Gayrimenkul alım satımlarında yaşanan vergi kayıp ve kaçağının önüne geçmek ve gelir artışı sağlamak isteyen Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni bir adım attı. Yapılan düzenleme kapsamında tapuda artık eksper devreye girecek. İşte detaylar…
Habertürk’ün yaptığı habere göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı gayrimenkullere yönelik çalışmalarını hızlandırıyor. Bu kapsamda bakanlık, Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’na (GYO) vergi avantajının kaldırılması ya da GYO’lara dağıtım zorunluluğu getirilmesini tartışıyor.
Bir diğer tartışma konusu ise gayrimenkullerin satın alım sonrasında elde tutulup satılmasına vergiden muaf olma sınırı 5 yıldan 2 yıla düşürmek gibi çözümler. Bu muafiyet 2 yıldan 10 yıla kadar kademeli bir muafiyet olacak şekilde daha önce de düzenlenmiş fakat yasalaşmamıştı.
EKSPERTİZ RAPORU TALEP EDİLECEK
Maliyede aynı zamanda ev alım satım işlemlerinde belediyeler tarafından belirlenen emlak vergisi rayiç bedelinden alınan harç ve gelir vergisinin tam olarak elde edilebilmesi için yabancıların uyguladığı gibi ekspertiz raporu talep edilmesi de gündemde. Bu kapsamda ev satılırken bedeli eksperler tarafından belirlenecek. Bunun bir örneği bulunuyor: Şuan Türkiye’den ev satın almayı veya satmayı düşünen yabancıların yapacağı tapu işlemlerinde gayrimenkul ekspertiz raporunun beyan edilmesi zorunlu.
Konut ya da herhangi bir gayrimenkul alınırken gerçek satış bedelinden değil belediyeler tarafından belirlenen (önümüzdeki yıl güncellenecek) vergi değeri üzerinden alım satım yapılıyor. Bu da satıcı bakımından kurumlar ya da gelir vergisinin, KDV’nin, geçici verginin, alıcı ile satıcı bakımından tapu harcının ve alıcı bakımındansa emlak vergisinin eksik ödenmesine yol açıyor. Aynı zamanda gayrimenkulü satan eğer bu gayrimenkulü geriye yönelik 5 yıl içerisinde almışsa işlemi yüzünden gelir vergisi (değer artışı kazancı) ödemek zorunda. Satış tutarı gerçek bedelden gösterilmezse bir de gelir vergisi kaybı ortaya çıkıyor.
KİRADA İSTİSNA VE İNDİRİM KALDIRILACAK MI?
Üzerinde çalışılan bir diğer konu ise kira vergisinde istisna ile indirimin kaldırılması. Şuan kira vergisi ödeyenler öncelikle 2023 kira gelirleri için 21.000 TL, 2024 gelirleri için de 33.000 TL istisnayı düşüyor. Bunun üzerine bir de eğer götürü usulü geçiyorsa toplam kira gelirinin %15’i kadar masraf düşerek kalan üzerinden vergi ödemesi yapıyor. (Gerçek gideri seçenler vergi ödedikleri konuta ne kadar harcama yaptıysa onu indiriyor) Şimdiyse söz konusu indirim ile istisnanın kaldırılması planlanıyor.
Fakat maliyede öncelikli istisnanın mantığı olan düşük kira geliri olanları vergi ödememesi kuralının çiğnenip çiğnenmeyeceği masaya yatırılıyor. Maliye bürokrasinin bu istisnanın kaldırılmasına olumlu bakmadığı belirtildi. Kirada istisnanın kalkması 1.000 TL geliri olandan da vergi alınması anlamına geliyor. Yani düşük gelirlilerden de vergi alınacak ve bu da yeni tartışmalara yol açacak. Fakat önceden %25 olan ve %15’e düşürülen götürü gider indiriminin kaldırılabileceği iddia ediliyor.