Türkiye can dostlar için ayakta... Sahipsiz köpeklerin 'uyutulması' tasarısına 'Katliam çare olamaz' tepkileri yağdı. Her kesimin destek vereceği dört adım insani çözüm yolu olarak dile getirildi: Kısırlaştırma seferberliği başlatılsın. Hayvan üretimi ağır cezalarla yasaklansın. Barınaklar büyütülsün ve koşulları iyileştirilsin. Sahiplenmeyi teşvik edecek adımlar atılsın.
MERKEZİ YÖNETİM VE BELEDİYELER ÜSTÜNE DÜŞENİ YAPMALI
AK Parti’nin, 30 gün içinde sahiplenilmeyen hayvanların ‘uyutulmasını’ içeren taslağı tartışma yarattı. Barolardan, hak savunucularına her kesimden ‘Katliam kabul edilemez’ eleştirileri yükseldi. Merkezi ve yerel yönetimlerin üstlerine düşeni yapmadığı hatırlatıldı. Belediyelerin kısırlaştırma konusunda etkili süreç işletmesi gerektiği belirtilerek ‘Personel, bütçe bahane edilmesin. Bir ihtiyaç varsa ya gönüllüler ya hükümet destek versin’ denildi.
BATIDA SAHİPLENME ORANI YÜKSEK ÜRETİM DE SATIŞ DA YASAK
TBB Hayvan Hakları Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Gülsaniye Ekmekçi, batıda sahiplenme oranlarının yüksek olduğunu, kontrolsüz üretimin ve hayvan satışının yasak olduğunu kaydetti. Gelecek Partisi lideri de ‘diğer canlıların hayat hakkına saygı’ vurgusu yaptı. Hükümete dört aylık seferberlik çağrısında bulunan Davutoğlu “Kısırlaştırma seferberliği başlatılmalı. Tam kapasiteli barınaklar inşa edilmeli. Sahiplenme sağlanmalı” ifadesini kullandı.
KATLİAMDAN TASARI OLMAZ
Hayvan hakları savunucuları, vicdanlara sığmayan taslağın Meclis’e getirilmeden geri çekilmesi için birçok ilde eylem düzenlendi. Sosyal medyada da ‘Katliamdan yasa tasarısı olmaz’ paylaşımları yapıldı.
HAYVANLAR İÇİN AYRILAN BÜTÇE BAŞKA YERLERE HARCANDI
Türkiye Barolar Birliği Hayvan Hakları Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Gülsaniye Ekmekçi, 2004’te çıkan 5199 sayılı kanunda belediyelere barınak kurma, kısırlaştırma, sahiplendirme görevi verildiğini söyledi. Ekmekçi “Bunların hiçbiri yapılmadı. Bu iş için ayrılan bütçeler başka şeylerde kullanıldı. Tarım Bakanlığı da valilikler bünyesinde kurulan hayvan koruma kurulları da denetleme görevini yerine getirmedi” dedi.
UYUTMAK ÇARE DEĞİL İNSANİ ÇÖZÜM MÜMKÜN
Sahipsiz köpeklerin ‘uyutulması’ tasarısına tepkiler çığ gibi. “İnsani çözüm mümkün” diyen uzmanlar “Kısırlaştırma seferberliği başlatılsın. Hayvan üretimi ağır cezalarla yasaklansın. Barınaklar büyütülsün ve koşulları iyileştirilsin. Sahiplenmeyi teşvik edecek adımlar atılsın. Çipli hayvanını terk edene öngörülen yaptırımlar uygulansın” önerilerini sıraladı.
İktidar, sokak köpekleri ile ilgili Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişikliğe gidilmesi yönünde çalışma başlattı. Önümüzdeki günlerde Meclis’e gelmesi beklenen yasa teklifinde, köpeklerin sokaktan toplatılıp 30 gün içinde sahiplendirilmesi hedefleniyor. Ancak söz konusu süre zarfında sahiplenen olmazsa enjeksiyonla ‘uyutma’ işlemine tabi tutulması planlanıyor. Bu öneri, özellikle hayvanseverlerin büyük tepkisini çekti. Türkiye Barolar Birliği (TBB) Hayvan Hakları Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Gülsaniye Ekmekçi “Böyle bir yasa çıkarsa toplumsal barış çok ağır yara alır. Onun için beklentimiz hayvanların yaşamasını merkezine koyan bir yasa değişikliğidir. Yaşam hakkı kutsaldır, bütün canlılar da yaşam hakkı karşısında eşit haklara sahiptir” uyarısında bulundu.
BATI VAZGEÇİYOR
Hayvanların uyutulmasının öldürülmesi anlamına geldiğini belirten Ekmekçi “Batılı ülkeler, ‘uyutma’ yönündeki düzenlemelerden hızla vazgeçmeye başladı. Hayvanların yaşam hakkının anayasal güvence altına alınmasına ilişkin değişikliklere gidiliyor. Örneğin Almanya’da daha önce belirli bir süre sahiplenilmeyen hayvanlar öldürülüyordu. Şimdi bunu değiştirdi hatta anayasa çalışmasına başlandı. Batı’dan ileri olduğumuz en önemli konulardan biri buydu. Onlar bizi örnek almaya başlamıştı. Gelen turistlerin Türkiye’de sokak hayvanlarının olması hoşuna gidiyordu” dedi.
CAYDIRICI CEZA ŞART
Batıda sokak hayvanı sahiplenme oranlarının yüksek olduğuna ve caydırıcı cezalar bulunduğuna işaret eden Ekmekçi, şunları kaydetti: “Kontrolsüz bir üretim yok. Sayılarının artmasına izin verilmiyor. Hayvan satışı yasak. Biz bir yandan hayvanların çoğalması için her türlü şartı sağlıyoruz. Sahiplendirmek konusunda hiçbir çalışma yapmıyoruz, insanlarda bu bilinci geliştirmiyoruz. İngiltere’de neredeyse evcil hayvanı olmayan insan yok. Avrupa’da sahiplenilmiş bir hayvanın terk etmenin cezası çok yüksek. Ama bizde caydırıcı hiçbir ceza yok. Üretim ve satış devam ediyor. Bu hayvanlar üzerinden para kazanılıyor, bahislerde ve dövüşlerde kullanılıyor.”
BELEDİYELERİN GÖREVİ
Avukat Gülsaniye Ekmekçi, 5199 sayılı Hayvan Hakları Kanunu’nun uygulanmadığını vurgulayarak “Belediyelere çok ciddi bir görev verildi. Denildi ki; bu hayvanlar için geçici bakımevleri kuracaksınız, sokakta yaşayanları kısırlaştıracaksınız, rehabilite edeceksiniz ve sahiplendirmek için gerekli çalışmaları yapacaksınız. Tarım ve Orman Bakanlığı’na da denetleme vazifesi verildi. Yasaya göre; aynı şekilde valilikler bünyesinde il hayvan koruma kurulları da denetlemekle yükümlü. Kanun 2004’te çıktı, üzerinden 20 yıl geçti. Bu konuda belediyelere bütçe de ayrıldı fakat bu bütçeler başka amaçlarda kullanıldı. Halen toplam belediye sayısının yüzde 30’unda hayvan bakımevi bulunuyor. Daha bakımevi bile yok. Şimdi siz böyle bir yasayı değiştirirseniz bu hayvanları nereye götüreceksiniz? Böyle bir değişiklik yapılsa dahi uygulanamayacak” diye konuştu.
İŞTE YAPILACAKLAR
Ekmekçi, önerilerini şöyle sıraladı: Mevcut yasa, iyileştirilmeli. Sokaklar terk edilmiş çipli hayvanlarla dolu. Sorumluluklarını yerine getirmeyen belediyelere, hayvanını terk edenlere ağır yaptırımlar uygulanmalı. Gönüllülerle, aktivistlerle iş birliği yapılarak kısırlaştırma seferberliği başlatılmalı. Derhal üretim ve satış yasaklanmalı ve buna çok ağır ceza getirilmeli. Hayvan haklarını koruyanların sayısı çok fazla ve böyle bir yasaya izin verilmeyecektir. Uygun bir bütçeyle birkaç yıl içinde ortada böyle bir sorun kalmaz.
YÜKSEK SESLE İTİRAZ EDİYORUZ
“Sokak hayvanlarının toplu katliamı anlamına gelen uyutulmasına yüksek sesle itiraz ediyoruz” diyen Davutoğlu “İnsanlarımızın güvenliğini teminat altına alacak kalıcı bir çözüm, hayvanların katledilmesiyle değil kurumların işini layıkıyla yapmasıyla sağlanabilir” ifadesini kullandı.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, sokak hayvanları düzenlemesiyle ilgili konuştu. “Yine toplumumuzu iki ayrı kutba sevk eden bir sorunla karşı karşıyayız” diyen Davutoğlu “Bir kısım, sokak hayvanlarının oluşturduğu riski gözardı ederken diğer kesim bir grup hayvanın yol açtığı zararlar sebebiyle bütün hayvan nüfusunu itlaf etmeyi savunuyor. Birçok benzer sorun gibi bunu da çözmek mümkün. Yeter ki birbirimizi dinleyelim ve ortak bir akılla çözüme yaklaşalım. Meseleye inancımıza ve evrensel değerlere dayanan iki temel ilke çerçevesinde bakıyoruz” ifadelerini kullandı. Partisince hazırlanan eylem planını kamuoyuyla paylaşan Davutoğlu “İnsanın hayat hakkı kutsaldır. Vatandaşlarının güvenli bir ortamda yaşamasından sorumlu olan devlet, halkının hayat hakkını tehdit eden her tür gelişmeye karşı tedbir almakla yükümlüdür. Bu bağlamda başıboş köpeklerin gerek can gerekse trafik güvenliği açısından oluşturduğu risk ile ilgili acil düzenlemeler yapılması ve eylem planı ortaya konması zaruridir. Diğer canlıların hayat haklarına saygı göstermek sadece ahlaki bir sorumluluk değil, aynı zamanda bir varoluş ilkesidir. Uyutulma ifadesi ile yumuşatılmak istenen ancak sokak hayvanlarının toplu itlafı anlamına gelen bir eylem asla değerlerimizle uyumlu bir çözüm olamaz. Yüksek sesle itiraz ediyoruz. Kalıcı bir çözüm, hayvanların katledilmesiyle değil, kurumların işini layıkıyla yapmasıyla sağlanabilir” şeklinde konuştu.
GELECEK PARTİSİ’NDEN 7 MADDELİK ACİL EYLEM PLANI
1-) Hükümet bütün etkin paydaşların katılacağı dört aylık bir seferberlik ilan etmelidir.
2-) Bu süre zarfında sahipli sahipsiz tüm hayvanların çiplenmesi sağlanmalı; kimliksiz hayvan kalmamalıdır.
3-) Ülkede etkin kısırlaştırma seferberliği başlatılmalı, bunun için tüm veteriner hekimler, hayvan hakları dernekleri ve gönüllülerin de içinde olduğu bir sistem kurulmalıdır.
4-) Türkiye genelinde yerleşim alanları dışında o şehrin büyüklüğüne göre belirlenecek tam kapasiteli barınaklar inşa edilmeli, rehabilitasyon alanları kurulmalıdır
5-) Dört milyon olduğu söylenen sahipsiz köpekler toplanmalı ve ilk durak olan büyük alanlara sevk edilmelidir. Bu büyük çiftliklerde kısırlaştırma, tedavi işlemleri yapılmalı ve çiplenme ile kayıt altına alınmalıdır.
6-) Buradan şehirler dışındaki daha küçük alanlara sevkiyat yapılmalı ve sahiplenme süreci başlatılmalıdır. Sahiplenilen köpeklerle ilgili sözleşme imzalanmalı ve tekrar sokağa salıverilme ihtimaline karşı hapis cezasına varan düzenlemeler getirilmelidir.
7-) Köpek popülasyonu böylesi bir seferberlik sonrası ‘Kısırlaştır, Aşılat, Yaşat!’ ile kontrol altına alınmalı ve sürdürülebilir bir kalıcı düzene geçilmelidir.
KUDUZ TEHLİKESİ TAŞIYAN KÖPEKLERİ UYUTACAĞIZ
Sahipsiz sokak hayvanlarına ilişkin yapılması planlanan düzenleme hakkında bilgi veren AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, çalışmaların henüz tamamlanmadığını söyledi. Amaçlarının sokak hayvanlarını sahiplendirmek ve barınaklarda korunmalarını sağlamak olduğunu belirten Güler “ Belediyeler bunu yapacak. Görevini yapmayanlar cezai işleme tabi tutulacak. Kuduz riski taşıyan, insan sağlığını ve canını tehlikeye sokan, ehlileştirilemeyen köpekler için uyutulma seçeneği görüşülüyor. 10-15 gün içerisinde düzenlemeyi paylaşacağız. Avrupa’da, ABD’de sokakta sürü halinde gezen, insanların canına kasteden köpek göremezsiniz. Bunların toplanması şart” dedi.