Milyonlarca emekli, yaşlı, hasta, dul, yetim aylıklarına ilişkin önemli bir gelişme yaşandı. Yeni zamlar sizi hiç memnun etmeyecek. Enflasyon karşında resmen eridi. İşte konuya ilişkin detaylar.
ZEYNEP ORHAN
Sosyal yardımlar kapsamında emeklilere, yaşlılara, hastalara, dul ve yetimlere belirli miktarlarda aylık ödeme yapılıyor. Devlet tarafından verilen bu sosyal yardımlar belirli dönemlerde zamlanırken son zamların enflasyonun gerisinde kalması hiç iç açıcı sonuçlara yol açmadı.
Türkiye'de milyonlarca emekli, yaşlı, hasta, dul ve yetim gibi kesimleri doğrudan ilgilendiren sosyal koruma harcamaları, 2022 yılında enflasyonun gerisinde kalan bir artışla dikkat çekti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan sosyal koruma istatistiklerine göre, bu kritik harcamaların Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki oranı azalarak, hane halklarının ve bireylerin ekonomik yükü arttı.
SOSYAL KORUMA HARCAMALARINDA GERÇEK DÜŞÜŞ:
Dünya gazetesinden Naki Bakır'ın haberine göre, 2022 yılında idari masraflar dahil olmak üzere sosyal koruma harcamaları, yüzde 60,2'lik nominal bir artışla 1 trilyon 291 milyar 77 milyon liraya yükseldi. Ancak yüzde 64,27 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon oranı karşısında, bu artışın reel değerde yüzde 2,5'lik bir düşüşe işaret ettiği belirlendi. Bu durum, söz konusu kesimlere yapılan yardımların alım gücünde azalmaya neden oldu.
GSYH İÇİNDEKİ PAYDA AZALMA:
TÜİK'in raporuna göre, sosyal koruma harcamalarının GSYH'ye oranı 2021 yılındaki yüzde 11'lik seviyeden, 2022'de yüzde 8,6'ya geriledi. Bu düşüş, sosyal koruma alanında yapılan harcamaların ekonomik büyüme karşısında yeterli seviyede artmadığını gösteriyor.
HARCAMALARIN DAĞILIMI VE GELİR KAYNAKLARI:
Sosyal koruma alanında yapılan toplam harcamaların büyük bir kısmını emekli ve yaşlılara yönelik yardımlar oluşturdu. Ancak bu yardımların GSYH içindeki payı da düşüş gösterdi. 2022 yılında sosyal koruma gelirlerinin yüzde 41,4'ü devlet katkılarından sağlandı, geri kalan kısmı ise işveren katkıları ve bireysel sosyal katkılardan oluştu.
NAKDİ YARDIMLAR VE ŞARTLI YARDIMLAR:
Sosyal koruma yardımlarının önemli bir bölümü nakdi olarak sağlanırken, bu yardımların büyük bir kısmı emekli ve yaşlılara aktarıldı. Şartlı yardımların ise önemli bir kısmı aile ve çocuklara yönelikti. Bu durum, sosyal yardımların dağılımındaki öncelikleri ve toplumdaki ihtiyaçları yansıtıyor.
