Ekonomik güven endeksi nisan ayında kritik eşik olan 100’ün altına gerileyerek 98.3 değerine indi. Bu gelişmede mevcut ve gelecek üç aylık döneme ait perakende satış beklentilerindeki zayıflama etkili oldu. Aynı dönemdeki ihracat sipariş miktarı ise ciddi düşüş yaşadı.
EKONOMİ SERVİSİ
Cari açık ve enflasyon sorunlarını çözmek için gayret gösteren Türkiye’de Ekonomik güven endeksi, tüketici, reel kesim, hizmet, perakende ve inşaat sektörleri güvenindeki gerilemelere bağlı olarak nisanda bir önceki aya göre yüzde 2.0 azalarak 100.2 değerinden 98.3 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. Nisan ayında reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi 106.8, hizmet sektörü 97.1, perakende ticaret sektörü 100.3 ve inşaat sektörü güven endeksleri 78.8 değerine geriledi. Nisan ayında tüketici güven endeksi ise 71.9 değerine yükseldi. Bu endekslerin ayrıntılarında ise şu detaylar yatıyor:
Hizmet sektörü: Türkiye istihdam edilen insanların yarısından fazlası için ekmek kapısı olan hizmet sektöründe nisanda bir önceki aya göre, iş durumu, hizmetlere olan talep ve hizmetlere olan talep beklentisi endeksleri, sırasıyla yüzde 1.7, yüzde 1.9 ve yüzde 2.4 azaldı.
Perakende: Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi nisanda yüzde 2.3 düşüşle 100.3’e geriledi. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki bu düşüş, son üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların arttığını” ve gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. “Mevcut mal stok seviyesinin” mevsim normallerinin altında olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise arttı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, iş hacmi-satışlar ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla yüzde 4.2 ve yüzde 4.9 azalırken, mevcut mal stok seviyesi endeksi yüzde 2.2 artış kaydetti.
İnşaat: Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi martta 78.9 iken, nisanda yüzde 0.1 azalarak 78.8’e geriledi. İnşaat sektörü güven endeksindeki bu azalış, gelecek üç aylık dönemde “toplam çalışan sayısında” artış bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. “Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyini” mevsim normalinin üzerinde değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise arttı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, toplam çalışan sayısı beklentisi endeksi yüzde 1.9 azalırken, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksi yüzde 2.3 artış olarak kayıtlara geçti. Satış fiyatlarındaki beklenti ise yüzde 4.7 daralma yaşadı. İhracatta karamsar beklentİ
Türkiye genelinde reel kesim güveni Nisan ayında 0.7 puan azalarak 111.2 düzeyine geriledi. Merkez Bankası’nın düzenlediği İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre, endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde; Son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, sabit sermaye yatırım harcaması, mevcut toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi. Buna göre, mevcut mal stoku miktarına ilişkin değerlendirmeler” de bir önceki ay düzeyinde gerçekleşti. Gelecek 3 aylık dönemdeki ihracat sipariş miktarında yaşanan yüzde 3.9’luk kayıp da ekonominin geleceği adına önemli bir uyarıda bulundu. Maddİ durum zayıflarken tasarruf arttı
Tüketici güven endeksi, nisanda bir önceki aya göre yüzde 0.8 artarak 71.9’a yükseldi. Tüketici güveninde yaşanan artışa rağmen ekonomiye duyulan güvendeki kayıp dikkat çekti. Gelecek 12 aylık döneme ait genel ekonomik durum beklentisi 0.4 puan kayıpla 94.7’ye gerilerken, hanenin maddi durum beklentisi de 90.6’dan 90.2’ye düştü. İşsiz sayısı beklentisi endeksi anılan dönemde yüzde 1.4 arttı ve nisanda 74.5 oldu. Bu artış, gelecek 12 ayda işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin artmasından kaynaklandı. Tasarruf etme ihtimali endeksi yüzde 8.5 arttı. Soru bazında en yüksek artış konut tamiratına harcama ihtimalinde yaşandı. Bu alanda yüzde 20.5 oranında iyileşme sağlandı ve 35.7 puana yükseldi. Konut tamiratında yaşanan iyileşmeye rağmen konut satın alma veya inşa ettirme ihtimalinde ise yüzde 5.5’lik daralma görüldü. Tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti yüzde 7.5 oranında kayıp yaşayarak en sert düşüş kaydeden alan oldu. Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu da yüzde 7.3 oranında kayıp yaşadı.
