Türk mutfağının temel yemeklerinin maliyeti son 10 yılda yüzde 2.500'e varan artış gösterdi. 2024 yılı sonunda enflasyonun etkileri hissedilmeye devam ederken, dar gelirli vatandaşların bütçelerinin büyük kısmını gıda harcamalarına ayırdığı ortaya çıktı. Beğendili kebap, menemen, hamsili pilav gibi yemeklerin maliyetlerindeki yüksek artış, mutfak enflasyonunun maaş artışlarını nasıl geride bıraktığını gözler önüne serdi.
Türkiye’nin ekonomi gündemine 2024 yılında “enflasyon” damga vurdu. Dünyada enflasyon düşerken Türkiye'de gıda fiyatları yükselmeye devam etti, dar gelirli vatandaşların bu artışı daha fazla hissetmesine neden oldu. 2024 yılı sonunda enflasyonda bir miktar gerileme görülse de yüksek seviyeler, ekonomi gündeminin ana unsurlarından biri olarak kaldı.
10 YILDA ENFLASYON VE MUTFAK MALİYETİ ARTIŞI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2014 Kasım’dan 2024 Kasım’a kadar enflasyon yüzde 968 oranında arttı. Ancak mutfak enflasyonu aynı dönemde yüzde 1291 ile genel enflasyonu geçti. Bu, gıda harcamalarının maaş artışlarını geride bıraktığını ortaya koyuyor. 2014’te 100 TL’lik bir gıda sepeti, 2024’te 1.391 TL’ye mal oldu. TÜİK verilerine göre maaşlarda yüzde 961’lik artış sağlansa da bu, gıda enflasyonunun altında kaldı.
TÜRK MUTFAĞINDAN YEMEKLERİN DEĞİŞEN MALİYETLERİ
Ekonomim'in haberine göre, Türkiye’nin simge yemeklerinin maliyetleri de enflasyonun etkilerini çarpıcı bir şekilde yansıttı. İşte 2014’ten 2024’e kadar yemek maliyetlerinde yaşanan değişimler:
BEĞENDİLİ KEBAP
2014 yılında 20,25 TL’ye mal olan 4 kişilik bir beğendili kebap, 2024’te 534,35 TL’ye yükseldi. 10 yıllık artış yüzde 2538,76’yı buldu.
TAVUK GÜVECİ
4 kişilik bir tavuk güveci 2014’te 13,3 TL’ye hazırlanabilirken, 2024’te bu maliyet 137,09 TL’ye çıktı. 10 yıllık artış oranı yüzde 930,75 oldu.
MENEMEN
Türk mutfağının popüler lezzeti menemen, 2014’te 4,3 TL’ye hazırlanırken, 2024’te bu maliyet 94,38 TL’ye ulaştı. 10 yıldaki fiyat artışı yüzde 2094,88 oranında gerçekleşti.
HAMSİLİ PİLAV
Karadeniz mutfağının öne çıkan yemeklerinden hamsili pilavın maliyeti 2014’te 32,15 TL iken 2024’te 520,57 TL’ye yükseldi. 10 yıllık artış yüzde 1519,19 oldu.
İZMİR KÖFTE
İzmir köftenin maliyeti 2014’te 17,4 TL’yken, 2024’te 257,75 TL’ye ulaştı. 10 yılda yüzde 1381,32 oranında fiyat artışı yaşandı.
GIDA ENFLASYONU GELİRLERİN ÖTESİNE GEÇİYOR
Yemek maliyetlerindeki bu artışlar, dar gelirli vatandaşların harcamalarında büyük bir yer tutan gıda harcamalarının ne kadar zorlayıcı hale geldiğini gösteriyor. Özellikle düşük gelirli kesimler, bütçelerinin üçte birinden fazlasını temel gıda ihtiyaçlarına ayırmak zorunda kalıyor. Maaş artışları ise bu hızlı fiyat yükselişine yetişmekte yetersiz kalıyor.
