Deprem uzmanı Moriwaki, İstanbul'da, Ataköy, Zeytinburnu, Esenyurt, Avcılar, Küçükçekmece, Büyükçekmece ilçelerinde zeminin yumuşak olduğunu belirterek "Büyük İstanbul depremi yakında gelirse de şaşırmayalım" dedi. Olası depremin 6.8 ila 7.5 büyüklükleri arasında olabileceğine dikkat çeken Moriwaki, İstanbul'un yanı sıra İzmir, Elazığ, Muş, Bingöl şehirlerini de olası depreme karşı uyarılarda bulundu.
Geçtiğimiz günlerde Çanakkale'nin Yenice ilçesinde meydana gelen 4,9 büyüklüğündeki deprem, Türkiye'nin deprem gerçeğiyle bir kez daha yüzleşmesine neden oldu. Ancak bu deprem sadece bölgeyi değil, İstanbul'u da etkileyebilecek potansiyel bir tehlikeyi gündeme getirdi. "İstanbul depremini tetikler mi?" sorusu, uzmanlar ve kamuoyu tarafından merakla tartışılıyor. Yüksek İnşaat Mühendisi, Mimar ve Deprem Uzmanı Yoshinori Moriwaki, TGRT Haber canlı yayınında soruları cevapladı.
Yıllardır beklenen Büyük İstanbul depremine ilişkin konuşan Moriwaki, "Büyük İstanbul depremi yakında gelirse de şaşırmayalım. Herkes hazır olsun. Devlet de hükümet de aile de okul da. Hasar hesabı yapılabilir ve yüzde 70 hasar azaltılabilir." ifadelerini kullandı.
İstanbul'da en riskli ilçeleri de sıralayan Moriwaki, Türkiye'de ise Elazığ, Bingöl-Karlıova- Muş, Bitlis ve İzmir'e dikkat çekti.
"İSTANBUL'DA HER AN DEPREM OLURSA ŞAŞIRMAYALIM"
"Biriken enerji artık patlamak üzere, her an deprem olursa şaşırmayalım. Herkes hazır olsun. (Bireysel olarak neler yapabiliriz?) Öncelikle 3 kademe var. Zemin iyi mi kötü mü? Zemin iyiyse zarar fazla olmuyor. İkincisi ruhsat-iskan var mı? Tam kontrolün ardından binanın yapılıp yapılmadığına bakılabilir. Üçüncü olarak da 2000'den sonra yapılan bir bina mı? Bu 3 madde kontrol edildikten sonra, biraz rahat olabilirsiniz. 3'ü de kötüyse 'büyük bir depremde kötü olabilir' diye düşünebilirsiniz.
Çanakkale'deki deprem İstanbul depremini tetikler mi?
Kuzey Anadolu Fay Hattı, 1925'te Erzincan'dan başladı ve doğudan batıya doğru 1999 depremine kadar geldi. Düzce taraflarından, kuzey ve güney kolu. Güney kolunda İnegöl, Bursa, Bandırma ve Çanakkale, Balıkesir'e doğru gidiyor. Güney kolunda hazır enerji birikti diye söylenebilir. Çanakkale'de 1-2 küçük deprem oluyordu ama büyük deprem yakında olabilir diye söylemiyorum ama riskin büyük olduğunu söyleyebilirim. Kuzey kolunda ise 110 km'lik fay hattı var. Onda da enerji biriktiğini söyleyebilirim. İstanbul'da 1509'da, 1766'da büyük depremler oldu. 257 gene geçti, tam zamanında geliyor diye söylemiyorum ama görünüş olarak 1766'dan sonra tekrar 257 yıl sonra 2023 oluyor. Büyük İstanbul depremi yakında gelirse de şaşırmayalım. Herkes hazır olsun. Devlet de hükümet de aile de okul da. Hasar hesabı yapılabilir ve yüzde 70 hasar azaltılabilir.
DEPREME KARŞI İSTANBUL'DA EN RİSKLİ İLÇELER
Avrupa yakasında daha yumuşak zemin var. Eski Atatürk Havalimanı'nın batı tarafı. Ataköy, Zeytinburnu, Esenyurt, Avcılar, Küçükçekmece, Büyükçekmece. O bölge çok yumuşak bir zemin. 99 depreminde İstanbul'da fazla hasar yoktu ama Avcılar'da hasar fazlaydı. Onun için o bölgede daha çok hasar olabilir. Büyükçekmece-Avcılar tarafında.
Kuzey Anadolu Fay Hattı'nda 8 tane fay var. Onun yumuşak zeminli yerleri tehlikeli. Deniz içinde deprem oluyorsa tsunami de olur. Marmara küçük ama yine de dalga oluyor. Deniz kenarından uzaklaşın, yüksek yere kaçın diye söylüyorum.
Anadolu Yakası'nda ise Tuzla, Pendik deniz kenarı olduğundan yumuşak zemin diyebilirim. Ben de Tuzla'da oturuyorum. Yakınlarda çok kentsel dönüşüm başladı daha fazla yapılmalı diye düşünüyorum.
İstanbul'da kaç büyüklüğünde deprem meydana gelebilir?
6.8 olabilir ya da 7.2 olabilir. Az ihtimal ama sıfır ihtimal diye söyleyemeyiz. 7.4-7.5 gibi bir deprem meydana gelebilir. Elazığ'da iki kez oldu, Hatay'da iki kez oldu, Kahramanmaraş'ta iki kez deprem oldu. İki deprem meydana gelebilir.
Fay hattı İstanbul'da hangi ilçelerden geçiyor?
Marmara'nın içinden geçiyor. İstanbul şehrinin içinde yok. Güney kolunda Bursa, İnegöl, Bandırma, Çanakkale ve Ege diye gidiyor. Hatay da fay hattı üstündeydi ama kaya üstündeki bina çökmedi, faydan uzakta ama yumuşak zemindeki binalar çöktü.
TÜRKİYE'DEKİ RİSKLİ ŞEHİRLER
Türkiye'de hangi şehirler deprem açısından riskli durumda?
Elazığ'dan sonra domino taşı gibi. Bingöl-Karlıova, Muş-Bitlis. Üçüncü olarak İzmir. İzmir'de 2020'de de deprem olmuştu ama Ege taraflarından uzak yerlerde binalar çöktü. İzmir'deki fay hattı kırılmadı, kırılabilir. Ege'de sık sık deprem meydana gelebilir, çok büyük deprem yok, 6.5'lik depremi görebilir. İzmir, Karşıyaka, Bornova'da çok yumuşak zeminler var. Gökdelenler çok yapıldı. Zeminde iyileşme yapıldıysa sorun yok ama yapılmadıysa sıkıntı olabilir."
