Türkiye uzun yıllardır otomotiv yatırımı çekemiyor. En son yerli marka olan TOGG’un dışında ülkede bir üretim bandı kurulmazken, şu an yatırım tarafında gözde markalar Çinliler. Uzun bir süredir Türkiye’de temaslarını sürdüren Chery, MG, BYD ve Skywell’den sonra şimdi de SWM’nin Türkiye’de üretim yapması gündeme geldi. Geçen hafta da Bloomberg BYD’nin 1 milyar dolarlık bir üretim bandı kuracağını açıklamıştı. İddialar doğruysa kararı bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklayacak.
ALİ YILDIRIM
Türkiye’de uzun bir aradan sonra ilk kez otomotiv yatırımları yeniden gündeme gelmeye başladı. Avrupalı üreticilerin uzun yıllardır ‘geldik, geliyoruz, az kaldı’ açıklamalarından sonra şimdi de Çinli üreticiler başkent ile temaslara başladı.
En son geçen hafta Çinli BYD’nin Türkiye’ye yatırım yapma kararı aldığı Bloomberg tarafından gündeme getirilirken hemen ardından SWM ve Skywell’den de açıklamalar geldi. Bu konuda uzun bir süredir Çinli markaların Türkiye yatırımları gündeme gelirken şimdilik somut bir adım atılmadı.
Türkiye’nin Çinli üreticilere uyguladığı tebliğ sonrasında getirilen ek gümrük vergisi Çinli üreticilerin yatırım yapmasını hızlandırdı. Pazardaki etkinliklerinin hızlı bir şekilde artması katı satış kurallarını da beraberinde getirdi. Öncelikle servis zorunluluğu, çağrı merkezi hizmeti eğitim derken, bundan birkaç hafta önce de ek vergi yükümlülüğü getirildi.
Bunun üzerine Uzak Doğulu üreticilerin Türkiye mesaisi başladı. İlk sıcak gelişmeyi iç pazardaki satış rakamlarından dolayı herkes Chery’den beklerken, ilk sıvayan Çinli BYD oldu. İddialara göre, Türk yetkililerin aktardığına göre, Manisa’da (Volkswagen’in yatırım yapacağı arazide) 1 milyar dolarlık bir fabrika inşa etmek için bir anlaşma imzalanacağı gündeme geldi.
Yatırım hakkındaki iddialara göre, yetkililer kamuoyuna açıklama yapma yetkileri olmadığı için isimlerinin açıklanmasını istemeyerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bugün tesisin inşa edileceği Manisa ilinde düzenlenecek bir törenle anlaşmayı duyurmasının beklendiğini söyledi. Bu gelişmelerin akabinde Uzak Doğulu üreticilerden peş peşe açıklamalar gelmeye başladı. Çinli Shineray Group bünyesinde faaliyet gösteren SWM Motor da Türkiye’de yatırım yapmak için görüşmelere başladıklarını duyurdu.
Türkiye’de Ulu Motor’un temsil ettiği Skywell de yatırım mesaisine başladıklarının mesajını verdi. Markanın Çinli temsilcileri Ankara’da bir araya geldi. Toplantıda, Türkiye’ye yönelik olan yatırımların ülke ekonomisine sağlayacağı katkılar ve sürdürülebilirlik alanında yapılacak olan yeni çalışmaların ele alındığı aktarıldı.
SWM: DEVLET DESTEĞİ OLURSA YATIRIM YAPARIZ
Türkiye’de ATMO Group tarafından temsil edilen SWM de kısa sürede dikkat çeken Çinli üreticilerden oldu. Türkiye’de üretim için görüşmelere başladıklarını ifade eden ATMO Group CEO’su Anton Chernov “Türkiye’deki çalışan sayımız geçen yıla göre iki katına çıktı, gelirimiz her yıl artıyor. Şu anda yıllık 50 binden fazla araç üretim kapasitesine sahip bir üretim tesisi üzerinde çalışıyoruz. Üretim tesisi, Türkiye pazarının ihtiyaçlarını karşılamalı ve aynı zamanda Balkan ülkeleri ve AB bölgesindeki diğer pazarlara da ihracata odaklanacak. Türkiye’de üretim için aylar öncesinden T.C. Sanayi Bakanlığı ile görüşmelere başladık. Ayrıca T.C. Ticaret Bakanlığı ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile görüşmelerimiz devam ediyor. Yeni projelerimiz için güçlü yerel ortaklarla aktif olarak iletişim halindeyiz. Ancak, yatırım projesi hakkındaki nihai karar, devletten sağlanan destek tedbirlerine bağlı olacaktır. Bu tesiste montajın kademeli gelişimini planlıyoruz. Modern hibrit ve elektrikli araçların yanı sıra bir dizi ticari aracın üretimini gerçekleştirmeyi planlıyoruz” dedi. SWM Türkiye Ticari Direktörü Burak Azmanoğlu ise, “Son dönemdeki yasal düzenlemelerdeki değişikliklerle birlikte mevcut iş modelimizi, yerel üretim seçeneklerini de içerecek şekilde gözden geçirmeye başladık” diye konuştu.
SKYWELL: GÖRÜŞMELER DEVAM EDİYOR
Çinli üretici Skywell de yatırım temaslarını sürdüren markalardan. Skyworth Digital ve Skywell Europe sahibi ve kurucusu Mr. Stephen WONG ve Skywell’in kurucu ortaklarından ve CEO Mr. Wu LONGBA, Skywell Türkiye ve Skywell Europe bölge direktörü Mrs. Chen Quanrong Skywell’in Türkiye’ye yönelik yeni yatırımlarını ve gelecek dönem piyasaya sunulacak yeni modellerini görüşmek ve Türkiye distribütörleri Ulu Motor ile olan mevcut stratejik ve teknolojik ortaklıklarını global platformlarda daha büyük boyutlara taşımak üzerine yönetim kurulu seviyesinde temaslar gerçekleştirmek adına Türkiye ziyaretinde bulundular. Türkiye’de bir araç üretim hattı kurmak, yedek parça tedarik sistemini Türkiye’ye getirme ve bazı parçaların üretimini burada yapmayı da planları arasına koyma konusunda çalışmaları devam eden Skywell yetkilileri, Türkiye’nin yeni enerji araç endüstrisi teknolojisini ve kapasitesini geliştirmeyi hedeflediklerini belirtti.
CHERY VE BYD İLE MESAFE KAT EDİLMİŞTİ
Bakanlık Mayıs 2024 ortasında iki Çinli markadan bahsetmişti. Bloomberg’e açıklamalarda bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı BYD ve Chery’i işaret ederek, ileri düzeyde görüşmeler gerçekleştirdiklerini söylemişti. O dönemde yatırımın yaz aylarında açıklanacağını ifade edilerek hem BYD hem de Chery ile oldukça mesafe kat edildiği işaret edilmişti.
