Depremin vurduğu illerde okulların hasar gördüğü, öğretmenlerin konteynerlerde kaldığı raporlara yansıdı. Ancak yıkımın üstünden bir yıl geçmesine rağmen 11 ilde eğitim için ayrılan 110 milyar liranın yalnızca 14 milyarının harcandığı ortaya çıktı. 4 milyon öğrencinin eğitimi acil çözüm beklerken sadece bu iş için ayrılan bütçenin kullanılmaması soru işaretlerine yol açtı.
Afet illerinde yaklaşık 4 milyon öğrenci ve 200 bin öğretmen depremden etkilendi. Eğitim-İş’in beş ay önce hazırladığı raporda da Türkiye’deki öğrencilerin yüzde 21’inin, öğretmenlerin yüzde 19’unun bölgede olduğu vurgulandı. Adıyaman’da 205, Hatay’da 170, Kahramanmaraş’ta 95 okulun kullanılamaz hale geldiği belirtildi. Bazı okullarda bahçeye kurulan konteynerlerde ders yapıldığı savunulurken birçok öğretmenin evsiz kaldığı kaydedildi.
EĞİTİM BÜTÇESİNİN SADECE YÜZDE 13’Ü KULLANILDI
Afet illerindeki sıkıntıların sürdüğüne dönük değerlendirmeler kamuoyuna yansırken Cumhurbaşkanlığı Strateji Başkanlığı’nın raporunda eğitim başlığı dikkat çekti. Çalışmada, Hatay’daki eğitim-öğretim hizmeti için ayrılan 22 milyar liralık bütçenin yalnızca 934 milyonunun, Malatya’da 8 milyar liradan 726 milyonun kullanıldığına yer verildi. 11 il için ayrılan eğitim bütçesinin bir yılda yüzde 13’ünün kullanılması fonun akıbetine ilişkin kuşku yarattı.
6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerinde arından tam 1 yıl geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Şubat’ta Hatay’da deprem konutları kura ve anahtar teslimi töreninde; “Yıl sonuna kadar 200 bin evi teslim etmiş olacağız” açıklamasını yapmıştı. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın ‘Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu’, deprem bölgesine yapılan yatırımları gösterdi.
KONTEYNERLER 50 İLDEN DAHA KALABALIK
Rapora göre; 2 Şubat 2024 verileri ile deprem bölgesi için 128 milyar lira toplandı. Toplanan yardımların 79,3 milyar lirası harcandı. Raporda, 11 ilde kent merkezlerinde ve köylerde kurulan konteyner kentlerin verileri yer aldı. Buna göre 11 ilde kurulan 392 konteyner kentte 675 bin depremzede yaşıyor. Hatay’daki 67 bin 722 konteynerde toplam 205 bin 603 yurttaş, Kahramanmaraş’ta 38 bin 886 konteynerde toplam 135 bin 215 yurttaş, Malatya’da 36 bin 186 konteynerde 114 bin 652 yurttaş, Adıyaman’da ise; 31 bin 252 konteynerde 115 bin 791 yurttaş, yaşam mücadelesi veriyor. Konteynerlerde yaşayan kişi sayısı 50 ilin nüfusundan daha kalabalık.
SADECE 207 BİN HAK SAHİBİ BELİRLENDİ
Raporda yer alan ‘Afet Konutları’ başlığı altındaki bilgilere göre son 1 yılda Hatay’da tespit edilen toplam 81 bin 6 hak sahibinden sadece 7 bin 275 hak sahibi arasında konut için kura çekildi. Malatya’da 42 bin 574 hak sahibinden 4 bin 701’i arasında: Adıyaman’da 17 bin 64 hak sahibinden bin 800’ü arasında; Kahramanmaraş’ta 27 bin 635 hak sahibinden 8 bin 124’ü arasında kura çekildi. 11 ilde tespit edilen toplam 207 bin 586 hak sabinin yüzde 21’ine karşılık gelen 45 bin 321’i arasında konut için kura çekimi yapıldı. Buna göre; 165 bin 265 depremzede konutlarını bekliyor.
EĞİTİM PARASININ YÜZDE 13’Ü HARCANDI
Raporda depremden etkilenen 11 ilde eğitim için yapılan harcamalar da yer aldı. Buna göre, depremde en çok zarar gören dört şehirden Hatay’daki eğitim-öğretim hizmeti için ayrılan 22 milyar 931 milyonluk bütçenin sadece 934 milyonu, Adıyaman için ayrılan 8 milyar 763 milyon liranın sadece 872 milyon lirası, Malatya için ayrılan 8 milyar 441 milyon liranın sadece 726 milyon lirası, Kahramanmaraş için ise ayrılan 7 milyar 961 milyonun sadece 1 milyarı 2023 yılında harcandı. Raporda Gaziantep için eğitim bütçesinin 19 milyar 459 milyon lira ayrılması ise dikkat çekti. Deprem bölgesi şehirleri için ayrılan 110 milyar liranın sadece yüzde 13’lük kısmı olan 14 milyar lira 2023 yılı içinde harcandı.
