Türkiye’nin önde gelen ekonomistlerinden Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye’nin çözülemeyen enflasyon sorununa ilişkin dikkat çekici bir yazı kaleme aldı.
Kendi blogunda yayımladığı yazıda Eğilmez, Türkiye’nin son on yılda yaptığı ekonomik hataları detaylı bir şekilde ele aldı.
Özelleştirme Politikaları Eleştirildi
Eğilmez, özelleştirme sürecinin amacının kamu kesiminin kaynak ayıramadığı üretim tesislerini özel sektöre devrederek verimlilik artışı sağlamak olduğunu belirtti. Ancak Türkiye’de yapılan özelleştirmelerin ne üretim artışı sağladığını ne de ucuzluk getirdiğini ifade eden Eğilmez, bunun gerçek anlamda bir özelleştirme olmadığını vurguladı.
Dış Borçlanma ve Verimlilik Sorunu
Dış borçlanmanın da önemli bir sorun olduğunu belirten Eğilmez, Türkiye’nin dış borç stokunun 2000’li yılların başında 103 milyar dolar olduğunu, 2023 yılsonu itibarıyla ise 500 milyar dolara ulaştığını kaydetti. Eğilmez, bu borçların verimlilik artırıcı yatırımlara gitmediğini, dolayısıyla ekonomiye yük getirdiğini ifade etti.
Vatandaşlık Verme Politikaları
Eğilmez, gayrimenkul alımı yoluyla vatandaşlık verilmesini de eleştirdi. Diğer ülkelerde bu tür yatırımların çeşitli koşullara bağlı olduğunu belirten Eğilmez, Türkiye’de ise bu sürecin çok daha kolay ve karlı bir hale getirildiğini söyledi.
Enflasyon Yükselirken Faiz Düşürme Hatası
Eğilmez, 2021 yılında enflasyon yükselirken faizlerin düşürülmesinin büyük bir hata olduğunu belirtti. Bu politika sonucunda enflasyonun yüzde 85’e kadar yükseldiğini ve faizlerin tekrar artırılmaya başlandığını ifade etti. Eğilmez, gerçek enflasyonun açıklanan enflasyondan çok daha yüksek olduğunu ve insanların bu nedenle tasarruf yapmadığını, paralarını hızla harcamaya yöneldiğini vurguladı.
Kur Korumalı Mevduat ve Carry Trade Eleştirisi
Kur korumalı mevduat uygulamasının Merkez Bankası’na büyük bir mali yük getirdiğini belirten Eğilmez, bu uygulamanın 2023 yılında Merkez Bankası’nın 818 milyar lira zarar etmesine yol açtığını söyledi. Ayrıca, carry trade uygulamalarıyla kur sabitlenmeye çalışılırken, aslında çok yüksek döviz faizi ödenerek borçlanıldığını belirtti.
Kayıt Dışı Ekonominin Rolü
Eğilmez, Türkiye’nin ekonomi politikasında yapılmaması gereken birçok hatayı yapmasına rağmen hala ayakta kalabilmesinin kayıt dışı ekonominin yarattığı paralel evrenin katkısıyla mümkün olduğunu belirtti. Kayıt içi yaşayan insanların kayıt dışı yaşayanlara muhtaç duruma düşürüldüğünü ifade etti.