Yerel seçim öncesi asgari ücretli ve memur için açılan ‘torba’ sıra emekliye gelince kapandı. Enflasyona yenilen milyonların seyyanen zam talebi karşısında iktidar ‘Bütçe imkanları’nı hatırlattı. Dikkat çeken gerekçe ‘Hesapsız harcamalarla bozulan denge şimdi mi akla geldi. Emekli üvey evlat mı’ tepkilerine yol açtı. Adaletsizliğin önlenmesi için oran gözetilerek artış yapılması istendi.
Asgari ücret artışından sonra Meclis’e sunulan torba yasada memurlara zam da yer aldı. Aynı teklifle getirilen vergi zamları artışı daha cebe girmeden buharlaştırırken emekli aylıklarındaki artışın yüzde 25’te kalması tartışma yarattı. Enflasyonun yüzde 38 olduğunu hatırlatan Türkiye Emekliler Derneği Başkanı Kazım Ergün, en düşük aylığın asgari ücretin altında kaldığını belirtti. Cumhurbaşkanı’na mektup yazıp aylıklara iyileştirme istedi.
SEYYANEN DEĞİL ORANA BAKILARAK ARTIŞ YAPILMALI
MHP lideri Bahçeli’nin “Talebimiz emekliye de 8 bin lira seyyanen zam” çıkışı sonrası AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler “Mümkün ancak bütçe imkanları dediğimiz denge var” ifadesini kullandı. Bu gerekçe ‘Hükümet bütçe dengesini sıra emeklilere gelince hatırladı’ yorumlarına yol açtı. Mağduriyet yaratan tablonun giderilmesi için herkese eşit artışı öngören seyyanen zam yerine maaş oranları gözetilerek düzenleme yapılması çağrıları yapıldı.
Artan enflasyon, TL’de yaşanan rekor değer kaybı açlık ve yoksulluk sınırı her geçen gün artarken, maaşları asgari ücretin altında olan emekliler resmen açlığa mahkum olmuş durumda. Hayat pahalılığı karşısında emekli maaşları cebe girmeden biterken, yapılan iyileştirmelere rağmen aylıklar açlık sınırının altında kalmaya devam ediyor. 2023’ün Ocak ayında 5 bin 517 lira emekli aylığı alan bir emeklinin maaşı, nisan ayında alınan kararla 7 bin 500 liraya yükselmişti.Yılın ikinci yarısı içinse Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon rakamlarına göre SSK, Bağ-Kur emeklileri yılın ikinci yarısında maaşlarını yüzde 19.77 oranında zamlı alacaklardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan emekli maaşlarında da ek olarak iyileştirme yapılacağını açıkladı. Emeklilere uygulanacak refah payı Meclis’te görüşülen torba yasaya dahil edildi. Buna göre SSK ve Bağ-Kur ve emekli sandığı emeklileri yüzde 25 zam alacak. Emekli maaşlarına yüzde 25 zam yapılması düzenlemelerini de içeren kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Fakat nisan ayında ayında en düşük emekli maaşına yapılan zamdan faydalananlar, yapılan yüzde 25’lik zamdan yararlanamayacak.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin grup toplantısında emekli maaşlarına yapılan yüzde 25’lik artış ile ilgili yeni bir teklifi gündeme getirerek “Sayıları 15,9 milyona ulaşmış emeklilerimizi yapılan yüzde 25’lik maaş artışı gördüğümüz kadarıyla makul ve yeterli bulunmamıştır. Açık ve samimi teklifimiz şudur; 8 bin 77 liralık seyyanen artışın kök ücrete aynısıyla emekli maaşlarına yansıtılması beklentimiz ve talebimizdir’’ ifadelerini kullandı.
KILIÇDAROĞLU’NDAN BAHÇELİ’YE DESTEK
Emeklilere yüzde 25 zam yapılacağının açıklanması, tartışmaları da beraberinde getirdi. Birçok emekli, kök aylıklarının düşük olması nedeniyle 7 bin 500 lira aylık almaya devam edecek. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin seyyanen zam talebine CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan destek açıklaması geldi. Meclis’te partisinin grup toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, MHP liderine “Elinden tutan mı var?” sözleriyle seslendi. CHP lideri, “Verirsin kanun teklifi, biz de destekleriz. Getirir mi? Saray’dan izin alması lazım” ifadesini kullandı.
‘BÜTÇE İMKANLARI DEDİĞİMİZ DENGE VAR’
Memur maaşlarına zam oranlarının açıklanmasının ardından tartışma konusu olan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin TBMM grup toplantısında gündeme getirdiği ‘emekliye seyyanen’ zam talebine ilişkin AK Parti’den yanıt geldi. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, Habertürk yayınına katılarak gündemi değerlendirdi. Bugün TBMM Genel Kurulu gündemine gelen memur ve emekli zammına ilişkin torba yasa teklifine ilişkin konuşan Güler, Devlet Bahçeli’nin çağrısına ilişkin “Mümkündür, bu manada çalışanlarımızın özellikle enflasyona ezdirilmesi, özlük haklarının artırılması noktasında çabamız olacaktır. Ancak bütçe imkanları dediğimiz denge var” dedi.
EN DÜŞÜK AYLIK ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Başkanı Kazım Ergün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi ve aylıklara seyyanen 4 bin lira iyileştirme yapılması talebiyle mektup gönderdi. Ergün, en düşük aylığın asgari ücretin altında kaldığını belirterek ‘’Emekliler olarak talebimiz; emeklilerimizin bir nebze olsun rahatlamasını sağlayacak bir iyileştirmenin yapılması, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine çekilmesi ve söz verildiği gibi 7 bin 500 lira üzerinde aylık alanlara da en az yüzde 25+4 bin lira seyyanen zam yapılarak gerçek anlamda, devlet korumalı sosyal güvenliğin hayata geçirilmesidir. Lakin aynı marketten aynı ekmeği aynı fiyatı ödeyerek alan ve 7 bin 500 lira ile geçinmek durumunda kalan emeklilerimizin ne yazık ki yaşamlarını sağlıklı bir şekilde sürdürebilme imkanı kalmamıştır’’ dedi.
EYT’LİLERİN YÜZDE 40’I ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYOR
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi 3 Mart’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda EYT ile ilgili kanunla 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı çalışmaya başlayanlarda yaş şartı kaldırıldı. Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR’da kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 gün, SSK’lılarda ise 5000 ile 5975 gün arasında değişen prim ödeme koşulunu yerine getirmiş olan kişi sayısı, kanunun çıktığı tarih itibarıyla 2.2 milyon kişiye ulaşıyordu. Yaş koşulu kaldırıldıktan sonra prim günü ve sigortalılık süresi koşulunu yerine getirenlerden 1.8 milyon kişi emeklilik başvurusunda bulundu. Bunlardan 1.5 milyona yakınının emeklilik işlemleri tamamlandı.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı statüsünde emekli olanlar, sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyerek 4A’lı (SSK) olarak çalışmaya devam edebiliyorlar. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden EYT’lilerin önemli kısmı mart ayının içinde emeklilik dilekçesi verdikten sonra ertesi gün aynı iş yerinde SGDP’ne tabi çalışmaya başladı. Çalışmaya devam eden EYT’lilerden geri kalanı ise 31 Mart’ta çıkış, 1 Nisan’da da SGDP’ye tabi olarak yine aynı işyerinde işe giriş işlemi yaptı.
7 BİN 500 ALANLARIN MAAŞI YERİNDE SAYACAK
Torba yasa teklifinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri cuma gecesi tamamlandı. Yüzde 25’lik zam emeklilerin kök aylıklarına uygulanacak. Kök aylığı 6 bin lira ve altında kalanların emekli aylıkları Temmuz ayından sonra da 7 bin 500 lira olarak ödenmeye devam edecek. Kök aylığı 7000 lira olanın aylığı 8750 lira olacak. Kök aylığı 6 bin lira ve altında kalanların emekli aylıkları Temmuz ayından sonra da 7 bin 500 lira olarak ödenmeye devam edecek. Yüzde 25’lik zam kök aylıklar üzerinden gerçekleştirildi. Yüzde 25 zamla birlikte 2000 öncesi SSK emeklilerinde 6 bin 93 lira olan en düşük emekli aylığı 7 bin 616 lira, SSK 2000 sonrası 3 bin 776 lira olan en düşük emekli aylığı 4 bin 720 lira çıktı. En düşük Bağ-Kur (esnaf) aylığı 4 bin 439 liradan 5 bin 549 liraya, Bağ-Kur (tarım) aylığı 4 bin 184 liradan 4268 liraya yükseldi. Dul ve yetim aylığı alanlara da yüzde 25 oranında zam yapıldı. En düşük emekli aylığı 7500 liraya yükseldiğinde yüzde 75 oranında dul ve yetim aylığı alanlar 5 bin 625 lira, yüzde 50 oranında hissesi olan 3 bin 750 lira, yüzde 25 hissesi olan da 1875 lira maaş farkı dâhil yeni ödeme alacak.
