Kartalkaya'daki otel yangını, denetimsizlik sorununu bir kez daha gözler önüne serdi. Yıllar önce, inşaatçıların talepleri doğrultusunda iktidar, itfaiyenin denetim ve yetkilerini nasıl kaldırdı? O dönemde yapılan bu değişikliklere tepki gösteren Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, durumu şu sözlerle eleştirmişti: "Avrupa'da, itfaiyenin projeleri incelemediği bir başka ülke yok. Türkiye, bu konuda tek başına. Bu sisteme artık itfaiye demek mümkün değil; bu, tam anlamıyla Tulumbacılığa geri dönüştür."
Bolu Kartalkaya’da Grand Kartal Otel’de çıkan yangında 66 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan facia, yangın güvenliği konusundaki ihmalleri yeniden gündeme taşıdı. Uzmanlar, yıllar önce yapılan düzenlemelerle itfaiyenin projelere yönelik denetim yetkisinin kaldırıldığına dikkat çekerek, bu değişikliklerin bugün yaşanan felaketlere zemin hazırladığını belirtti.
“İNŞAAT LOBİSİ İSTEDİ, İTFAİYENİN YETKİSİ KALKTI”
2007 yılında yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 2012 yılında yapılan bir düzenlemeyle büyük bir değişikliğe uğradı. O dönemde Resmi Gazete’de yayımlanan bir Bakanlar Kurulu kararıyla, itfaiye birimlerinin projeleri inceleme ve görüş verme yetkisi kaldırıldı.
Konuyu köşesine taşıyan Gazeteduvar yazarı Bahadır Özgür, yönetmelikle ilgili değişikliklere dikkat çekti. Yönetmeliğin 6. maddesinde yer alan, “Projeler; ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır” ifadesinin, “Projeler; ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır” şeklinde değiştirildiğine dikkat çeken Özgür, “Bu değişiklikle birlikte itfaiyenin projeleri inceleme ve denetim yapma zorunluluğu ortadan kaldırıldı" ifadesini kullandı.
Uzmanlara göre, bu değişiklik inşaat sektörünün talepleri doğrultusunda gerçekleştirildi. Müteahhitlerin ve TOKİ taşeronlarının baskıları sonucu yapıldığı iddia edilen bu düzenlemeler, yangın güvenliğini ikinci plana attı.
'TULUMBACILIĞA DÖNÜŞ' UYARISI
Konuyla ilgili görüş bildiren İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, o dönemde yaptığı açıklamada bu değişikliklere tepki göstermişti. Yangın ve Güvenlik dergisinin 170. sayısında yer alan değerlendirmesinde Kılıç, “Bu düzenlemelerle itfaiye elemanları projeleri incelemeyecek ve iskân kontrollerini yapamayacak hale getirildi. Artık itfaiyeye denetim yetkisi olmayan bir kurum demek doğru değil, bu durum tulumbacılığa dönüş anlamına gelir” ifadelerini kullanmıştı.
UZMANLARDAN İKAZ: BEDELİ İNSAN HAYATIYLA ÖDENİYOR
Kartalkaya’daki facia sonrası yangın güvenliği tedbirlerinin yetersizliği bir kez daha gündeme geldi. Denetimsizlik sonucu yaşanan bu tür olayların önüne geçilemediğini belirten uzmanlar, felaketin temel nedenlerinden birinin itfaiyenin yetkilerinin kısıtlanması olduğunu vurguladı.
Meslek odaları ve uzmanlar, yıllardır yapılan uyarılara rağmen mevzuat değişiklikleriyle kamusal denetim mekanizmalarının zayıflatıldığına işaret ederek, “Rant odaklı düzenlemeler, felaketlere davetiye çıkarıyor” dedi.
GÖZLER SORUMLULARA ÇEVRİLDİ
Yaşanan facianın ardından gözler, bu değişikliklerin sorumlularına çevrildi. Yangın güvenliği konusunda daha sıkı denetim mekanizmalarının devreye girmesi gerektiğini belirten uzmanlar, bu tür düzenlemelerin insan hayatını riske attığını ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini ifade etti.
