Malatya İnönü Üniversitesi Teknopart’ta kayısı çekirdeğinden öyle bir şey üretildi ki beyaz eşyadan ambalaj sanayisine kadar çok geniş bir yelpazede kullanılabilecek. İşte, kayısı çekirdeğinden milyonlar kazandıran üretim ve detayları…
Malatya İnönü Üniversitesi Teknopark’ta kayısı çekirdeğinden yapılan üretim yoğun ilgi görüyor. Öyle ki bu üretim sayesinde ortaya çıkan biyoplastik ambalaj sanayisi ve beyaz eşya sektörü gibi çeşitli alanlarda kullanılabilecek.
KAYISI ÇEKİRDEĞİNDEN ENDÜSTRİYEL ÜRÜNE YOLCULUK
Malatya’da genellikle kış aylarında yakacak yerine kullanılan kayısı çekirdeğinin kabuğu, Teknopark’ta faaliyetlerini sürdüren bir firma tarafından endüstriyel ürüne dönüştürüldü. Firma, coğrafi işaret tescili bulunan kayısı çekirdeğinin içinin ayrıştırıldığı tesislerden temin ettiği kabuklar ile biyoplastik üretmeyi başardı.
Gıda mühendisi Merve Atalay, 2018’de Kanada British Columbia Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünde eğitim alırken gıda atıklarının ekonomiye kazandırılması konusunda araştırmalarda bulunduklarını, bu araştırmaları ise Türkiye’de uygulamaya karar verdiklerini belirtti.
Kayısı çekirdeği kabuğuyla ilgili olarak İnönü Üniversitesi Teknopark'ta yaklaşık 2 yıl çalışma yürüttüklerini dile getiren Atalay, şunları söyledi:
"Patates, elma gibi birçok gıda atığının ekonomiye kazandırılması için AR-GE çalışması yaptık. Onların içindeki değerli bileşenleri ayrıştırarak, o değerli bileşenlerle biyoplastik üretiyorduk. Deprem nedeniyle makinelerimiz hasar aldı, seri üretime geçmek üzereyken ara vermek zorunda kaldık. Tüm mikroorganizmalarımızı, stok çözeltilerimizi depremle beraber kaybettik. Yeni geliştirdiğimiz malzemeyi kayısı çekirdeği kabuğuyla güçlendirme AR-GE çalışmamızı sürdürdük. TÜBİTAK 1507 KOBİ Destek Programı kapsamında kayısı çekirdeği kabuğundan biyoplastik üretmeyi başardık. Doğada yüzde 100 çözünebilen bir ürün."
KULLANIM ALANI OLDUKÇA FAZLA
Ürettikleri biyoplastiğin istenilen forma dönüştürülebildiğini vurgulayan Atalay, "Plastiğin kullanıldığı tüm sektörlerde mutfak, beyaz eşya, otomotiv sektöründen tutun kozmetik sektörüne kadar plastiğin kullanıldığı sektörlerde ikame olarak kullanılabilecek, yüzde 100 doğal ve doğada çözünebilen bir malzeme. Kayısı çekirdeği kabuğundan ince film ürettik, ambalaj sanayisinde kullanılabilecek. Enjeksiyonda kullanılabilecek sert mukavemet özelliğine sahip ürün ürettik. İstediğiniz enjeksiyon makinesinde istenilen forma dönüştürülerek kullanılabilir. Maliyeti, plastiğin ham maddesine göre daha uygun" dedi.
Kentte kayısı çekirdeğinin genellikle ısınma amaçlı kullanıldığına değinen Atalay, "Fabrikalar kayısı çekirdeği kabuğunu ısınma amaçlı satın alarak yakıyor, bu durum ciddi karbon salımına neden oluyor. Biz hem karbon salımını önlemiş oluyoruz hem de kayısı çekirdeği kabuğunu doğada çözünebilen ürüne dönüştürüyoruz. Plastiğin ham madde maliyetinden yüzde 50 daha düşük fiyata, daha uygun maliyetle ürün ortaya koyuyoruz” ifadelerine yer verdi.
