Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, küresel iklim değişikliği ve El Nino'nun etkisiyle deniz suyu sıcaklıklarının Türkiye kıyılarında alarm verici seviyelere ulaştığını açıkladı. Son El Nino'nun 2014-2016 yılları arasında yaşandığını hatırlatan Salihoğlu, aradan geçen kısa sürede Akdeniz ve Ege'de 2 dereceye yakın bir sıcaklık artışı gözlemlendiğini ifade etti. Marmara ve Karadeniz'de ise bu artışın 2 dereceyi aştığını vurguladı.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, son El Nino olayının iklim değişikliğiyle birleşerek deniz suyu sıcaklıklarında rekor seviyelere neden olduğunu açıkladı.
SON EL NİNO SICAKLIK REKORLARI KIRDI
Avrupa Birliği Copernicus İklim Değişikliği Servisi verilerine göre, küresel deniz yüzey sıcaklığı son 10 ayda 9 defa rekor seviyeye ulaştı. Bu rekorların 9'u son El Nino döneminde, 1'i ise 2016 yılındaki El Nino döneminde yaşandı.
AKDENİZ VE EGE'DE 2 DERECE ISINMA
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün analizlerine göre, son El Nino döneminde Akdeniz'de deniz suyu sıcaklığı ortalaması 23,06 santigrat dereceye yükseldi. Bu rakam, bir önceki El Nino dönemine göre 2 derece, 1997-1998 yıllarına göre 2,1 derece ve 1982-1983 yıllarına göre 2,8 derece daha fazla.
Ege Denizi'nde ise son El Nino döneminde deniz suyu sıcaklığı 19,97 derece olarak kaydedildi. Bu rakam da 2014-2016 yıllarına göre 1,9 derece, 1997-1998 yıllarına göre 1,94 derece ve 1982-1983 yıllarına göre 2,46 derece daha fazla.
Sıcaklığın, ortalamanın en fazla üzerinde olduğu aylar ve sıcaklık farkları şu şekilde sıralandı:
YIL/AY
SICAKLIK FARKI
(1991-2020 ORTALAMASINA GÖRE-SANTİGRAT DERECE)
2023/09 0,93
2023/11 0,85
2023/10 0,85
2024/02 0,80
2024/03 0,72
2023/07 0,72
2023/08 0,70
2024/01 0,69
2016/02 0,68
2024/04 0,66
MARMARA VE KARADENİZ'DE DE SICAKLIK ARTIŞI
Marmara Denizi'nde son El Nino döneminde deniz suyu sıcaklığı 17,21 derece olurken, Karadeniz'de ise 17,36 dereceye yükseldi. Bu artışlar da her iki deniz için rekor seviyeyi temsil ediyor.
"DENİZLERİMİZ ALARM VERİYOR
Prof. Dr. Salihoğlu, El Nino'nun etkisinin halen devam ettiğini ve iklim değişikliğiyle birlikte aşırı sıcaklıklara yol açtığını vurguladı. Bu durumun denizlerin sadece sıcaklığını değil, ekosistem yapısını ve sağladığı hizmetleri de baştan sona etkilediğini belirten Salihoğlu, "Bu El Nino'yu daha önceki çok güçlü olanlarıyla karşılaştırdığımızda ulaştığımız deniz suyu sıcaklıkları hepsinin ötesinde, rekor sıcaklıklar. Bu iklim değişikliği ile birleşince topyekûn etkisi çok güçlü oldu. Çarpan etkisi yaptı ve sıcaklıkları hiç görmediğimiz rakamlara çıkardı." dedi.
EKOSİSTEM TEHLİKE ALTINDA
Denizlerde sıcaklık artışından en fazla etkilenen bölgelerin Doğu Akdeniz ve Doğu Karadeniz olduğunu belirten Salihoğlu, ısınmanın derin denizleri de farklı şekillerde etkilediğini söyledi. Halihazırda denizler üzerinde kirlilik, istilacı türler, avcılık gibi birçok baskı bulunduğunu anlatan Salihoğlu, ekosistemin bu denli ani sıcaklık değişimlerine adapte olabilmesinin mümkün olmadığını dile getirdi.
UZUN VADELİ ÇÖZÜM: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELE!
Prof. Dr. Salihoğlu, denizlerdeki ısınma sorununun çözümü için iklim değişikliğiyle mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Karbon salımının azaltılması ve küresel ısınmanın 1,5 derece ile sınırlandırılması gerektiğini belirten Salihoğlu, deniz ve kara ekosistemlerini iklime dirençli hale getirmek için avcılık ve kirlilik baskısının da azaltılması gerektiğini söyledi.
