İsrail ordusu, Hamas lideri Yahya Sinvar'ın Gazze'nin güneyinde çıkan bir çatışmada öldürüldüğünü duyurdu. Uzmanlar, Sinvar’ın ölümünün ardından Hamas’ın geleceği ve lider kadrosundaki olası değişimlerin direniş hareketi üzerindeki etkilerini KARAR’a değerlendirdi. Uzmanlar, Sinvar'ın öldürülmesinin, Hamas'ın direniş gücünü zayıflatmayacağını ancak bölgedeki gerilimi artırarak İsrail-Filistin çatışmasında yeni bir dönemi başlatabileceğini belirtti.
SEMA KIZILARSLAN
Gazze direnişinin önde gelen isimlerinden, Hamas lideri Yahya Sinvar, 17 Ekim'de gerçekleşen çatışmada hayatını kaybetti. Sinvar’ın ölümüne ilişkin görüntüler kısa sürede sosyal medyada yayıldı.
1962'de Gazze'nin güneyindeki Han Yunus mülteci kampında doğan Sinvar, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e yönelik büyük saldırısının mimarıydı. Ailesi, 1948'de yaşanan Nakba sırasında Aşkelon'daki evlerinden zorla çıkarılan 750.000 Filistinliden biriydi.
Sinvar, İsrail ile iş birliği yapan Filistinlileri tespit etmek ve ortadan kaldırmak için kurulan ve Hamas'ın ilk güvenlik birimi olarak bilinen Majd örgütünün kurucuları arasında yer aldı. Sinvar, selefi İsmail Haniye’nin Tahran’da düzenlenen bir İsrail saldırısında öldürülmesinden kısa süre sonra, Ağustos ayında Hamas’ın lideri oldu. İsrail'in en çok aradığı isimlerden biri olan Sinvar, 16 Ekim'de Refah'ta üç kişiyle birlikte İsrail askerleriyle girdiği çatışmada hedef alındı.
İsrail tanklarının ateşiyle karşılaşan Sinvar, diğer üç kişiden ayrılarak bir binaya sığındı. İsrail tankları binayı iki kez vurduktan sonra, binaya girmeye çalışan askerleri Sinvar el bombalarıyla püskürttü. Daha sonra İsrail güçleri, binanın ikinci katında bulunan Sinvar’a bir drone ile müdahale etti. Drone görüntülerinde, yüzü kefiyeyle örtülü olan Sinvar’ın kolunun bir kısmının koptuğu ve drone'a tahta parçası fırlattığı anlar kaydedildi. İsrail'in yayınladığı bu görüntüler, dünya genelinde dikkat çekti.
SİNVAR’IN ÖLÜMÜ SONRASI HAMAS’IN GELECEĞİ VE SAVAŞIN SEYRİ NE OLACAK?
Gazetesi İslam Özkan, KARAR’a yaptığı değerlendirmede , Hamas lideri Yahya Sinvar'ın İsrail ile girdiği çatışmadaki ölümünün Hamas'ın direniş gücüne etkisi ve İsrail'in stratejik yaklaşımlarını ele aldı.
Özkan, Sinvar'ın sadece kendi güvenliğini düşünen biri olmadığı, aksine çatışmaya hazır bir direnişçi olarak durduğunu vurguladı:
“İsrail'in resmi söylemine de yansıyan şekilde, Sinvar’ın tünellerde saklanan, rehinelerin ya da askerlerin arkasına sığınan ve sadece kendi güvenliğini düşünen biri olmadığının en büyük kanıtı, İsrail ordusunun basına sızdırdığı görüntülerde ortaya çıkıyor. Bu görüntülerde, Sinvar’ın bir binada İsrail askerleriyle her an çatışmaya hazır bir şekilde beklediği görülmekte. Öte yandan, 7 Ekim saldırısının planlayıcısı ve en önemli aktörüydü. Sinvar’ın kaybı, kesinlikle Hamas’ın mağlup edildiği anlamına gelmiyor.”
Hamas'ın lider değişimlerinin örgütün siyasi eğilimini değiştirmediği ve kamuoyundaki bu algının doğru olmadığı ifade eden Özkan, şöyle devam etti:
“Gazze’de ateşkesin sağlanması ve İsrail saldırılarının sona ermesi, onun ölümüyle değil, daha çok Netanyahu'nun stratejisi ve İsrail’deki politik yapının Gazze’deki hedeflerini gerçekleştirme isteğiyle doğrudan bağlantılı. Ancak İsrail açıkça savaşı sürdürmek istiyor; nitekim Netanyahu, Sinvar’ın öldürülmesinin hemen ardından ‘Gazze’de savaş bitmedi’ açıklamasını yaptı. İsrail, Gazze’yi yaşanamaz hale getirmeden savaşı sonlandırmayacak gibi görünüyor."
HAMAS'IN SİYASİ EĞİLİMİ LİDER DEĞİŞİMLERİNDEN ETKİLENMİYOR
KARAR’a konuşan Filistin Özgürlük Platformu ve Devrimci Sosyalist İşçi Partisi (Devrimci Sosyalist İşçi Partisi) Üyesi Şenol Karakaş ise İsrail'in suikast stratejileriyle Filistin direnişini zayıflatmaya çalıştığını ancak bu yöntemlerin uzun vadede direnişi sona erdiremediğini anlattı.
Karakaş, İsrail'in, liderleri hedef alarak savaşı kazanıyormuş gibi görünmeye çalıştığına dikkat çekti:
“Son dönemde, İsrail'in askeri ve politik başarısızlıklarını örtbas etmek için suikast yöntemlerine başvurduğunu görüyoruz. Hem Haniye'nin öldürülme şekli hem de Nasrallah'ın öldürülmesi, İsrail'in Filistin'de sürdürdüğü savaşı kazanıyormuş gibi göstermeye çalışması aslında. Ancak, bu tür liderlerin öldürülmesi, Filistin halkı ve direniş örgütleri açısından yıkım anlamına gelmiyor, çünkü bu mücadelenin kökleri çok derinlere uzanıyor. Filistin halkını söküp atamadığı sürece direniş devam edecektir. Liderliklerinin istihbarat tarafından yakın takip edilmesi mücadeleyi zorlasa da direnişin niteliğini değiştiren bir etki yaratmıyor.
Bu suikastler, aslında İsrail'in tüm bölgeye bir meydan okuyuşu olarak ele alınmalı. Ne Filistin direnişini ne de bu mücadelenin kök saldığı halkın iradesini sona erdirecek hamleler değil. Daha çok Netanyahu'nun, Batı emperyalizminden aldığı desteği artırmak ve İsrail içindeki kendisine yönelik toplumsal baskıyı azaltmak için gerçekleştirdiği girişimler olarak değerlendirebiliriz.”
HAMAS’TA LİDER DEĞİŞSE DE DİRENİŞ SÜRÜYOR
Hamas ve Hizbullah gibi örgütlerin, lider kayıplarına rağmen kolektif yapıları sayesinde dirençlerini koruduklarını ve lider değişikliklerinin direnişin gücünü zayıflatmadığını ifade eden Karakaş, İsrail’in bu suikastleri, kendi iç politik baskılarını hafifletmek için bir strateji olarak kullandığını belirtti:
“Ancak Hizbullah örneğinde olduğu gibi, liderliğin öldürülmesine rağmen, direnişin gücü zayıflamış değil ve yeni gelen liderler de oldukça etkili bir direniş sergileyebiliyor. Bu nedenle kimin lider olacağını tahmin edemem ama direnişin kolektif yapısından dolayı bu durumun direnişi zayıflatacağını sanmıyorum. Bu türden örgütlenmeler, tek bir kişinin iradesiyle yürütülen yapılar değil. Bu nedenle, direnişin niteliği açısından bu lider değişikliklerinin çok büyük bir önemi olduğunu düşünmüyorum.”
