Tüm dünyada ekonomik krizin etkileri gözlemlenirken her geçen gün insanlar gözlerini yeni zamlara açıyor. Öyle ki bir zam haberi daha geldi. O ürünün fiyatını duyan stoklamak için resmen zincir marketlere koşuyor. İşte detaylar…
ZEYNEP ORHAN
Ortadoğu’da yaşananlar, ekonomik kriz gibi birçok etken hayatın her alanına zamlarla yansıyor. Giyimden gıdaya kadar neredeyse her gün insanlar yeni zamlı fiyatlara gözlerini açıyorlar. Bu kapsamda önceden zam haberi duyulduğunda ise stok yama yöntemine başvuruyorlar. Şimdi de edinilen bilgiler kapsamında o ürüne zam gelecek olması insanları marketlere sürükledi. Sofraların baş tacına dev zammın yolda olduğu öğrenildi.
Endonezya'nın pirinç ithalatındaki artış ve Hindistan'ın ihracata getirdiği kısıtlamalar, Asya pirinç pazarında yeni trendlere neden oldu. Küresel pirinç fiyatları, 2020’den bu yana en yüksek seviyelere ulaşarak 18.6 dolar/cwt’ye kadar çıktı. Bu küresel fiyat artışı, Türkiye'de vatandaşların stok yapmak için zincir marketlere akın etmesine yol açtı. Uzmanlar, artan fiyat dalgasının küresel tedarik zincirindeki dengesizliklerle birlikte Türkiye'de de etkili olacağını öngörüyor.
ASYA’DAKİ DEĞİŞİKLİKLER FİYATLARI TETİKLİYOR
Hindistan’ın pirinç ihracatına koyduğu kısıtlamalar ve Endonezya’nın ithalatında yaşanan artış, pirinç fiyatlarında küresel bir artışa yol açtı. Fitch Solutions’ın bir birimi olan BMI, pirinç sektörünün 2024/25 sezonunda 4.9 milyon tonluk net fazlaya dönebileceğini öngörse de, Hindistan'daki ihracat yasaklarının 1 Haziran’daki seçimlere kadar kalkması beklenmiyor.
TÜRKİYE’DEKİ ETKİLERİ
Türkiye, 2023 yılında pirinç ithalatını başta Çin, Tayland ve Hindistan’dan gerçekleştirdi. Trendeconomy verilerine göre, bu ülkeler Türkiye’nin toplam ithalatının %55’ten fazlasını oluşturuyor. Ancak Asya’daki tedarik sorunları ve artan fiyatlar, ithal pirinç fiyatlarını doğrudan etkiledi.
VATANDAŞLAR MARKETLERE YÖNELİYOR
Türkiye’deki vatandaşlar, küresel pirinç fiyatlarındaki artışın yakında yerel fiyatları da yükselteceği beklentisiyle zincir marketlere yöneldi. Zincir marketlerde pirinç reyonları hızlı bir şekilde tükenirken, vatandaşlar fiyatlar daha fazla artmadan stok yapmak için ellerinden geleni yapıyor.