Anayasa Mahkemesi (AYM), TRT Kanunu'nda yer alan çeşitli düzenlemelerin anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmesine karar verdi. Bu kararlar arasında, kamudaki taşınmazların TRT'ye bedelsiz tahsis edilmesi ve TRT Genel Müdürü'ne en yüksek devlet memuru kadar maaş ödenmesi de bulunuyor.
Anayasa Mahkemesi, 703 sayılı Anayasa’da Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve KHK’lerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'deki (KHK) pek çok düzenlemeyi iptal etti. Resmi Gazete’de yayımlanan 482 sayfalık gerekçeli kararda, “hüküm” bölümü 58 sayfa olarak yer aldı. CHP, 2018 yılında ilgili kararnamenin tümünün iptali için başvuruda bulunmuştu. Ayrıca İstanbul 12. İş Mahkemesi ve Konya Bölge İdare Mahkemesi de 2020 ve 2022 yıllarında itiraz yoluna gitmişti.
AYM, 100’e yakın kanunda yer alan ve ilgili KHK ile düzenlenen birçok kuralın iptaline karar verdi. Bu iptaller arasında, 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’ndaki (TRT) düzenlemeler de bulunuyor. Mahkeme, 2 Temmuz 2018 tarihli ve 703/95 sayılı KHK ile TRT Kanunu’nda yapılan bazı düzenlemeleri anayasaya aykırı buldu.
TAŞINMAZLARIN TAHSİSİ DÜZENLEMESİ İPTAL
TRT Kanunu'nun "Kamulaştırma ve taşınmaz tahsisi"ni düzenleyen 60. maddesindeki, "Kamu idarelerine ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler, TRT’ye bedelsiz tahsis edilebilir" kuralı iptal edildi. Mahkeme, bu düzenlemeyi yetki kanunu kapsamı dışında buldu.
İHALE MEVZUATI İPTAL EDİLDİ
AYM, TRT'nin tedarik işlerini KHK ile yeniden düzenleyen 47. maddeyi de iptal etti. Bu madde, TRT'nin tüm işlemlerinin ihale mevzuatı kapsamı dışında tutulmasına ilişkin düzenlemeleri içeriyordu. Mahkeme, bu düzenlemeyi keyfiliğe ve yolsuzluğa sebebiyet verebileceği gerekçesiyle iptal etti.
GENEL MÜDÜR ÜST DÜZEY MEMUR MAAŞI ALAMAYACAK
AYM, TRT Genel Müdürü’ne en yüksek devlet memuru maaşı ve sözleşme ücreti ödenmesine ilişkin düzenlemeyi de iptal etti. Bu düzenleme, "Genel Müdüre en yüksek devlet memurunun almakta olduğu aylık ve sözleşme ücreti (ikramiye dahil) ödenir" ibaresini içeriyordu.
PERSONEL ÖZLÜK HAKLARI DÜZENLEMESİ İPTAL
AYM, TRT personelinin özlük haklarını düzenleyen 50. maddenin f bendindeki "Kurumun Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca tespit olunur" düzenlemesini de iptal etti. Mahkeme, bu kuralın Anayasa'nın mülkiyet hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden KHK ile düzenlenemeyeceğine karar verdi.
ŞİRKET KURMA DÜZENLEMESİ KALDIRILDI
Anayasa Mahkemesi, TRT Kanunu’nda yer alan "Şirket kurma, satın alma ve ortaklık" düzenlemesini de anayasaya aykırı bularak iptal etti. Bu düzenleme, TRT'nin özel hukuk hükümlerine tabi şirket kurabileceği ve yerli veya yabancı ortaklıklar yapabileceği hükümlerini içeriyordu.
PERSONEL DÜZENLEMELERİ İPTAL
TRT bünyesinde çalışırken emekliliğe hak kazanan personelin emekli ikramiyelerine ilişkin düzenlemeler getiren Geçici 14. madde de iptal edildi. AYM, bu düzenlemeyi "KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda" kaldığı gerekçesiyle iptal etti.
Bu kapsamda Anayasa Mahkemesi'nin aldığı kararlar, TRT Kanunu’nda önemli değişikliklere yol açacak ve bu değişikliklerin 4 Haziran 2024 tarihine kadar yeni bir düzenleme ile Meclis tarafından yeniden ele alınması gerekiyor.
