Ekonominin üç yıllık yol haritasını gösterecek olan Orta Vadeli Program'ın (OVP 2024-2026) sunumu gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, programda açıklamalarda bulundu. İki ismin de programa dair en önemli mesajı 'enflasyonu tek haneye düşürmek' oldu. Erdoğan, enflasyonun Türkiye gündeminden kalkacağını söyleyerek, kişi başı gelirin 15 bin dolara yaklaşacağını söyledi.
Uzun bir süredir beklenen ve üç yıllık makro hedefler, yapısal reform adımlarının paylaşılacağı Orta Vadeli Program'ın sunumu gerçekleşti.
Ekonominin üç yıllık yol haritasının belirleneceği programda ilk olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklamalarda bulundu. Yılmaz, programla birlikte büyüme, işsizlik, enflasyon, ithalat, ihracat hedeflerini tek tek sıraladı.
Programın dört temel amacı bulunduğunu söyleyen Yılmaz, bunları, 'afet yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye inmesi, büyüme ve istihdamın devamı, sosyal adalet' şeklinde sıraladı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz'ın cümlelerinin satırbaşları şu şekilde:
"Müsaadenizle süreci özetlemek isterim. 'Orta Vadeli Program' dediğimiz bir takım çalışmasıdır. Bu yılki OVP'ye yapısal reformlar da dahil edildi. Emeği geçen tüm arkadaşlarıma teşekkürlerimi sunuyorum. Bu süreç Resmi Gazete'de yayımlanmayla son bulacak.
İstişareye ve ortak akla dayalı bir çalışma yaptığımızı söyleyebilirim. Geniş istişarelerle bu program hazırlandı. İş dünyasından sanayi odalarına, tarım sektörüne kadar bütün sektörleler istişare yaparak bu programı hazırladık.
'BU PROGRAMLA NEYİ BAŞARACAĞIZ?'
'Bu programla neyi başaracağız?' diye sorduğunuzda, 6 Şubat felaketlerinin yaralarını saracağız. İkinci başaracağımız şey ise; makro ekonomi finansal istikrarı sağlamak, tek haneli enflasyon rakamına gitmek olacak.
OVP'nin dört temel amacı var. Afet yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye inmesi, büyüme ve istihdamın devamı, sosyal adalet.
Bunlarla birlikte büyümeye devam edeceğiz. Sosyal adalet ve refah bu programımızın en temel eksenlerinden biri.
Üç temel politika amacı bulunuyor. Bunlar; mali disiplinin sağlanması, para politikası ve yapısal dönüşümler...
Bütün tartışmalara dünyayla başlamak gerekiyor. Biz de dünyanın bir parçasıyız. Dünyanın büyümesine baktığımızda bunda bir gerileme görüyoruz. Pandemi ve devam eden etkiler, Rusya-Ukrayna Savaşı, dünyada yükselen korumacılık bunlara sebep.
DÜNYANIN İKİ PUAN ÜZERİNDE BÜYÜME
Son 20 yılda ortalama 3,6 büyürken dünya ekonomisi son yıllarda yüzde 3'lere gerilemiş durumda. Bunu 25-26'ya uzattığınızda tablo fazla değişmiyor. Dünya ticareti büyümenin üstünde gerçekleşirdi bu yıl yüzde 2,3 büyüme bekleniyor dünya ticaretinde. Bu dönemin şartlarını iyi okuyarak politikalarımızı şekillendirmek durumundayız.
Biz ise dünyanın yaklaşık iki puan üstünde büyüme başarısı gerçekleştirdik. İşsizlikte ise tek haneli rakamlara gidiyoruz. Enflasyon hedefimiz ise yüzde 8,5. Bu yıl kişi başı gelirin 12 bin 415 dolar olmasını bekliyoruz. İşsizliği orta vadede tek haneye düşürmeyi hedefliyoruz. 2023'ü yüzde 4,,4 ile 2024'te yüzde 4, 2025 yüzde 4,5, 2026'da yüzde 5 öngörüyoruz.
OVP BÜYÜME HEDEFLERİ
2023: Yüzde 4.4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4.5
2026: Yüzde 5
İŞSİZLİK HEDEFİ
2023: Yüzde 10.1
2024: Yüzde 10.3
2025: Yüzde 9.9
2026: Yüzde 9.3
ENFLASYON
2023: Yüzde 62,6
2024: Yüzde 55,3
2025: Yüzde 23,1
2026: Yüzde 13,4
BÜTÇE AÇIĞI
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
KİŞİ BAŞINA GELİR HEDEFİ
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dolar
CARİ İŞLEMLER AÇIĞI
2023: 42,5 milyar dolar
2024: 34,7 milyar dolar
2025: 31,7 milyar dolar
2026: 30 milyar dolar
İHRACAT
2023: 255 milyar dolar
2024: 267 milyar dolar
2025: 283,6 milyar dolar
2026: 302,2 milyar dolar
İTHALAT
2023: 367 milyar dolar
2024: 372,8 milyar dolar
2025: 388,9 milyar dolar
2026: 414 milyar dolar
TURİZM GELİRİ
2023: 55,6 milyar dolar
2024: 59,6 milyar dolar
2025: 64,7 milyar dolar
2026: 71,3 milyar dolar
ERDOĞAN AÇIKLAMALARDA BULUNUYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın ardından açıklamalarda bulundu. Erdoğan'ın programın hedefine dair en önemli mesajı 'enflasyon' oldu.
'Enflasyon sorununu' Türkiye'nin unutacağını söyleyen Erdoğan, kişi başı milli gelirin de 15 bin dolara yaklaşacağını açıkladı. OECD ülkeleri arasında 6 Şubat felaketlerine rağmen Türkiye'nin pozitif anlamda ayrıştığını ifade eden Erdoğan'ın cümlelerinin satırbaşları şu şekilde:
Kırklareli ve İstanbul'da yaşanan sellerde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet niyaz ediyorum. OVP'nin hayırlara vesile olmasını diliyorum. Türkiye'nin başta yönetimde istikrar olmak üzere nasıl büyük kazanımlar elde ettiğini her gün çok daha iyi görüyor ve idrak ediyoruz. Sadece Türk siyasi tarihine değil dünya literatürüne de geçen seçimleri hamdolsun tam bir demokratik olgunluk içinde tamamladık. Sandıkların açılmasıyla birlikte belirsizlikler ortadan kalktı, Türkiye'yi kimin yöneteceği belli oldu.
Seçimlerin üzerinden henüz bir hafta bile geçmeden kabinemizi açıkladık, ekonomide kurmay kadromuzu kurduk, yolculuğumuza süratle yeniden başladık. Eski Türkiye'nin alışkanlıklarından kendini kurtaramayanların durumunu içimiz acıyarak izliyoruz. 102 güne rağmen birileri hala kavga ve iç çekişmelerinden başını kaldıramazken biz işimizi yapıyoruz.
Birileri hala kavga peşindeyken biz işimizi yapıyoruz. Krizleri ülkemiz için fırsata çevirmeye çalışıyoruz. Muhalefetin de birbirleriyle didişmeyi bırakarak görevlerini yerine getirmesini temenni ediyoruz. Siyaseti ikbal vasıtası olarak değil, millete hizmet aracı olarak görüyoruz. Her türlü öneriyi değerlendirmeye hazırız.
Muhalefetin de geçmiş hatalarından ders alarak bize destek vermeye devam ediyoruz. Türkiye asrın felaketinin yol açtığı sıkıntılarla da devam etmektedir. Geride bıraktığımız sekiz aya dair veriler bu gerçeği ortaya koyuyor.
'OECD ÜLKELERİ ARASINDA POZİTİF AYRIŞTIK'
Türkiye OECD ülkeleri içinde pozitif ayrışmıştır. Bu şekilde depremin iktisadi faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerinin sınırlı kalmasını sağladık. Yine bu dönemde ekonomimizi yıllıklandırılmış olarak ilk kez 1 trilyon doları aşan bir ekonomik büyüklüğe ulaştırmayı başardık.
Yılık ilk altı ayında net 220 bin istihdam artışı sağladık. Enflasyonla mücadelede doğal gaz olmak üzere ilave tedbirler aldık. Fırsatçılara ve açgözlülere yönelik denetimlerimiz devam ediyor.
Merkez Bankası'ndaki rezervlerimiz, 117,3 milyar dolar seyrini sürdürüyor. Karşı karşıya olduğumuz çeşitli zorluklara rağmen hedeflere ulaşmakta en küçük bir şüphemiz yoktur. Bu program, bize büyük destek verecektir.
'YÜZDE 4,5 BÜYÜMEYİ HEDEFLİYORUZ'
Üç yıllık dönemde, ekonomik büyümede dengelenmeyi, yüksek katma değerli özel sektör yatırımlarının öncülüğünde ortalama yüzde 4,5 büyümeyi hedefliyoruz.
OVP ile Türkiye Yüzyılı vizyonumuzu yerli ve yabancı yatırımcılarla paylaşmış oluyoruz. Hükümet olarak OVP'ye desteğimizin tam olduğunu özellikle belirtmek istiyorum.
1,3 trilyon doları aşan büyüklük ve 14 bin 855 dolara çıkan fert başına milli gelirle yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmeyi öngörüyoruz.
'ENFLASYON SORUNUNU ÜLKEMİZİN GÜNDEMİNDEN KALDIRACAĞIZ'
İstihdamın yıllık ortalama 909 bin, toplamda 2,7 milyon kişi artmasını, işsizlik oranının tek haneli rakamlarda gerçekleşmesini hedefliyoruz. İhracatı 300 milyar doların, turizm gelirlerini 70 milyar doların üzerine çıkartarak, mal ve hizmet ihracatı gelirlerimizi tarihi seviyelere ulaştıracağız. Orta Vadeli Program'da uygulayacağımız politika sepetiyle, enflasyon sorununu ülkemizin gündeminden kaldıracağız.
Konut stokundaki kayıpların telafisine yönelik yeni sosyal konut projeleri geliştirerek dar gelirli vatandaşların konuta erişim imkanını artıracağız.
KKM'DE HEDEF
Kur Korumalı Mevduat sistemimiz görevini yerine getirmiş, kur istikrarını sağlamada önemli katkı sağlamıştır. Kur Korumalı Mevduatlarımızın kur istikrarının pekiştiği bir zeminde, Türk Lirası mevduatlara dönüşmesinin yolunu açacağız.
KAMU HARCAMALARI
Kamu yatırım projelerini gözden geçirerek, ekonomiye hızla kazandırılabilecek projelere öncelik vereceğiz. Kamu harcamalarında periyodik gözden geçirmelerle verimsiz harcama programlarını tasfiye ederek, kaynakların öncelikli alanlara tahsisini sağlayacağız.
Avrupa Birliği ile ticaretimize yeni bir boyut kazandırmak üzere Gümrük Birliği’nin güncellenmesine yönelik çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız. Bürokratik ve hukuki öngörülebilirliği güçlendirerek, doğrudan yatırımları ülkemize çekmeyi hedefliyoruz.
Ekim ayında meclise sunacağımız 2053 perspektifi ile hazırladığımız 5 yıllık Kalkınma Planı ve Program dönemini de içeren bir atılım sürecini başlatacağız.