Alışverişte "iade ve değişim yoktur" diyenlere kanmayın! Konunun uzman ismi açıkladı, hukukta bu söylemin bir karşılığı yok...
Online platformlar ve bazı sosyal medya üzerinden satış yapan mağazalar, tüketicilere yasal dayanağı olmayan "iade yoktur" veya "değişim yoktur" gibi ifadelerle kısıtlamalar getirebiliyor. Bu tür uygulamalar, tüketicileri mağdur edebileceği gibi, hukuki olarak da geçersizdir. Yasal düzenlemelere göre, hem fiziksel mağazalardan yapılan alışverişlerde hem de online satın alımlarda, tüketicinin 14 gün içinde iade hakkı bulunmaktadır ve satıcıların bu iadeyi kabul etme yükümlülüğü vardır.
"İADE VE DEĞİŞİM YOK" İFADELERİNİN HUKUKTA GEÇERLİLİĞİ YOK
Avukat Özlem Şen, tüketicilere bu konuda önemli uyarılarda bulundu. İnternet ve sosyal medya üzerinden yapılan alışverişlerde, bazı istisnalar haricinde iade ve değişim hakkının yasal bir zorunluluk olduğuna dikkat çekti. Şen, Tüketiciyi Koruma Kanunu ve Mesafeli Satış Sözleşmesi hükümlerine göre, "iade yok" veya "değişim yok" şeklindeki ifadelerin hukuki bir geçerliliği olmadığını belirterek, tüketicilerin bu haklarını bilmesinin ve gerektiğinde yasal yollarla haklarını savunmasının önemini vurguladı.
Online alışverişlerde tüketicilerin sahip olduğu haklar konusunda bilgilendirmelerde bulunan Şen, online kurslar ve dersler gibi hizmet alımlarında bile cayma hakkının bulunduğunu hatırlattı. Şen, “Hukuk, tüketiciye 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden cayma hakkı tanır. Ancak bu hak, kişiye özel ürünler veya hijyen koşullarını etkileyen ürünler için geçerli değildir. Örneğin, isme özel hazırlanan hediyeler ya da hijyenik ürünlerde iade ve değişim yapılamayabilir” şeklinde konuştu.
Tüketicilerin, iade taleplerinin reddedilmesi durumunda izlemesi gereken yolları da açıklayan Şen, alışveriş tutarının 104 bin TL’nin altında olması halinde Tüketici Hakem Heyeti'ne başvurulması gerektiğini belirtti. Başvuruların e-Devlet üzerinden yapılabileceğini ve gerekli belgelerin sisteme yüklenmesi gerektiğini ifade eden Şen, “Tüketici Hakem Heyeti'ne yapılan başvurular genellikle 6 ay içinde karara bağlanır, ancak bu süre en fazla 3 ay daha uzatılabilir” dedi. Tutarın 104 bin TL’nin üzerinde olması durumunda ise Tüketici Mahkemesi’ne başvurulması gerektiğini hatırlattı.
Şen, internet üzerinden yapılan alışverişlerde, tüketicinin mağdur olduğu durumlarda satıcıya karşı suç duyurusunda bulunma hakkının da olduğunu belirtti. Ürünlerin geri gönderilmesine rağmen para iadesi yapılmaması, yanlış ürün gönderimi gibi durumların nitelikli dolandırıcılık kapsamına girdiğini vurgulayan Şen, bu tür durumlarda Türk Ceza Kanunu’nun 158’inci Maddesi uyarınca 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğünü açıkladı. Ayrıca, iade sürecinin uzaması halinde, iade edilmesi gereken tutara faiz uygulanabileceğini belirtti.
İkinci el ürün satışları yapan internet sitelerinin de iade kabul etmeme gibi bir hakkı olmadığını ifade eden Şen, bu tür ibarelerin hukuki bir geçerliliği bulunmadığını belirterek, tüketicileri haklarını korumaları konusunda bilinçli olmaya davet etti.
