İngiliz uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın “Acıdan kâr ediyorlar” raporunda Kovid-19 pandemisi sürecinde her 30 saatte yeni bir milyarderin doğduğuna yer verilirken, gıda ve enerji alanında faaliyetleri olan milyarderlerin, son iki yılda servetlerini toplam 453 milyar dolar artırdığı bildirdi.
Oxfam, İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu (WEF) kapsamında gelir adaletsizliğine ilişkin ortaya koyduğu “Acıdan kâr ediyorlar” başlıklı araştırmasını yayımladı.
HER 30 SAATTE BİR MİLYARDER
Oxfam, raporunda bugün 2 bin 668 dolar milyarderi olduğu notunu düştü. Bu sayının 2020’den 573 kişi daha fazla olduğu belirtilerek pandemi sırasında her 30 saatte bir, bir dolar milyarderi daha olduğu vurgulandı. Raporda, “Milyarderlerin serveti Kovid-19’un ilk 24 ayında 23 yılın toplamından daha fazla arttı. Dünya milyarderlerinin toplam serveti şu anda küresel GSYİH’nın yüzde 13,9’una eşit” deniliyor. Raporda şu notlar var:
- Bugün 2.668 milyarder (2020’dekinden 573 fazla) 3.78 trilyon dolarlık bir artışla 12,7 trilyon dolara sahip.
- Dünyanın en zengin on adamı, en alttaki yüzde 40’lık kısmından, yani 3,1 milyar insandan daha fazla servete sahip.
- En zengin 20 milyarder, Sahra Altı Afrika’nın tüm GSYİH’sından daha değerli.
- En alt yüzde 50’deki bir işçi, en üst yüzde 1’deki bir kişinin bir yılda kazandığını kazanmak için 112 yıl çalışmak zorunda kalacak.
- Salgın 40 yeni ilaç milyarderi yarattı. Moderna ve Pfizer gibi ilaç şirketleri, geliştirilmesi milyarlarca dolarlık kamu yatırımlarıyla desteklenmesine rağmen, Kovid-19 aşısının tekel kontrolünden her saniye 1.000 dolar kâr ediyor.
- Düşük gelirli ülkelerdeki insanların yüzde 87’si hala tam olarak aşılanmamıştır.
2 YILDA 62 GIDA MİLYARDERİ ORTAYA ÇIKTI
Yardım kuruluşundan yapılan araştırmada, önce salgın ardından Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle artan enerji ve gıda fiyatlarıyla zenginlerin servetlerin servet kattığı ele alındı.
Açıklamada, gıda ve enerji alanında yatırımları olan milyarderlerin toplam servetinin son iki yılda toplam 453 milyar dolar arttığı, yine son iki yıl içerisinde küresel ölçekte 62 yeni gıda milyarderinin ortaya çıktığı kaydedildi.
Dünyanın en büyük gıda girişimcilerinden biri olan Cargill ailesine mensup milyarder sayısı salgın öncesi 8 iken bu sayının 12’ye yükseldiğinin belirtildiği açıklamada, ailenin 3 gıda deviyle birlikte küresel tarım piyasasının yüzde 70’ini kontrol ettiğine vurgu yapıldı.
Geçen bir yıllık sürede gıda fiyatlarının yaklaşık yüzde 30 artış yaşadığının hatırlatıldığı açıklamada, fiyat artışlarının 263 milyon insanı yoksulluk sınırının altına itmesinin de beklendiği belirtildi.
860 MİLYON KİŞİNİN GÜNLÜK GELİRİ 1,90 DOLAR
Küresel ölçekte yoksulluk sınırına itilecek 263 milyon insanla birlikte, günde 1,90 doların altında gelirle yaşam mücadelesi veren küresel nüfusun 860 milyona ulaşmasının beklendiğine de dikkat çekildi.
Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Oxfam İngiltere Direktörü Danny Sriskandarajah, “Doğu Afrika’da insanlar açlıktan ölürken dünyanın en zenginlerinin servetlerini artan gıda ve enerji fiyatlarıyla yükseltmesinin ahlaki açıdan savunulabilir bir yanı yok.” ifadesini kullandı.
ARJANTİN ÖRNEĞİ VERGİLENDİRME ÖNERİSİ
Sriskandarajah yüzlerce milyonun açlıkla karşı karşıya kaldığı bir dönemde hükümetlerin devasa karlar elde eden ve servetlerini katlayan insanlara karşı sessiz kalmasının kabul edilebilir olmadığını belirtti.
Yardım kuruluşu, hükümetlere Arjantin’in salgın döneminde milyarderlere uyguladığı tek seferlik vergiyi örnek göstererek benzer bir yol izlemeleri gerektiğini kaydetti. Arjantin geçen yıl topladığı vergi miktarını 1,5 milyar dolar artırmıştı.
Kuruluş bununla birlikte “devasa servetler ve güç tekellerinin” oluşmasını engellemek için kalıcı servet vergisi önerisinde de bulundu.
Buna göre servet vergisi milyonerler için yüzde 2, milyarderler için ise yüzde 5 olacak ve yıllık 2,5 trilyonluk gelir sağlanmasına imkan tanıyacak.
Oxfam, bu rakamın 2,3 milyar insanı yoksulluktan kurtaracağını, evrensel bir sağlık hizmeti sunulmasını ve alt ve alt-orta gelirli kesimdeki herkes için sosyal koruma sağlayabileceğine dikkati çekiyor.
