Komisyondan geçen ve bu hafta TBMM Genel Kurulu'na gelmesi beklenen Torba Yasa'nın 17. maddesi engelli bireylerin yaş beklemeden emekli olma hakkını ortadan kaldırarak yalnızca SGK Sağlık Kurulu'nun maluliyet tespitiyle emeklilik hakkı tanınmasını öngörüyor. Söz konusu maddeyle ilgili bir araştırma önergesi veren CHP'li Dinçer, "Bu değişiklik, engelli vatandaşlarımızın yıllardır sahip oldukları hakları ortadan kaldırmakta ve onları sosyal güvencelerinden mahrum bırakmaktadır" dedi.
ERCAN ÇANKAYA
Bu hafta TBMM Genel Kurulu'nda görüşmelerine başlanması beklenen Torba Yasa'nın maddeleri kabul edilirse yüz binlerce emekli çalışan emeklilik haklarını kaybedecek veya hak kaybına uğrayacak.
TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine geçtiğimiz Kasım ayının sonunda başlanmıştı. Komisyon'dan geçen teklifin bu hafta Genel Kurul'da görüşülmesi ve milletvekillerinin oylarına sunulması bekleniyor.
28 maddelik teklifle 8 farklı kanunda değişiklik yapılması öngörülüyor.Teklifin engellileri ilgilendiren 17. maddesiyle ilgili CHP Mersin Milletvekili Talat Dinçer, araştırma önergesi verdi. Dinçer, araştırma önergesi teklifinde şunları kaydetti:
“Türkiye Cumhuriyeti'nde sosyal devlet anlayışının teminatı olan engelli vatandaşlarımızın verilen haklarını geri alacak olan Torba Yasa kapsamında TBMM'ye sunulan 17. Madde düzenlemesi, engelli bireylerin kazanılmış haklarını yok sayacak ve ciddi mağduriyetlere yol açacaktır. Bu düzenlemenin, toplumda zaten birçok engelle mücadele eden engelli vatandaşlarımızı daha da zor duruma sokacağı açıktır. 17. Madde ile getirilen değişiklik, engelli bireylerin yaş beklemeden emekli olma hakkını ortadan kaldırarak yalnızca SGK Sağlık Kurulu'nun maluliyet tespitiyle emeklilik hakkı tanınmasını öngörmektedir. Yani, engelli olma durumuyla değil, malul olma durumuyla emeklilik hakkı verilecektir. Bu durum yıllarca çalışarak prim ödeyen ve hak kazanan engelli vatandaşlarımız için büyük bir haksızlık yaratacaktır.
Bu değişiklik, 2008 yılı öncesi SGK kaydına sahip engelli bireyleri doğrudan etkilemektedir. Torba Yasa ile yapılan bu değişiklik, engelli vatandaşlarımızın yıllardır sahip oldukları hakları ortadan kaldırmakta ve onları sosyal güvencelerinden mahrum bırakmaktadır. Sosyal devlet anlayışının temel prensiplerinden biri, toplumsal eşitliği sağlamak ve en dezavantajlı grupların haklarını korumaktır. Engelli vatandaşlarımız mevcut haklarının korunmasını ve yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli desteğin sağlanması gerekmektedir. Ancak Torba Yasa'nın 17. Maddesi, engelli bireylerin haklarının gasp edilmesine, yaşamlarının daha da zorlaşmasına sebep olacaktır. Bu durum, toplumsal eşitlik ve adalet anlayışına aykırı bir düzenleme olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu düzenleme, yalnızca hukuki bir hata değil, aynı zamanda vicdani bir sorumsuzluktur.
İktidarın Meclise sunacağı Torba Yasada 17 Maddenin düzenlenmesi ile engelli vatandaşlarımıza sağladığı bu hakların geri alınması demektir. Emeklilik engelli bireyler için sadece bir güvence değil, aynı zamanda psikolojik bir rahatlamadır. Bu düzenleme, bu güvenceyi kaybetmelerine neden olacaktır. Engelli vatandaşlarımızın haklarının korunması ve verilen hakların geri alınmaması, sosyal devlet anlayışımızın bir gereği olarak öncelikli bir meseledir. 17. Maddedeki bu düzenlemenin geri çekilmesi ve mevcut yasanın aynen devam etmesi talebimizi talep eder. Anayasamızın 98'inci Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırmasını arz ve teklif ederiz.”
Araştırma önergesini vermesinin ardından KARAR'a konuşan Dinçer, Torba Yasa'nın engelliler için en büyük hak kaybına neden olacak maddesinin 17. Madde olduğu için hemen bu konu hakkında araştırma önergesi verdiğini, fakat Torba Yasa'da engelli çalışanların emeklilik gün sayılarını uzatacak maddeler de olduğunu, bunlar için de araştırma önergesi vereceğini söyledi.
NE OLMUŞTU?
KARAR, Torba Yasa'nın 16. maddesinde geçen süreyle ilgili düzenlemeyi ve “engelli olma durumuyla değil, malul olma durumuyla emeklilik hakkı verilmesinin yol açacağı hak kayıplarnı yasa komisyonda görüşmeye başlanır başlanmaz Türkiye gündemine taşımıştı.
Bu süreçte KARAR'a konuşan engelli dernekleri temsilcileri, engelli olma durumu yerine malul olma durumu dikkate alındığında engelli çalışanın engel oranı yüzde 90 olsa bile yaptığı iş bağlamında işgücü kaybı çok belirgin değilse emekliliğinin SGK Sağlık Kurulu'ndan dönebileceğini söylemişlerdi. Dernekler yasa tasarısına “herhangi bir insanın yaşamı sadece işbaşındaki durumundan ibaret olamaz” sözleriyle tepki göstermişlerdi.
Yüz binlerce engelliye emeklilik hayal olacak... İşverene prim indirimine aynen devam!
Torba Yasa'nın 16. maddesinde yapılacak düzenlemeyle 5510 sayılı Kanunun geçici 6. maddesinin yedinci fıkrasında yer alan (d) ve (e) bentleri kapsamında, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası
hükümlerine göre emeklilik veya diğer haklardan yararlanabilmek için gereken prim ödeme gün sayısı artırılacak. 31 Aralık 2008 tarihinden önce sigortalı olanlar, emekli olabilmek için 3700 prim gününe tabiydi. Bu prim gün sayısı Torba Yasa'yla 4 bin 100 güne çıkarılıyor. Yani toplamda 400 gün ek yükümlülük getiriliyor.