Sıfır araç satışlarında geçtiğimiz yıllarda büyüyen tedarik sorunu ikinci el otomobil fiyatlarını patlattı. Aylarca sıra beklemek yerine ikinci el sıfır otomobillere sıfırdan fazla para ödeyen tüketiciler ikinci el fiyatlarını deyim yerindeyse şişirdi. Geçen yılın son çeyreğine doğru fiyatların neredeyse yüzde 30 düştüğünü söyleyen Otomobilen Direktörü Bilirgen “Şubat ayında fiyatlar yüzde 2-3 seviyesinde arttı. Böylece yok satan köpük gitmiş oldu” dedi.
ALİ YILDIRIM
Pandemi döneminde yok satan sıfır araçlar karşısında ikinci el tarafında fahiş fiyat artışları gerçekleşti. Bu süreç neredeyse 1 sene boyunca böyle devam etti. Fakat sıfır otomobillerde bolluk yaşanmasıyla birlikte, ikinci el satışları durdu. Çünkü ikinci el stoğunda yer alan otomobiller yüksek fiyattan galeriye girdi. Zararla satış istemeyen galeriler fiyatları indirmeyince satışlar bir dönem neredeyse yerinde saydı. Sıfır araçta bolluk başlayıp yok satışlar bitince bayilerin de ellerinde ciddi araçlar birikmeye başladı. O tarafta da ciddi kampanyalar başlayınca ikinci elde olan yüksek fiyatlar kademe kademe düşmeye başladı.
İkinci el pazarı hakkında sorularımızı cevaplayan Otomobilen Direktörü Kenan Bilirgen, 2022’den itibaren fiyatların yavaş yavaş çözülmeye başladığını söyledi. Bilirgen “Ağustos sonundan itibaren ocak ayına kadar ikinci el araç fiyatlarında yüzde 20 hatta yüzde 30’lara varan fiyat düşüşleri yaşandı. Şubat ayında 2-3 puan bir artış yaşandı. Aslında buna fiyat düşüşü demek çok doğru olmaz. Pandemiyle birlikte sıfır araçlar tedarik edilemeyince ikinci el fiyatlarında köpük oluştu. Son birkaç ayda da bu köpük tamamen gitti. 2023 yılının Eylül ayından itibaren ikinci el araç fiyatlarında yaşanan düşüş trendinin sonlandığını ve 2024 yılı başında 2. El araç fiyatlarının dengeye oturduğunu görüyoruz. Özellikle 2024 model yılı sıfır araçların liste fiyatlarındaki artış etkisiyle mart ayından itibaren ikinci el araç fiyatlarında kademeli olarak artış trendini görmeye başladık. Seçim sonrasında Ramazan Bayramı’nın da gelmesiyle birlikte fiyatlarda yukarı yönlü hareketin devam edeceğini düşünüyoruz. Ancak enflasyon ve seçim sonrası döviz kurların durumu da fiyatlar üzerinde etkili olacaktır” dedi.
PİYASA 10 YAŞ VE ÜSTÜ ARAÇLAR ÜZERİNE KURULU
Türkiye’de ikinci el araç pazarı oldukça yaşlı. Yüksek fiyatlardan dolayı yeni bir araç alamayan ikinci el araç sahipleri, çareyi elindekine sahip çıkmakta arıyor. Böylece aynı yaşlı nüfus gibi Türkiye’nin ikinci el araç parkı da gittikçe yaşlanıyor. İkinci el piyasasının Türkiye’de 10 yaş ve üzeri araçlar üzerine kurulu olduğunu anlatan Kenan Bilirgen “Araç parkımız yaşlı. İkinci el değerli dolayısıyla çok kıymetli. Bugünden bakıldığında yılın geri kalanında sıfır ve ikinci el fiyatlarında kademeli artış öngörüyoruz. Sıfır otomobil tarafında hedefler, stok fazlaları vb. koşullarda liste fiyatının oldukça altında satışlar görebilme ihtimalimiz mi yok mu? Var, olabilir” yorumunu yaptı.
BİR SIFIR ARACIN KARŞILIĞI 7.4 İKİNCİ EL
Kenan Bilirgen pazarla ilgili değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“2023 yılında ikinci el otomobil pazarı bir önceki yıla göre yüzde 8 büyüyerek 8.8 milyon adete ulaştı. Her bir yeni araç karşılığında 7.4 adet ikinci el araç satışı gerçekleşti. 2024 yılı şubat ayında ise ikinci el pazarı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artış ile 573 bin seviyesinde gerçekleşti.
İkinci el pazarına baktığımızda 2023 yılı Eylül ayından itibaren son 5 aydır üst üste düşen ikinci el pazarındaki satışların şubat ayı itibarıyla yeniden büyümeye geçtiğini görüyoruz. Artan kredi ve finansman maliyetleri, krediye erişimdeki engeller, seçim süreci ve diğer jeopolitik belirsizlikler sonucunda 2024 yılında sıfır araç pazarının yüzde 30-35 seviyelerinde daralmasını bekliyoruz. 2024’te ikinci el araç pazarının ise geçen yılla benzer seviyede olacağını öngörebiliriz.”
YATIRIM DÖNEMİ BİTTİ FAİZ ARTIK DAHA CAZİP
Hem sıfır hem de ikinci el otomobilde yatırım dönemi de artık sona erdi. Bir dönem sıfır otomobillere bile üzerine kar koyup satan birçok yatırımcı tam olarak 2023’ün son çeyreğinden itibaren bunu yapamadı. Çünkü bu süreçte faiz daha iyi bir yatırım aracı olarak değerlendirildi. Konu hakkında detay veren Kenan Bilirgen “Araçtan hızlı para kazanma konusu sıfırda da ikinci elde de sona erdi. Artık faizler çok daha cazip. Ulaşım ihtiyacı için ikinci elin geldiği seviye çünkü çok daha yeni fiyatlar kıpırdamaya başladı. Bir miktar da bayram öncesi kıpırdar. Dolayısıyla aslında ikinci el araç almak için şu anda iyi bir zaman. Yılın son çeyreğinden biraz hareket olur yeniden. Geçen sene 8.8 milyon adet ikinci el araç tescili gerçekleşti. Şu an ilk iki ay dengeli gidiyor. İkinci el pazarı son 10 yılda kademeli olarak sürekli arttı. 5 yıl önce 6-6.5 milyon adetler seviyesindeydi. Sıfırda satın almak ne kadar zorlaşırsa ikinci ele yönelme ister istemez olur. İhtiyacı karşılamak için mecburen ikinci el araç alacak” dedi.
