IBAN kiralama ilanları başta olmak üzere sosyal mühendislik dolandırıcılığına karşı Ticaret Bakanlığı'ndan dikkat çeken açıklama geldi. "Hesap sahibi, hesabının başkası tarafından kullanıldığını bankaya bildirmezse, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası riskiyle karşı karşıya kalabilecektir." ifadesinin yer aldığı açıklamada hesapta gerçekleşen işlemlerle ilgili sorumluluğun doğrudan hesap sahibine ait olduğunun altı çizildi.
IBAN kiralama adeta bir sektör haline dönüştü. Dolandırıcılar, çeşitli platformlar üzerinden tüketicilere ulaşarak, banka hesabının kiralanması ya da kullandırılması karşılığında "yüksek kazanç" vaadiyle yasa dışı yollardan edindikleri paranın transferini bu hesaplar üzerinden gerçekleştiriyor.
Ticaret Bakanlığı, söz konusu durum üzerine harekete geçerek uyarılarda bulundu. Bakanlık, banka hesabının maddi menfaat karşılığında başkalarının tarafından kullanılmasına izin vermenin "Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu'na" göre suç teşkil ettiğini belirtti.
ÖĞRENCİ, EV HANIMI GİBİ HASSAS TÜKETİCİLERİ HEDEF ALIYORLAR
Bakanlıktan yapılan açıklamada, dolandırıcıların, hedef olarak belirledikleri kişilere çeşitli yöntem ve vaatlerle ulaşmaya çalıştığına işaret edilerek, araç ya da ikinci el ürün alım satım siteleri, sosyal medya platformları, yatırım tavsiyesi veren platformlar gibi sıkça kullanılan kanallar üzerinden tüketicilerin karşısına çıkan dolandırıcıların, öğrenci, ev hanımı gibi gelir kaynağı görece kısıtlı olan veya yaşlı, engelli gibi daha hassas tüketicileri hedef aldığı bildirildi.
Dolandırıcıların, vatandaşların bilgisizliğinden, hatalarından, zaaflarından ya da belli markalara olan güveninden faydalandığı belirtilen açıklamada, tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi, dürüst, güvenilir markaların ve işletmelerin bu yolla itibar kaybına uğramaması, kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin güçlenmesi ve ülke kaynaklarının yasa dışı yollarla sınırların dışına transfer edilmesinin önüne geçilmesinin amaçlandığı aktarıldı.
Açıklamada, Bakanlık ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) işbirliğiyle 20-21 Nisan'da Sosyal Mühendislik Dolandırıcılığını Önleme Çalıştayı'nın gerçekleştirildiği anımsatılarak, "Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan'ın katılımlarıyla gerçekleştirilen çalıştaya, Bakanlığın ilgili birimleri, Yargıtay Başkanlığı, Adalet, Hazine ve Maliye, Aile ve Sosyal Hizmetler bakanlıkları, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, TOBB, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, TBB, Bankalararası Kart Merkezi, Kredi Kayıt Bürosu, TCMB, Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği, çok sayıda kamu ve özel banka temsilcisi ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katılım sağlayarak görüş alışverişinde bulundu. Konuyla ilgili aksiyon almak için iş birliği yapma yönünde anlaşmaya varıldı." değerlendirmesinde bulunuldu.
6 AYDAN 1 YILA HAPİS CEZASI
Vatandaşların bu konuda dikkat etmesi gereken hususlar konusunda şu uyarılarda bulunuldu:
"Vatandaşlarımızın, bir ürüne veya kazanca dair arzu ve meraklarını uyandırmak suretiyle onları tuzağa düşürmek için sahte ya da kendilerine ait olmayan isim, adres, hesap bilgisi kullanan dolandırıcıların aramalarına, gönderdikleri e-posta, kısa mesaj gibi içeriklere, sosyal medya kanalları üzerinden aldıkları reklam ve mesajlara karşı daha temkinli olmaları gerekmektedir. Bu noktada özellikle kimlik, hesap bilgileri, kişiye özel şifre ya da parola gibi hassas bilgiler paylaşılırken dikkatli olunması, gönderilen her bağlantının tıklanmaması, elektronik cihazların virüslere karşı korunması, aldatıcı tekliflere, özellikle de normalin dışında cazip olanlara karşı tedbiri elden bırakmaması gerekmektedir. Son dönemde popüler bir dolandırıcılık yöntemi olarak kullanılan IBAN kiralama ilanları konusunda da benzer hassasiyetin gösterilmesi elzemdir. Bir banka hesabının maddi menfaat karşılığında başka kişiler tarafından kullanılmasına izin vermek, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu'na göre suç teşkil ediyor. Hesap sahibi, hesabının başkası tarafından kullanıldığını bankaya bildirmezse, 6 aydan bir yıla kadar hapis cezası riskiyle karşı karşıya kalabilecektir."
SORUMLULUK DOĞRUDAN HESAP SAHİBİNİN
Açıklamada, hesapta gerçekleşen işlemlerle ilgili sorumluluğun doğrudan hesap sahibine ait olduğuna dikkat çekilerek, bu tür durumlarla karşılaşıldığında, ödeme dahil her türlü hesap işlemini gerçekleştirmeden önce kontrol ve teyit etmenin önemli olduğu bildirildi.
İNCELEMELER DEVAM EDECEK
Tüketicilerin, ekonomik çıkarlarını, haklarını, satın aldıkları mal ve hizmetlerle ilgili güvenliğini ve sağlığını korumaya ilişkin faaliyetlerin Bakanlıkça hassasiyetle sürdürüldüğüne işaret edilen açıklamada, sosyal mühendislik dolandırıcılığından kaynaklanan mevcut ve potansiyel mağduriyetlerin ortadan kaldırılmasına yönelik uygulamalar hakkında inceleme ve değerlendirmelerin devam edeceği kaydedildi.
