Hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üzerinde seyrederken, 2024’ün ilk 105 gününün 69’unda küresel ortalama sıcaklık rekoru kırıldı. Yaz aylarında sıcaklıkların nasıl olacağı merak edilirken uzman isimden kritik açıklama da geldi…
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Prof. Dr. Levent Kurnaz, ilkbaharın ilk yarısındaki 46 günün 33’ünde küresel ortalama sıcaklık rekoruna ulaşıldığını aktardı. AB’ye bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nin verilerine göre, geçtiğimiz ay küresel ortalama sıcaklık 14,14 derece ile 2016 Mart ayındaki ortalama sıcaklığı 0,10 derece geride bırakarak, en sıcak Mart ayı olarak kaydedildi.
2023 Haziran’dan bu yana geçen 10 ayda, o aylara dair tarihteki en yüksek sıcaklıklar kaydedilirken, geçtiğimiz Mart ayı, sanayi öncesi dönemin (1850-1900) Mart ayı sıcaklık ortalamısndan 1,68 derece daha sıcak geçti. Küresel ortalama hava sıcaklığı geride bıraktığımız 12 ayda 1991-2020 ortalamasının 0,70 derece, 1850-1900 ortalamasının da 1,58 derece üzerine çıktı.
Avrupa’da Mart ayında ortalama hava sıcaklığı 1991-2020 yılı mart ayı ortalamasının 2,12 derece üzerinde seyrederken, kıtada 2014 yılından sonra ikinci en sıcak mart yaşandı. Almanya'da 1881'de başlayan ölçümlere göre, geçen ay en sıcak mart olarak kayıtlara geçerken, Hollanda'da da benzer şekilde 1901'den sonraki en sıcak mart rekoru kırıldı.
Kuzey Amerika, Grönland, Rusya’nın doğu bölümü, Avustralya’nın güneyiyle Afrika ve Antarktika’nın pek çok bölgesinde de hava sıcaklıkları ortalamaların üzerinde devam etti.
ÖNÜMÜZDEKİ 3 AYDA REKOR KIRILACAK
Hava sıcaklıklarının normalin üzerinde seyretmesine dair AA muhabirine açıklama yapan Kurnaz, önümüzdeki günlerde yeni sıcaklık rekorlarının kırılacağını söyledi. Sıcak geçen kış mevsiminden sonra ilkbaharın ilk yarısında kaydedilen küresel ortalama sıcaklık rekorlarıyla ilgili bilgi veren Kurnaz, "Yıl içinde bugüne kadar 69 günde, sıcaklık rekoru kırıldı. 1 Mart-15 Nisan arasındaki 46 günün 33'ü rekor olarak kayıtlara geçti. Yani 15 Nisan 105'inci gün ve 105 günün 69 tanesi rekor. Bununla birlikte, 1 Mart-15 Nisan arası için 1979-2000 yılları ortalaması ile 2024 yılı farkı 1,02 derece daha sıcak. 2024'ün bu döneminin şimdiye kadar yaşananların en sıcağı olduğunu söyleyebiliriz” ifadelerini kullandı.
Önümüzdeki 3 ay süresince yeni sıcaklık rekorları ile karşılaşılabileceğini ancak sonrasında sıcaklıkların 2016 ile 2020’ye benzer bir çizgide ilerleyeceğini aktaran Kurnaz, bu dönemlerde sıcaklık rekorları kırılsa dahi 2023 ortasından bu güne kadar olduğu gibi sıcaklık rekorlarının ağır bastığı bir dönem olmayacağını belirtti.
Kurnaz, sıcaklık artışında payı olan El Nino hava olayının bu hafta veya gelecek hafta resmen sona ereceğini, öte yandan Avustralya Meteoroloji Ofisi tarafından ise El Nino'nun sona erdiğinin duyurulduğunu aktardı.
“BAE’DE AŞIRI BİR HAVA OLAYI YOK”
Körfez bölgesini etkileyen ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde son 75 yılın rekor seviyesine ulaşan yağışların aşırı hava olayı olarak görülmemesi gerektiğini vurgulayan Kurnaz, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Dubai'de 24 saatte ölçülen yağış, metrekareye yaklaşık 12 kilogram civarında. Ülkemizde bu denli bir yağış haber bile olmaz. Ancak altyapısı buna hazırlıklı olmayan şehirlerde, Dubai'de olduğu gibi ciddi sorun yaratacaktır. Aynı atmosferik sistem Pakistan ve Afganistan'da 100'den fazla kişinin ölümüne yol açtı. Oradaki yağış Dubai'den çok daha yüksek miktardaydı. Dubai turistik olduğu için haberlerde fazla yer buldu kendisine, yoksa aşırı bir hava olayı yok o bölgede."
11 YILIN EN SICAK GÜN SAYILARI
Kurnaz’ın aktardığı bilgiler kapsamında, her günün geçmiş yıllardaki aynı güne ait sıcaklık değeri ile karşılaştırıldığı hesaplamada, sıcaklık rekorunun kırıldığı gün sayısı, 2013 yılından bu yana şöyle oldu:
YIL | REKOR KIRAN GÜN SAYISI | TOPLAM GÜN SAYISI | EN SICAK GÜN SAYISININ YILA ORANI |
2024 | 69 | 105 | %65,71 |
2023 | 179 | 365 | %49,04 |
2022 | 49 | 365 | %13,42 |
2021 | 19 | 365 | %5,21 |
2020 | 59 | 366 | %16,12 |
2019 | 20 | 365 | %5,48 |
2018 | 7 | 365 | %1,92 |
2017 | 50 | 365 | %13,70 |
2016 | 153 | 366 | %41,80 |
2015 | 48 | 365 | %13,15 |
2014 | 3 | 365 | %0,82 |
2013 | 3 | 365 | %0,82 |