Mısır’da 2013’te darbe karşıtı gösteride öldürülen Esma Biltaci’nin babası idama mahkum edildi. İhvan liderinin ölen kızına yazdığı mektup okunduğunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gözleri yaşarmış, bu olaya tepkisini ‘rabia işaretiyle’ simgeleştirmişti. Türkiye’nin uğruna Kahire ile ilişkilerini 11 yıl dondurduğu isim için verilen karar karşısında Ankara’nın sessizliği dikkat çekti.
Sisi cuntasına karşı Rabia Meydanı’ndaki protestolarda Esma Biltaci’nin öldürülmesine Cumhurbaşkanı çok büyük tepki göstermişti. Erdoğan’ın o günden sonra çıktığı kürsülerde yaptığı Rabia işareti partisinin de simgesine dönüştü. Ancak 11 yıl sonra Kahire’yle buzlar eridi, Erdoğan’ın 14 Şubat’taki Mısır ziyaretiyle yeni sayfa açıldı. Sisi’yle kritik temasın ardından, İhvan’ın yöneticilerinden Mahmud Hüseyin’in Türk vatandaşlığının iptal edildiği bilgisi kamuoyuna yansıdı.
'ANKARA İDAM KARARINA NEDEN SESSİZ KALIYOR?' SORULARI GÜNDEMDE
Bir dikkat çeken gelişme de Mısır’da yaşandı. Olağanüstü Devlet Yüksek Güvenlik Mahkemesi, aralarında Esma Biltaci’nin babası Muhammed el-Biltaci’nin de bulunduğu sekiz İhvan yöneticisini Rabia Meydanı’ndaki olaylar nedeniyle idam cezasına çarptırdı. Kararın ardından temyiz yolunun açık olmadığı belirtildi. Süreç, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin onay aşamasına geçerken Ankara’dan bir tepki yöneltilmemesi ‘Bu sessizlik neden?’ sorularına yol açtı.
Mısır Mahkemesi, 2013 yılında yaşanan ve uluslararası alanda geniş yankı uyandıran olaylar bağlamında, Müslüman Kardeşler (İhvan) teşkilatının üst düzey yöneticilerine idam cezası verdi. Karar, aralarında şehit Esma Biltaci’nin babası Muhammed el-Biltaci, 80 yaşındaki İhvan Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii’nin yanı sıra, Mahmud İzzet, Amr Muhammed Zeki, Üsame Yasin, Saffet Hicazi, Asım Abdulmacid ve Muhammed Abdulmaksut’un da bulunduğu 8 kişiyi kapsıyor. Olağanüstü Devlet Yüksek Güvenlik Mahkemesi’nde gerçekleştirilen duruşmada, bu kişilere idam cezası verilirken, diğer sanıkların çeşitli hapis cezalarına çarptırıldığı ve bazılarının beraat ettiği belirtildi. Mahkemenin hükmüne göre, temyiz yolunun açık olmadığı ifade edildi.
ESMA RABİA MEYDANINDA ÖLDÜRÜLDÜ
Bu idam kararları, Mısır’da 3 Temmuz 2013’te eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin askeri darbeyle görevden alınmasının ardından Rabia Meydanı’nda başlayan ve 14 Ağustos 2013’e kadar süren eylemlerle ilişkilendiriliyor. Bu dönemde yaşanan olaylar, Mısır’da siyasi gerilimlerin artmasına ve uluslararası alanda tepkilere neden olmuştu. Özellikle, 14 Ağustos 2013’te Kahire’deki Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda hayatını kaybeden Esma Biltaci, direnişin ve demokrasi taleplerinin sembolü haline gelmişti. Esma’nın babası Muhammed Biltaci’nin de idam cezasına çarptırılması, olayların acılı bir yüzünü daha ortaya koydu.
ERDOĞAN UĞRUNA GÖZYAŞI DÖKTÜ
Bu kararlar, Türkiye-Mısır ilişkilerinde önemli bir döneme işaret ediyor. Mısır’daki darbe sonrası yaşananlar ve Türkiye’nin bu olaylara tepkisi, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin gerilmesine yol açmıştı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler yaklaşık 11 yıl boyunca tamamen kesilmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM üyesi ülkelerin liderleri onuruna verilen New York’taki akşam yemeğine, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah El-Sisi’yi kast ederek, ‘Darbecilerle aynı masada oturmam’ diyerek oldukça sert tepki göstermişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Muhammed el-Biltaci’nin Rabia Meydanı’nda darbeciler tarafından şehit edilen kızı Esma Biltaci için yazdığı mektubu okurken gözyaşlarına boğulduğu anlar hafızalara kazındı. Ancak, 2023 yılıyla birlikte iki ülke arasında bir normalleşme süreci başladı ve Erdoğan’ın Şubat ayında Mısır’a yaptığı ziyaret, bu sürecin önemli bir adımı oldu.
SİSİ GÖRÜŞMESİ SONRASI İHVAN KARARI
Ancak 11 yıl sonra Kahire’yle buzlar eridi, Erdoğan’ın 14 Şubat’taki Mısır ziyaretiyle yeni sayfa açıldı. Sisi’yle kritik temasın ardından, İhvan’ın yöneticilerinden Mahmud Hüseyin’in Türk vatandaşlığının iptal edildiği bilgisi kamuoyuna yansıdı. Öte yandan Sisi ile yaşanan normalleşme Ankara’nın İhvan yöneticilerine yönelik idam kararı tavrına da yansıdı. Yaşanan bu trajik olayın ardından Türkiye’nin bir dönem bütün ilişkilerini koparttığı darbeci yönetime bu kez en ufak bir tepki göstermemesi dikkat çekiyor.
TEK TEPKİ KARAMOLLAOĞLU’NDAN ‘MISIR’DAKİ İDAMLAR UTANÇ VERİCİ’
Mısır’daki idam kararlarına ikdidarın sessizliği dikkat çekerken Türtkiye’de tek tepki Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’ndan geldi. Karamollaoğlu, Mısır’da İhvan-ı Müslimin’in sekiz yöneticisinin darbe yönetimi tarafından idam kararı verilmesine tepki gösterdi. Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Mısır’daki idam kararlarının insanlık dışı olduğunu ifade eden Karamollaoğlu X hesabından yaptığı paylaşımda şunları söyledi:
“Mısır yönetiminin, İhvan-ı Müslimin’in sekiz üst düzey yöneticisi hakkında vermiş olduğu idam kararı; demokrasiye, insan haklarına ve hukuka aykırıdır. Mısır’ın, yanı başındaki Gazze’de İsrail zulmü devam ederken böylesi bir karara imza atmış olması İslam alemi için utanç vericidir. Tarihi tecrübelerle sabittir ki; farklı fikirleri susturmak, yok etmek sadece kaos doğurur. Çözüm idamlarda değil, istişarelerde ve ortak akıldadır. Hukuki olmaktan çok, siyasi bir infaz olan bu yargılamayı kınıyor, kararın iptal edilmesini temenni ediyorum.”
