Türkiye'de konut mülkiyetiyle ilgili son 17 yıla dair yapılan analizler, ülkenin ciddi bir barınma krizi ile karşı karşıya olduğunu gösteriyor. İPA tarafından yapılan açıklamada, 2006 ile 2023 yılları arasında konut sahipliği oranlarında ciddi düşüşler yaşandığı ve en az 5,6 milyon vatandaşın evini kaybettiği belirtildi. Bu durum, Türkiye'nin "evsizleşme" sürecine girdiği yorumlarına neden oldu.
İstanbul Politikalar Merkezi (İPA), Sosyal medya hesabı üzerinden TÜİK’in ev sahipliği ve kiracı istatistiklerinden yola çıkarak yaptığı değerlendirmede ülkede artan barınma krizine dikkat çekti. Verilere göre konut sahipliği oranı son 9 yılda yaklaşık 5 puan düşerek 2023 yılında yüzde 56,2’ye geriledi. Verilere göre, 2006’dan bu yana en az 5,6 milyon yurttaş evini kaybetti.
Aynı dönemde yüzde 22,1 olan kirada oturanların oranı 5,7 puan artarak yüzde 27,8’e çıktı. İPA konuyla ilgili değerlendirmeyi sosyal medya hesabından paylaştı. Yapılan paylaşım şöyle:
"2006-2023 yılları arasında Türkiye genelinde ev sahipliği oranı istikrarlı şekilde düştü. Konutu olanlar satmak zorunda kaldı, yeni nesil için konut sahibi olmak neredeyse imkansız hâle geldi. Yabancıya konut satışı gibi uygulamalarda ısrar edilmesinin de etkisiyle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları hâlen süren derin bir barınma ve kira krizine sürüklendi. Her geçen gün çok sayıda konut az sayıda varlıklı insanın elinde toplanırken, 2006’dan bu yana en az 5,6 milyon insan sahibi olduğu evini kaybetti."
???? Türkiye evsizleşiyor.
— İstanbul Planlama Ajansı (@ipaistanbul) January 31, 2024
2006-2023 yılları arasında Türkiye genelinde ev sahipliği oranı istikrarlı şekilde düştü.
Konutu olanlar satmak zorunda kaldı, yeni nesil için konut sahibi olmak neredeyse imkansız hâle geldi.
Yabancıya konut satışı gibi uygulamalarda ısrar… pic.twitter.com/Aloo6e5shZ
9 MİLYON 480 BİNE KADAR YÜKSELMESİNE NEDEN OLUYOR
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Derneği’nin (GYODER) raporuna göre ise, İstanbul’da 100 metrekarelik bir ev almak için kullanılacak konut kredisinin aylık taksitleri hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 92’si oranına denk geliyor. Bankalar konutun ekspertiz raporunda belirlenen değerinin yüzde 70- 80’ine kadar konut kredisi kullandırıyor. Kamu bankalarında 120 ay vadeli konut kredisi faizi yüzde 3,79 olurken ortalama ev fiyatı olan 3 milyon TL esas alındığında, gelir durumuna göre değişiklik gösterse de 120 ay vade ile 1 milyon 800 bin TL kredi alınabiliyor. Bu da yüzde 3,79 faizle aylık ödemenin 69 bin TL olması anlamına geliyor. Bu oranda toplam geri ödeme 8 milyon 281 bine kadar yükselirken evin maliyetinin 9 milyon 480 bine kadar yükselmesine neden oluyor.