6 Şubat’ta yıkılan binaların yapımının denetlenmediğini, sorumsuzca kolon kesildiğini bilirkişi raporları gösterdi. Ancak 1.5 yıldır hâlâ sorumlulardan hesap sorulmamışken başlayan inşaat rantı tartışmaları vicdanları yaraladı. Bin 400 kişinin son nefesini verdiği Ebrar Sitesi’nde imar pazarlığı iddiası depremzedeleri isyan ettirdi: Adalet gelmedi ama hiç vakit kaybetmeden yıkılan alanları imara açtılar.
6 Şubat depremlerinde bin 400 kişinin can verdiği Kahramanmaraş’taki Ebrar Sitesi’nin inşaat alanında açıklama yapan Bakan Kurum’a afetzedelerden tepki geldi. Yakınları enkazın altında kalan aileler “1,5 yıl geçmesine rağmen açılan davalarda sonuç alınamadı. Yeni evler 6 Şubat’ta teslim edilecekmiş. Buraya adaletten önce imar girdi. Reklam malzemesi değiliz” dedi.
BİN 400 KİŞİ ÖLDÜ BAKAN ‘MÜJDE’ VERDİ
Kahramanmaraş depremlerinin ardından hazırlanan bilirkişi raporlarında kesilen kolonlar, çıkılan kaçak katlar ve kağıt üstünde kalan denetimler felaketin asıl unsuru olarak vurgulandı. Ancak birçok davada sorumluların dışarıda olması tepki çekti. Bir yanda bu garabet dururken Çevre Bakanı Kurum, bin 400 kişinin can verdiği Ebrar Sitesi’nde “Vefat edenleri geri getiremeyiz ama depremin yıl dönümü olan 6 Şubat’ta Ebrar Sitesi’nde herkes evinde oturacak” dedi.
CAN PAZARINDA İMAR PAZARLIĞI
Ebrar Sitesi’nde yakınlarını kaybeden aileler, Bakan Kurum’un açıklamalarına sert tepki gösterdi. Acılı depremzedeler teslim için seçilen tarihi ‘reklam çabası’ olarak nitelendirdi. Sorumlulardan hesap sorulmasını beklerken önce imar adımı atıldığı belirtildi. Bin 400 kişinin son nefesini verdiği sitede can pazarı yaşandığı hatırlatıldı. “Aradan çok uzun süre geçmeden imar pazarlığı yapılmaya başlandı. Ebrar davasında tek bir tutuklu yok ama konut var” ifadesi kullanıldı.
Türkiye’yi derinden sarsan ve 11 ili etkileyen 6 Şubat 2023 depremlerinin simge binalarından biri de Kahramanmaraş’taki Ebrar Sitesi’ydi. Onikişubat ilçesi Şazibey Mahallesi’nde bulunan 10’ar katlı 22 bloklu sitenin 18 bloku ilk depremde saniyeler içinde kağıt gibi yıkıldı, 1400 kişi hayatını kaybetti. Ayakta kalan dört blok ise hasar aldı. Hazırlanan uzman raporlarında binalara zemin etüdü yapılmadan onay verildiği, nervürsüz demir kullanıldığı, beton kalitesinin son derece düşük olduğu belirtildi. Blok blok açılan davalar devam ederken sanıkların cezası henüz netleşmedi; ihmali bulunan hiçbir kamu görevlisi hesap vermedi. Sitelerin kurucusu Tevfik Tepebaşı “İnşaattan anlamadığım halde bana suç isnat etmek yasal değil” sözleriyle kendini savundu. Geçen hafta bilirkişi heyeti, F Blok davasından çekilme talebinde bulundu. Bilim insanları, tarafsız ve bağımsız bir şekilde çalışma imkanının ortadan kaldırıldığını duyurdu.
770 YENİ KONUT
Bu arada deprem sonrası sitenin bulunduğu alanda yerinde dönüşüm çalışmalarına hızla başlandı. Temel hafriyatlarının kaldırılmasının ardından fore kazık ve demir yerleştirme işlemleri yapılan bölgede yeni konutlar yükseldi. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, önceki gün inşaatı inceledi ve şu açıklamayı yaptı: “Tüm Kahramanmaraş o gün Ebrar Sitesi için ayağa kalktı. Hep birlikte tek yürek olduk ve ‘bir vatandaşımızı daha canlı kurtarabilir miyiz’in mücadelesini hep birlikte verdik. Yeni inşa edilen yaklaşık 770 konutumuzu az önce inceledik. Vefat eden vatandaşlarımızı geri getiremeyiz ama onların emaneti olan Ebrar Sitesi’ni ayağa kaldırmak bizim için çok önemli. Yıl sonuna inşallah çalışmalarımızı bitireceğiz. Depremin yıl dönümünde tüm vatandaşlarımız evlerinde oturuyor olacak.”
Yakınları enkazın altında kalan aileler, Bakan Kurum’un sözlerine tepki gösterdi.
Acılı aileler “Bakanın söyledikleri tamamıyla yersiz. Depremin ilk 4 gününde hiçbir profesyonel kurtarma ekibi yoktu. İnsanlar yaşarken ölüme terk edildi. İlk andan itibaren yanımızdalarmış gibi davranmalarını, acımızın bir reklam malzemesiymiş gibi kullanılmasını kabul etmiyoruz” dedi.
Yaşadıkları süreci anlatan afetzedeler, şunları kaydetti: “Seçilen teslim tarihi manidar. Burada birçok hak sahibi var. Hepimize konut verebilecekler mi emin değiliz. Herhangi bir bilgilendirme yapılmadı. Bölge, tamamen rezerv alan ilan edilip imara açıldı. Bunun sonucunda birçok kişi TOKİ’ye başvurdu. Ama TOKİ hakkımız otomatik kaldırıldı. Buradan daire almaya mecbur bırakıldık. Yoksa konutsuz kalacaktık. Ödeme kolaylığı da sağlanmadı. ‘Kura sistemiyle verilecek’ dediler. Örnek daireler hazır, takipteyiz. Konut yerine enkaz alanına ibret-i alem için anıt dikilmeliydi. Fakat aradan çok uzun süre geçmeden imar pazarlığı yapılmaya başlandı. Seçme hakkımız olmadı. Bizi en çok üzen şey; bin 400 kişinin öldüğü sitede aradan 1,5 yıl geçmesine rağmen tek bir tutuklunun olmaması. Buraya adaletten önce imar giriyor.”
Ebrar Sitesi’nin inşaatına 1997 yılında başlandı. 2011’e kadar etaplar halinde süren çalışmalar sonucunda 22 blok yapıldı. Her katta dört daireden oluşan bloklar, ortalama 10 katlıydı. Depremde hepsi saniyeler içinde tuzla buz oldu. Bakan Murat Kurum, cuma günü enkaz alanında yükselen yeni konutların tanıtımını gerçekleştirdi.
