TÜİK'in Ocak ayı enflasyon verilerini açıklamasının ardından Merkez Bankası, Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nu yayımladı. Rapora göre Ocak ayında temel mal ve enerji grupların yükseliş yaşanırken diğer ana gruplarda gerileme olduğu bildirdi. Raporda Yİ-ÜFE artışı kaynaklı vergi ayarlamasının fiyatları yukarıya çeken temel unsur olduğu ifade edildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ocak ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), açıkladığı Ocak ayı enflasyon rakamlarına göre, aylık enflasyon yüzde 6,70 artış gösterirken, yıllık bazda yüzde 64,86 olarak gerçekleşti.
TCMB'nin yayımladığı raporda, Yİ-ÜFE artışı kaynaklı vergi ayarlaması fiyatları yukarıya çeken temel unsur olduğu ifade edildi.
ENFLASYONUN ANA EĞİLİMİNİN ZAYIFLAMA DEĞERLENDİRMESİ
Raporda, ocak ayında üretici fiyatları aylık artışının, maliyet gelişmeleriyle uyumlu olarak kuvvetlendiği belirtilirken yıllık üretici enflasyonu yatay seyrettiği ifade edildi. Ocak ayında gerçekleşen yükselişin ardından izleyen dönemde enflasyonun ana eğiliminin zayıflayacağı değerlendirmesi yapıldı.
Ocak ayında doğal gazın aylık tüketici enflasyonuna etkisi 0,23 puan, yıllık enflasyona etkisi ise 0,35 puan olarak gerçekleşti. Mevsimsellikten ve doğal gaz etkisinden arındırılmış tüketici enflasyonunda geçen aylara kıyasla artış gözlendiği belirtildi.
2024 yılında gıda ve daha belirgin olarak enerji alt gruplarının tüketimi gerilerken, temel mal ve hizmet gruplarının ağırlıkları arttı. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bu dönemde enerji ve hizmet gruplarının katkıları sırasıyla 0,61 ve 0,58 puan artarken, gıda, alkol-tütün-altın ve temel mallar gruplarının katkıları sırasıyla 0,72, 0,26 ve 0,12 puan düştü.
GİYİM VE AYAKKABI ALT GRUBUNDA FİYATLAR YÜZDE 1,86 GERİLEDİ
Hizmet grubundaki artış öne çıktı. Hizmet fiyatları ocak ayında yüzde 12,14 ile önemli oranda yükseliş kaydederken, grup yıllık enflasyonu 0,94 puan azalışla yüzde 89,72 oldu. Mevsimsel etkilerle, giyim ve ayakkabı alt grubunda fiyatlar yüzde 1,86 gerilerken, yıllık enflasyon 0,15 puanlık düşüşle yüzde 39,59 oldu.
Enerji fiyatları ocak ayında yüzde 6,14 yükseldi, grup yıllık enflasyonu da 5,70 puan artarak yüzde 32,89 seviyesinde gerçekleşti. Grup aylık fiyat artışında doğal gaz tüketim gelişmeleri kaynaklı etkiler belirgin olmaya devam etti.
AKARYAKIT VE TÜP GAZ FİYATLARINDA ARTIŞ
2023 yılı ikinci yarısında oluşan Yİ-ÜFE artışının ocak ayı itibarıyla ÖTV’ye yansıtılması ve Türk lirası cinsi enerji fiyatlarındaki gelişmelerle akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 7,82 ve 10,75 arttı.
Şebeke suyu fiyatlarındaki artış ise yüzde 4,89 oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları ocak ayında yüzde 5,19 artarken, yıllık enflasyon yüksek baz etkisiyle 2,30 puan düşerek yüzde 69,71 seviyesinde gerçekleşti.
KIRMIZI ET FİYATLARINDA YÜKSELİŞ SÜRÜYOR
Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 3,88 puan, işlenmiş gıdada ise 1,72 puan gerileyerek sırasıyla yüzde 87,35 ve yüzde 56,33 olarak gerçekleşti. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, bir önceki ay sebze fiyatları öncülüğünde artan taze meyve sebze fiyatlarında bu dönemde sebze kaynaklı kısmi bir düzeltme izlendi.
Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı et fiyatlarında yükseliş devam ederken, patates ve bakliyat diğer dikkati çeken kalemler oldu.
TÜTÜN ÜRÜNLERİNDEKİ VERGİ REFORMU
Tütün ürünlerindeki vergi reformu sonucu fiyat artışı daha sınırlı bir şekilde görüldü. Yurt içi üretici fiyatları ocak ayında yüzde 4,14 oranında artarken, yıllık enflasyon yatay bir seyir izleyerek yüzde 44,20 oldu. Ana sanayi gruplarına göre bakıldığında, enerji fiyatları ocak ayında gerilerken, diğer alt gruplarda fiyat artışları güçlendi.
Öte yandan, yıllık enflasyon ara malı kalemi hariç alt grupların tümünde düşüş kaydetti. Aylık fiyat gelişmeleri sektörler bazında incelendiğinde fiyat artışlarının genele yayıldığı izlenirken, temel eczacılık, basım ve kayıt hizmetleri, makine ekipmanları, diğer madencilik ve kağıt ile kağıt ürünleri kalemleri ön plana çıktı.
