Yozgat’ta beklenen yeşil mercimek hasadı başlarken, tırpan işçisi bulmak isteyen çiftçinin zorlu süreci de başladı. Unutulmaya yüz tutan bu işi yapan son 3-5 kişi kalırken, tırpancılığın günlük yevmiyesi de geçen yıla göre 2 kat arttı…
Sayıları gün geçtikçe azalan tırpan işlerinin yeşil mercimek hasadında zorlu mesaisi başladı. Sıcak hava koşullarının altında çalışmaya devam eden işçilerin, aylık ve günlük aldığı ücretler ise geçen yıla göre 2 kat artmış durumda…
Yeşil mercimekte hasat sezonunu açan Yozgatlı çiftçilerin kimisi makine yardımıyla hasadını kolayca tamamlarken, kimi de geleneksel yöntemlerle hasat yapmayı tercih ediyor. Teknolojinin gelişmesine bağlı olarak sayıları her geçen gün azalan ve geçimini tırpancılıkla sağlayan işçilerin de fiyatları doğal olarak artmış durumda. Sabahın erken saatlerinde tarlaya giderek 30 derece sıcağın altında çalışan tırpan işçilerinin geçen sene günlük 800 TL olan yevmiyeleri bu yıl 1.600 TL oldu.
“ÇALIŞACAK ADAM BULAMIYORLARDI, TATİLDEN BURAYA GELDİM”
Yozgat’ta tırpan işçisi olmadığı için Antalya’daki tatilini yarıda bırakarak tarlaya çalışmaya geldiğini söyleyen Ali Osman Akyol, “Aşağı yukarı 16 yaşından beri reçberlik yapıyorum, tırpan işiyle uğraşıyorum. Yozgat’a Antalya’dan tatildeyken geri döndüm. Arkadaşlar çağırdı. Çalışacak adam bulamıyorlardı, bana dediler ben de geldim, çalışıyorum. 40 yıldır tırpan işiyle uğraşıyorum, günlük bin 600 liraya çalışıyorum, geçen yıl yevmiyemiz 800 liraydı. Yazıpınar köyünden hariç pek tırpancı kalmadı, herkes yaşlandı. Biz 3 kişi kaldık. Herhalde bu gidişle tırpancılık bitecek. Makineyle biçme hem pahalı oluyor hem de ürün kaybı daha çok oluyor. Tırpan daha iyi. Güneş altında çalışmak kolay olmuyor ama mecbur çalışıyoruz” ifadelerine yer verdi.
“EKMEK PARASI MECBUR YAPIYORUZ”
Yazıpınar Köyü’nden gelen 15 yaşından bu yana tırpancılık yaptığını belirten Hıfzı Erdoğan ise “Aşırı sıcaklarda çok zor oluyor ama ekmek parası mecbur yapıyoruz. Yevmiyemiz bin 600 lira, tırpancı yetişmiyor, bilenler de yaşlandı, tırpancı bulmak zor. Makinenin masrafı çok oluyor, onun için geleneksel yöntemi seçiyorlar” şeklinde konuştu.
“3 TANE TIRPANCI ZOR BULDUM”
Çalatlı köyünde tırpanla hasat yapan çiftçilerden 64 yaşındaki Bünyamin Ayverdi de 20 yaşından beri çiftçilikle uğraştığını söyledi. 20 dönüm yerden 5-6 ton mercimek beklediğini de belirten Ayverdi, “Belki daha az da olabilir, çünkü bu yıl mercimek hastalandı, rüzgar ve sıcak mercimeği kuruttu. Bu yüzden verim düşebilir. Geçen yılki üretimi bu yıl bulamayız. Tırpancı bulmakta da zorlanıyoruz, geçen yıl 4 kişi getirmiştim, bu yıl 3 tane zor buldum. Onlar da eksiliyor, geçen yıl 800 lira günlük yevmiye verdim, bu yıl bin 600 lira yevmiye veriyorum. Onlar da olmazsa ürün tamamen tarlada kalacak, makine ile biçtirmeye gücüm imkanım yok. Bu adamlar bitene kadar mercimek ekmeye devam edeceğim”
