,7 ARTTI
2023 yılında kültür harcamaları, bir önceki yıla kıyasla yüzde 84,7 artarak 276 milyar 338 milyon TL seviyesine ulaştı. Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı ise yüzde 1 olarak kaydedildi.
Toplam harcamaların yüzde 64,3’ünü genel devlet harcamaları oluşturdu. Genel devlet kültür harcamaları, 2023’te yüzde 98,1’lik artışla 177 milyar 594 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu harcamaların yüzde 67,9’u merkezi bütçeden karşılanırken, mimarlık alanı yüzde 24,4 ile en yüksek paya sahip oldu.
HARCAMALARDA TEKNOLOJİ İLK SIRADA
Hanehalkları, 2023’te yaptığı kültür harcamalarının yüzde 22’sini veri işlem ekipmanlarına, yüzde 21’ini televizyon ve ekipmanlarına, yüzde 15’ini ise kitaplara ayırdı.
Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 94 artışla 108 milyar 214 milyon TL oldu. Katma değerin yüzde 22,2’si basılı ve çoğaltılmış medya, yüzde 13’ü sinema ve müzik yapımı, yüzde 12,1’i ise mücevher üretimi alanlarında üretildi.
Kültürel mal ihracatı, 2023’te yüzde 47,7 artarak 263 milyar 740 milyon TL seviyesine ulaşırken, ithalat yüzde 87,5 artarak 149 milyar 553 milyon TL oldu. Kültürel ihracatın toplam mal ihracatındaki payı yüzde 4,3, ithalatın ise toplam mal ithalatındaki payı yüzde 1,8 olarak kaydedildi.
KÜLTÜREL İSTİHDAMDA YÜZDE 9’LUK ARTIŞ
2023 yılında kültürel istihdam, yüzde 9 artışla 743 bin kişi olarak gerçekleşti. Çalışanların yüzde 60,8’i 30-54 yaş grubunda yer alırken, 15-29 yaş grubundakilerin oranı yüzde 28,8 oldu. Kültürel meslek alanlarında çalışanlar, toplam istihdamın yüzde 89,3’ünü oluşturdu.
Kültürel istihdamda el sanatları çalışanlarının payı yüzde 38,5, mimar ve tasarımcıların payı ise yüzde 18,7 oldu. Yazarlar, gazeteciler ve dilbilimciler toplam istihdamın yüzde 9,3’ünü oluşturdu.
