Enflasyonda hedef yıllık tek haneyken gerçekleşen aylık çift hane oldu. Zam yağmuruyla geçen kara kışın ardından yazın gelmesi de etiketteki fırtınayı dindiremedi. İstanbul’un enflasyonu yüzde 80’e dayandı. Tarla-market arasındaki fiyat farkı 5 buçuk kata ulaştı.
GİYİM YÜZDE 29, ULAŞIM YÜZDE 23 ZAMLANDI
İktidarın, polisiye tedbirlerle dizginlemeye çalıştığı ‘canavar’ mevsim gözetmeksizin büyüyor. Merkez’in yıl sonu tahminini 20 puan artırarak yüzde 42.8’e çıkarmasının ardından piyasanın nisan beklentisi yüzde 68’i buldu. İstanbul Ticaret Odası da şehirdeki rakamları açıkladı. 5 Mayıs’taki TÜİK duyurusu öncesi ‘İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’ aylık yüzde 11.36, yıllık yüzde 79.97 artış kaydetti. Bir ayda giyim yüzde 29, ulaştırma ve haberleşme yüzde 23, gıda yüzde 11 pahalandı.
‘BİR KİLO SÜT SATIP BİR KİLO YEM ALINAMIYOR’
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, nisanda üretici ile market arasındaki fiyat farkının 5.5 kat olduğunu bildirdi. Fiyat farkının en fazla yüzde 448.8 ile elmada görüldüğünü belirten Bayraktar “Üretici bir kilo süt satarak bir kilo yem alamıyor” sözleriyle girdi maliyetlerine işaret etti. Analist Fatih Sezer ise bir yıl önce yüzde 16 olan İstanbul enflasyonunun yüzde 80’e fırlaması hakkında “Soran olursa dış güçler, savaş, pandemi de geç. Hani faizi indirince enflasyon düşecekti?” eleştirisi yöneltti.
ENFLASYONDA HEDEF TEK HANE GİDİŞAT ÜÇ HANE
Ekonomide alınan hatalı kararlar vatandaşa zam ve yüksek enflasyon olarak dönüyor. Ekonomik krizin faturası ağırlaşırken, enflasyondaki artış durdurulamıyor. Enflasyonun öncü göstergelerinden olan İstanbul enflasyonu yıllık yüzde 80 ile rekor kırdı. İstanbul’da nisan ayında perakende fiyatlar aylık yüzde 11,36, yıllık yüzde 79,97 artış gösterdi. Gıda fiyatları ise aylık 11,49 ve yıllık 84,4 oranında arttı.
Ekonomik kriz derinleşirken, en ağır faturayı vatandaş ödüyor. TL’de yaşanan kayıplar, rekor üstüne rekor kıran enflasyon alım gücünü yok etti. Yüksek enflasyon karşısında eriyen ücretler açlık ve yoksulluğu artırdı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Türkiye enflasyonu öncesinde gösterge niteliğindeki İstanbul enflasyonunu açıkladı. İTO’nun açıkladığı 2022 Nisan ayı Fiyat İndekslerine göre İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, Nisan 2022’de bir önceki aya göre yüzde 11,36, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları indeksi de yüzde 5,33 artış kaydetti. Nisan 2021’e göre bu yılın aynı döneminde yaşanan fiyat değişimlerini gösteren “bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı” İTO’nun 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi’nde yüzde 79,97, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi’nde de yüzde 73,21 olarak gerçekleşti.
Nisanda perakende fiyatlarda bir önceki aya göre giyim harcamalarında yüzde 29,82, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında yüzde 23,95, gıda harcamalarında yüzde 11,49, konut harcamalarında yüzde 10,19, diğer harcamalar grubunda yüzde 6,65, ev eşyası harcamalarında yüzde 4,84, kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında yüzde 3,02, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 2,80 artış görüldü. Toptan fiyatlarda bir önceki aya göre gıda maddeleri grubunda yüzde 8,42, inşaat malzemeleri grubunda yüzde 8,11, yakacak ve enerji maddeleri grubunda yüzde 8, madenler grubunda yüzde 4,12, mensucat grubunda yüzde 2,94, kimyevi maddeler grubunda yüzde 2,79 artış, işlenmemiş maddeler grubunda ise yüzde 2,05 azalış görüldü.
'ASGARİ ÜCRETE ZAM İÇİN BEKLEMENİN ANLAMI YOK'
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla Taksim’e geldi. Atalay, “Bugün 81 vilayette, temsilcimizle beraber ana temamız ‘hayat pahalılığı, örgütlenme’. Türkiye’nin bütün alanlarında arkadaşlarımız hayat pahalılığını, örgütlenmeyi anlatacak’’ dedi. Asgari ücrete zam tartışmalarına ilişkin açıklama yapan Atalay, ‘’Asgari ücret için Temmuz’u beklemenin bir anlamı yok. Aralık’ı beklemenin de bir anlamı yok. Her ayın 4’ünde bundan 3 gün sonra enflasyon açıklanacak. O açıklanan enflasyonu asgari ücretliye versinler, emekliye versinler, işçinin tamamına her ay versinler. Haziran’ı falan beklemenin bir anlamı yok” ifadelerini kullandı.
REKOR ARTIŞ ULAŞIM VE GIDADA YAŞANDI
İstanbul’da perakende fiyatlarda yıllık enflasyon Nisan ayında yüzde 79,97 seviyesine çıktı. Böylelikle 2002 yılından bu yana en yüksek yıllık enflasyon kaydedildi. Gıda fiyatları yıllık yüzde 84,4, aylık yüzde 11,49 oldu. Ulaşımda ise yıllık artış yüzde 118,44 olarak kaydedildi. Gıda alt sektöründe yağlar süt ve süt mamülleri ve yumurta aylık 11,87 yıllık 97,3 arttı. Konut aylık 10,19 yıllık 84,45, giyim aylık 29,82 yıllık 49,65 oldu.
‘NİSANDA YILLIK TÜFE YÜZDE 75 ÇIKABİLİR’
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 5 Mayıs’ta açıklayacağı enflasyon rakamları öncesinden İTO verileriyle değerlendirmede bulunan ekonomistler beklentilerini paylaştı. Ekonomist Doç. Dr. Atilla Çifter paylaşımda ‘’İTO ücretliler geçinme endeksi nisan ayında yüzde 11,36’ya, yıllık ise yüzde 79,97’ye yükseldi. Nisan ayında TÜFE’nin yüzde 10 düzeyinde gelmesi ise yıllık TÜFE yüzde 75’e yakın çıkabilir’’ ifadelerini kullandı. Ekonomist Alaattin Aktaş ise ulaşım zammının İstanbul enflasyonunu etkilemiş olabileceğini belirterek ‘’Enflasyon İTO’ya göre nisanda yüzde 11, son bir yılda yüzde 80 arttı. Ben aylık tahminimi yüzde 6-6,5, yıllığı da yüzde 68 olarak yazmıştım. İTO’nun oranı yalnızca İstanbul’u kapsıyor ve ulaşım zammı çok etkilemiş olabilir’’ dedi. Ekonomist Uğur Gürses, ‘’İTO’nun açıkladığı geçinme endeksi nisanda yüzde 11,36 (yıllık yüzde 79,97) artmış. Son 24 yılın en yoksullaştıran yılında İşçi Bayramı ve Ramazan Bayramınız kutlu olsun’’ dedi.
ÜRETİCİ VE MARKET FİYAT FARKI 5.5 KATI AŞTI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar nisan ayına ilişkin üretici ve market fiyatları gelişmelerini değerlendirdi. Bayraktar, nisan ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının 5 buçuk kat arttığını ifade etti. Bayraktar, nisan ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 448,8 ile elmada görüldüğünü belirtti. Bayraktar ayrıca Ulusal Süt Konseyi’nin süt fiyatlarını açıklamada geç kaldığını ve üreticilerin 1 kilo süt satarak, bir kilo yem alamadığını da belirtti. Nisan ayında markette 40 ürünün 22’sinde fiyat artışı ve 16’sında fiyat düşüşü görüldüğünü bildiren Bayraktar, sadece 2 üründe fiyat değişiminin olmadığını vurguladı.
