2021 yılında art arda faiz indirimine giden Merkez Bankası bu ay politika faizini yüzde 9'da sabit tuttu. Uzmanlar Merkez'in faiz kararlarının ve ekonomi politikalarının TL'de değer kaybına neden olduğuna dikkat çekerken ekonomist Ali Ağaoğlu, ekonomi yönetiminin döviz fiyatlarını baskılayabilmek için neredeyse elindeki bütün kaynakları seferber ettiğini savunarak, “Kur patlamadan da bunun yaratabileceği sonuçların bazılarını yaşıyoruz” dedi.
İktidarın ekonomi politikaları son 2 senedir dolar karşısında TL'ye yüzde 30 değer kaybettirdi. Dolar/TL geçtiğimiz sene 20 Aralık'ta yapılan müdahalenin ardından son 5 ayın zirvesini gördü. 2017’de 47 milyar lira bütçe açığı veren Hazine 2022'nin sadece nisan ayında 50 milyar lira açık verdi.
Dolar kuru haftalardır 18,60 TL seviyelerinden işlem görüyor. Uzmanlar, kuru bu seviyede tutabilmek için harcanan kaynakların büyüklüğü konusunda uyarıyor. Diğer yandan da ihracatçılar, kurun gerçek değerinin bu olmadığını belirtip zarara uğradıklarını söylüyor.
Nasıl Bir Ekonomi YouTube kanalında Hakan Güldağ’la son gelişmeleri değerlendiren Ağaoğlu, kuru bu seviyede tutmak için eldeki bütün kaynakların seferber edildiğini şu sözlerle savundu:
”Önümüzdeki yıl neyi kullanacağız da aylık 10 milyar dolar cari açık vereceğiz? Neyi kullandık; 65- 70 milyar dolar civarında KKM, yaklaşık 40 -45 milyar dolar civarında ihracat bedeli, bir de üzerine 20 -25 milyar dolar civarında net hata noksan fonlaması. Yani şu hesabı yaptığımızda yaklaşık 115-120 milyar dolar civarında bir kaynak. Önümüzdeki sene 120 milyar dolar, aylık 10 milyar dolar cari açığa geliyor.
“Fonlamak problem değilse açık verebiliriz” gibi ilkel şehir efsanesine de hemen bir atıf yapayım. Hayır önce fonlarız sonra cari açık oluşur. Bunu ya borçlanmayla ya da akreditifle yaparız, ikisi için de kredibilite lazım. Şimdi bu kredilerin azaldığı bir ortamda bahsetmiş olduğun ihracatçının geliri, kur nedeniyle görece olarak sabitken buna karşılık gideri, maliyeti artıyor ise siz o işi yapmaya devam eder misiniz?”
'KURUNUZ SABİT AMA MAL YOK'
Ağaoğlu, kurun bu seviyede kalmasına karşın yine de ‘patlamasının yaratabileceği’ sonuçları aslında yaşandığına dikkat çekti. Ağaoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
”Herkes ısrarla kur ne zaman patlayacak diye soruyor. Hayır patlamasına gerek yok. Patlamadan da biz kur patlamasının yaratabileceği olası sonuçların bazılarını yaşıyoruz. İlaç konusunda yine haberler çıktı son günlerde; ilaç bulunmasında bazı sıkıntılar yaşanıyor. Bazı mal ve hizmetlerin sıkıntısını hissetmeye başlayacağımızı söylemiştim. Kurunuz sabit ama mal yok. Nasıl yapacağız bu işi?
Önümüzdeki yıl seçim dönemine girdiğimiz için işimiz daha zor. Biraz kenar süsleri ile bu işi götürürüz. ‘Hadi biraz daha dişimizi sıkalım’la götürürüz. Seçime kadar taşıdık diyelim, seçimden sonra çıkacak manzaranın ne olduğunu gerçekten bugünden kestirmek zor. Bir de hani mümkünse şu seçimi hakikaten erkene alalım. Şaka bir yana mayıs konuşuluyor, nisan sonu konuşuluyor, hakikaten mümkünse erkene alalım da şu bahsettiğim seçim öncesindeki o belirsizlik biraz daha kısa süre yaşansın.”
