Türkiye’de artık konut almak ücretli çalışanlar için tam bir hayal oldu. Konut fiyatları son dönemde tam gaz artarken, kiracılar da yüksek fiyatlara daha fazla dayanamadı. Son 9 yılda 12 kat artan fiyatlar karşısında gelirler tam tersi yükselince ev sahibi olmak gittikçe zorlaştı. İstanbul’daki bir dairenin fiyatı Paris hatta Londra ile bile yarışır hale geldi.
Türkiye’de son yıllarda enflasyonla birlikte konut fiyatları da patladı. Sadece fiyatlar değil kiracı olanlar bile astronomik rakamlarla karşı karşıya kaldı. Özellikle megakentler Avrupa ile yarışır hale geldi. Son 9 yılda 12 kat artan kiralar ücretli çalışanlar üzerinde büyük bir yük olmaya başladı. İstanbul’daki bir dairenin fiyatı Paris hatta Londra ile bile yarışır hale geldi.
Euronews Türkçe’nin aktardığı habere göre, OECD üyesi ülkeler arasında, İsveç ve Finlandiya gibi kuzey Avrupa ülkeleri, 2015’ten bu yana nominal konut fiyatlarında yüzde 4’ün biraz üzerinde artışla en küçük değişikliği gördü. Ölçeğin diğer ucunda Türkiye yer alırken, onu fiyatların 2015 yılına göre yüzde 166 daha fazla olduğu Macaristan izledi.
OECD ülkelerinin çoğunda konut fiyatlarındaki artış oranı 2015 ile 2023 yılları arasında çift haneli rakamlara ulaştı. Türkiye’de konut fiyatları 2015 yılından 2021 yılına kadar kademeli olarak artarken, 2021’den sonra patlama yaptı. 2022 yılında konut fiyatlarındaki artış yüzde 168’le zirveye ulaşırken, 2023 yılında yüzde 76’lık bir artış gösterdi.
Avrupa ve ABD’de konut fiyatları, bu ekonomilerdeki merkez bankalarının yüksek enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını artırmaya başlamasıyla 2022’nin sonlarında düşmeye başladı.
KPMG Türkiye Gayrimenkul ve İnşaat Sektörü Lideri Görkem Yapan “Bence bunun başlıca nedenleri kurdaki dalgalanma, Türk lirasının değer kaybı, yüksek enflasyon oranları ve buna bağlı olarak inşaat maliyetlerindeki artış ile pandemi sonrası artan talep. Geçen yıl Türkiye’de 11 şehri etkileyen depremler yaşadık, bu da fiyatları artırdı, çünkü insanlar depreme dayanıklı binalar gibi daha güvenli yerlerde yaşamak istiyor” dedi.
SATIŞLAR NEREDEYSE NAKİTE DÖNDÜ’
Türkiye’de ipotekli konut kredisi kullananların aylık faizleri hızla yükseldi. Türkiye’de son dönemde yüzde 70’e yaklaşan enflasyon, Merkez Bankası’nın para politikasını agresif bir şekilde sıkılaştırmasını ve gösterge faiz oranını Haziran 2023’teki yüzde 8,5 seviyesinden Ocak 2024’te yüzde 45’e yükseltmesine yol açtı. 2023 yılı boyunca satılan evlerin yüzde 15’inden azı ipotekli konut kredisi ile alıcı buldu. Geri kalanı nakit alıcılara satıldı.
‘RUSLAR KIBRIS’A DOĞRU KAYIYOR’
Antalya’da fiyatlar 2022’nin ikinci yarısına kadar bir yıl içinde yüzde 230 arttı. Görkem Yapan “Rusya ve Ukrayna’dan göçün ardından Antalya’daki yabancı nüfusun iki yıl içinde iki katına çıkması nedeniyle emlak ve kira fiyatları hızla yükseldi” dedi. Bu arada, Türk lirasının değer kaybetmesi Türk alıcıların fırsatlarını sınırladı. Aynı zamanda, çok sayıda Rus ve Ukrayna vatandaşı büyük miktarlarda nakit ödeme yaparak emlak talebini tetikledi ve bu da fiyatların daha da artmasına neden oldu. “2023 yılında Türkiye’de satılan 1,2 milyon konutun 35 bini (yüzde 3) yabancılara satıldı ve yabancılara satılan bu konutların yaklaşık yüzde 30’u Ruslara satıldı” diyen Yapan, Rus yatırımcıların son zamanlarda Türkiye’yi Kıbrıs gibi diğer destinasyonlarla değiştirmeye başladığını da sözlerine ekledi.
‘DUBAİ EMLAK YATIRIMI İÇİN DAHA UYGUN’
Ekonomistler de bu yüksek faiz ortamında ve konut fiyatlarında Türkiye’nin artık cazibesinin kalmadığını ifade etti. Ekonomist Tunç Şatıroğlu “Yatırım için Türkiye’de konut almanızı tavsiye etmiyorum. Kirada yüzde 25 sınırı kalksa bile siz kirayı rayicine çıkartamayacaksınız. Mahkemeye gitseniz 13 ay sonraya duruşma günü alabilirsiniz. Karşı tarafın avukatı da size güler. Dolara endeksli kira geliri için Dubai uygun” dedi.
